Linguas italo-célticas
As linguas italo-célticas son unha familia de linguas indoeuropeas que inclúe as linguas célticas e as linguas itálicas.[1] Baséase en varias características morfolóxicas, cognados e evolucións fonéticas compartidas, con todo esta unión non foi aceptada por algúns lingüistas.[2]
Cognados
[editar | editar a fonte]Unha lista de cognados co mesmo significado e sen ser préstamos lingüísticos:
| Proto-indoeuropeo | Linguas itálicas | Linguas célticas | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Proto-itálico | Latín | Galego | Proto-céltico | Galés | Irlandés | |
| howios | awis | avis | ave | awietos | hwyad | aoi |
| herd | ardos | arbore | árbore | ardwos | ardd | ard |
| kehn | kano | cantare | cantar | kaneti | canu | canadh |
| kredheh | krezdo | credere | crer | krediti | credu | creid |
| hregs | reks | rex | rei | riks | rhi | rí |
| key | keiwos | civitate | cidade | kedoti | cwyddaw | cathair |
| mehn | manos | manus | mano | menos | mawn | moin |
| henter | enter | inter | entre | enter | ythr | idir |
| geihb | abeo | habere | haber | gabyeti | gafael | gabh |
| hrtkos | orsos | ursus | oso | artos | arth | - |
| kwo | ko | canis | can | ku | ci | cú |
| hret | rota | rota | roda | rotos | rhod | roth |
| mori | mari | mare | mar | mori | môr | muir |
| kerhwos | kerwos | cervus | cervo | karwos | carw | cáirrfhiadh |
| tawros | tawros | taurus | touro | tarwos | tarw | tarbh |
| terseh | terza | terra | terra | tiros | tir | tír |
| gwihwoths | gwita | vita | vida | bigwotuts | bywyd | beatha |
| gihwos | gwios | vivus | vivo | biwos | fyw | beo |
| kapros | kapra | capra | cabra | gabros | gafre | gabhar |
| mrto | mortwos | mortuus | morto | marwos | marw | marbh |
| hek | okwelos | oculus | ollo | enikwos | wyneb | oineach |
| plek | plakio | placere | placer | ɸlātrom | llaudre | láthair |
| suk | sukos | sucus | suco | sugos | sudd | sú |
| beh | fadual | fabulare | falar | banos | - | bán |
| tuh | tu | tu | tu | tu | ti | tú |
| nesme | nos | nos | nos | snid | ni | muid |
| kom | kom | cum | con | kom | cyn | cuma |
| mehs | majis | magis | mais | mayos | mwy | níos |
| gwows | gwos | bos | - | baus | bwych | bos |
| bars | far | farina | farina | bargos | bara | aran |
| peisk | piscatos | piscatus | pescado | ɸēskos | pysgod | iasc |
| trnhts | trants | trans | (tra)vés | trastns | traws | trasna |
| nepots | nepots | nepotis | neto | neɸūss | nai | nia |
| blehs | flos | flore | flor | blatus | blodyn | blath |
| bronts | fronts | fronte | fronte | blanis | blaen | blaen |
| kebh | kabalos | caballus | cabalo | kabalos | ceffyl | capall |
| koks | koksa | coxa | coxo | koksa | coes | cos |
| krepos | corpos | corpus | corpo | corpos | corff | coirp |
| krsos | karos | carrus | carro | karros | car | carr |
| kelh | gladios | gladius | - | kladiwos | cleddyf | claíomh |
| hrgnstom | agentom | argentum | - | argantom | arian | airgead |
Numerais
[editar | editar a fonte]| Proto-indoeuropeo | Linguas itálicas | Linguas célticas | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Proto-itálico | Latín antigo | Falisco | Osco | Umbro | Proto-céltico | Proto-goidélico | Paleo-irlandés | Proto-bretón | Galo antigo | ||
| *oinos | *oinos | *ounos | *oino | *uinus | *uns | *oinos | *oin | *oēn | *oinan | *oinos | |
| *dwō | *dwō | *dwō | *dwō | *dus | *duf | *dwāu | *dā | *da | *daw | *dwi | |
| *trejes | *trejes | *trejes | *tri | *trís | *trif | *trī | *trī | *trī | *trī | *tri | |
| *kʷetwor | *kʷetwor | *kʷatwor | *kʷetur | *petiur | *petur | *kʷetwar | *cethair | *qethair | *petwar | *petwar | |
| *penkʷe | *kʷenkʷe | *kʷikʷe | *kʷikʷe | *pompe | *pumpe | *kʷenke | *qwĩk | *cōic | *pemp | *pimpe | |
| *sweks | *seks | *seks | *sek | *sehs | *sehs | *swēχ | *sēχ | *sē | *χwēχ | *sweχ | |
| *septm | *septem | *septem | *śepten | *seften | *sehtem | *seχtam | *seχt | *seχt | *seχt | *seχtam | |
| *h3oktō | *oktō | *oktō | *okto | *uhto | *ohto | *oχtū | *oχt | *oχt | *oχt | *oχto | |
| *newn | *newem | *nowem | *newen | *nuven | *nowem | *nawam | *noī | *noī | *naw | *naw | |
| *deḱm | *dekem | *dekem | *deken | *deken | *dekem | *dekam | *dek | *deik | *dek | *decam | |