Ver o código fonte de "Comunicación (linguaxe)"

{{1000}}
{{1000 artigos icona título|materia=Linguas}}
[[Ficheiro:Communication sender-message-reciever.png|miniatura|Un modelo simple de '''comunicación''': un [[emisor]] transmite unha [[mensaxe]] a un [[receptor]].]]
A '''comunicación''' (do [[Lingua latina|latín]] ''communicare'', "tornar común", "trocar ou asociar opinións", "conferenciar") é unha función da [[linguaxe]], considerada comunmente como primordial.

Comunicarse, significa polo tanto, estar en relación con; representa a acción de pór en común, de compartir ideas, sentimentos, actitudes. É un intercambio de experiencias socialmente significativo, un esforzo para a converxencia de perspectivas. A comunicación é a resposta dun ser vivo a un estímulo. Se o estímulo é ignorado polo individuo, non hai comunicación, pois a [[mensaxe]] sen resposta non pode considerarse un acto comunicativo. Polo tanto, a comunicación implica a participación dun [[emisor]] e un receptor que interaccionan intercambiando mensaxes, emitindo e recibindo información.

'''Función comunicativa''': considérase como base para o desenvolvemento lingüístico. A linguaxe posibilita a integración do suxeito no medio social; é o vehículo regulador de comportamentos, relacións afectivas e sociais así como soporte de regras culturais.

== Formas de comunicación ==
Dependendo das clases de signos que se empregue, diferénciase a comunicación non verbal e a comunicación verbal.

En moitas ocasións os signos verbais e os signos non verbais combínanse nunha mensaxe, dando lugar a formas mixtas de comunicación. Un exemplo sería un [[anuncio publicitario]], o [[cinema]] ou unha [[banda deseñada]].

Se se atende á relación que se establece entre emisor e receptor, diferénciase unha comunicación unilateral e outra comunicación bilateral. A [[comunicación unilateral]] prodúcese cando o receptor non se converte en emisor. Sucede nos [[sinal de tráfico|sinais de tráfico]]. A [[comunicación bilateral]] prodúcese cando o receptor se pode converter á súa vez en emisor. Sucede nunha conversa.

=== Comunicación non verbal ===
[[Ficheiro:Understanding in Xian 0546.jpg|miniatura|A comunicación non verbal axuda a que persoas de linguas diferentes poidan alcanzar un grao de comprensión]]
A comunicación non verbal consiste en transmitir significados na forma de [[mensaxe]]s non verbais. Empréganse signos non lingüísticos. Exemplos de comunicación non verbal inclúen os [[xestos]], as [[expresión facial|expresións faciais]], a [[expresión corporal]], o [[contacto visual]], a maneira de vestir, a [[háptica]] (comunicación por medio do [[tacto]]), a [[cronémica]] (significado do tempo na comunicación) e a [[kinésica]] (linguaxe corporal), entre outros. A mesma [[comunicación oral]] contén elementos non verbais como a [[paralingüística]] (elementos non verbais que acompañan á lingüística, por exemplo tons de sorpresa, interese, desinterese, [[medo]], [[cansazo]], [[insinuación]]s etc.) Segundo estudos, o 55&nbsp;% da comunicación humana dáse por medio de expresións faciais non verbais e un 38&nbsp;% por medio da paralinguaxe.<ref>Mehrabian, A. (1972). ''Nonverbal communication''. Transaction Publishers.</ref> Isto inclúe a mesma [[comunicación escrita]] na que é posible determinar sentidos no estilo de [[escritura]], a distribución de espazos entre palabras e o uso de [[emoticona]]s para transmitir emocións. Neste sentido, para transmitir unha mensaxe empréganse cores, como a marca azul e vermella das billas, sons como a sirena dunha [[ambulancia]] e xestos, como chiscar un ollo.

Algúns dos propósitos da comunicación non verbal inclúen a complementación e ilustración da mensaxe para ''reforzar'' ou ''enfatizalo'', ''substituír'', ''controlar'' ou ''regular'' e mesmo ''contradicir''. Isto dálle unha grande importancia á comunicación non verbal porque contribúe a reforzar as ideas e propósitos do [[emisor]] e axuda ao [[Receptor (comunicación)|receptor]] a unha mellor decodificación da mensaxe que recibe.

=== Comunicación verbal ===
[[Ficheiro:Speech and Voice, G. Oscar Russell, 1931 Wellcome L0069067.jpg|miniatura|O desenvolvemento da [[Voz (fonoloxía)|voz]] humana e o [[cerebro]] posibilitaron a [[linguaxe]].]]
A comunicación verbal ou comunicación lingüística é aquela que emprega as palabras como signos. Non pode ser illada dunha serie de factores para que sexa efectiva, o que inclúe a comunicación non verbal, as habilidades de escoita e a clarificación. A [[linguaxe]] humana pode ser definido como un sistema de [[símbolo]]s ou signos lingüísticos, coñecidos como [[lexema]]s e [[Gramática|regras gramaticais]] nos que os símbolos son manipulados. A palabra "linguaxe" refírese ademais ás propiedades comúns do mesmo. Con estes signos represéntanse os obxectos e feitos da realidade, e uníndoos mediante as regras da [[gramática]] constrúense mensaxes complexas, é dicir, as [[Oración (gramática)|oracións]], coas que se representan pensamentos. No caso de que dúas persoas falen a mesma lingua, recoñecerán os signos que cada un pronuncia e o seu significado, de tal forma que evocará na mente un pensamento ou unha idea que é a que se quería transmitir.

A [[desenvolvemento da linguaxe|aprendizaxe deste]] ocorre normalmente e de forma intensa durante os anos da [[infancia|nenez]] humana. A maioría dos [[idioma]]s no mundo empregan [[son]]s e [[xesto]]s como [[símbolo]]s que posibilitan a comunicación con outras linguaxes, os que tenden a compartir certas propiedades, aínda que existen excepcións. Non existe unha liña definida entre unha linguaxe e un [[dialecto]]. As [[linguas construídas]] como o [[esperanto]], a [[linguaxe de programación]] e varios formalismos matemáticos, non están necesariamente restrinxidos polas propiedades compartidas pola linguaxe humana.

Fundamentalmente a comunicación verbal é oral, empregando palabras pronunciadas coa voz. Tamén pode ser escrita. Na escritura transfórmanse os sons en letras, e as palabras pronunciadas en palabras gráficas.

==== Comunicación escrita ====
[[Ficheiro:Papiro Artemidoro.jpg|miniatura|A [[historia da escritura|invención da escritura]] marcou o inicio da historia da humanidade. Na imaxe, o [[Artemidoro de Éfeso|papiro de Artemidoro]], que contén o primeiro mapa da [[Península Ibérica]].<ref>Gallazzi, C.; B. Kramer, S. Settis, ''Il papiro di Artemidoro'', con la colaboración de G. Adornato, A. C. Cassio, A. Soldati. Milano, Led edizioni, 2008, ISBN 978-88-7916-380-4</ref> É un rolo de 3 metros de longo escrito no século I a.C., talvez en [[Alexandría]].]]
A comunicación escrita, a diferenza da verbal, ten outra maneira de interacción entre [[emisor]] e [[Receptor (comunicación)|receptor]], producíndose no [[tempo]] ou mesmo nunca, aínda que o escrito pode perdurar. A través da [[historia]], este tipo de comunicación desenvolveuse grazas ao impacto das [[tecnoloxía]]s e da [[ciencia]]. Estes procesos de desenvolvemento divídense en tres etapas: Os [[pictograma]]s como as formas máis primitivas de escritura humana; o desenvolvemento de [[alfabeto]]s en diferentes linguas escritos sobre soportes físicos como a [[pedra]], a [[cera]], a [[arxila]], o [[papiro]] e, finalmente, o [[papel]]; e por último a información transmitida a través de [[Tecnoloxías da información|medios electrónicos]]. 

A comunicación escrita require a habilidade [[interpersoal]] de ''procesar'', ''escoitar'', ''observar'', ''falar'', ''cuestionar'', ''analizar'', ''xestar'' e ''avaliar'' en tal xeito que se posibilite a [[colaboración]] e a [[cooperación]]. Os malentendidos poden anticiparse e resolverse a través de formularios, preguntas e respostas, [[Parafrasear|parafraseo]], exemplos e historias.<ref>Heyman, Richard. Why Didn't You Say That in the First Place? How to Be Understood at Work.</ref>

== Elementos básicos da comunicación ==
[[Ficheiro:ModelodeComunicacion.jpg|miniatura|Modelo de comunicación tipo jacobsoniano con elementos e funcións.]]
Os seguintes son os elementos básicos da comunicación:
* '''[[Código lingüístico|Código]]''': É un conxunto de signos que se combinan seguindo unhas regras ([[semántica]]) e que permiten a súa interpretación ([[decodificador|decodificación]]), polo que o emisor elabora a mensaxe. O receptor tamén ten que coñecer o código para interpretar a mensaxe.
* '''[[Canle (comunicación)|Canal]]''': O medio físico a través do que se transmite a mensaxe dende o emisor ata o receptor.
* '''[[Emisor]]''': É a persoa que ten a intención e que se encarga de transmitir unha información (mensaxe), para o que necesita elaborala e enviala ao receptor. Esta persoa escolle e selecciona os signos que lle conveñen, é dicir, realiza un proceso de codificación; codifica a mensaxe.
* '''[[Receptor (comunicación)|Receptor]]''': A persoa a quen vai dirixida a mensaxe e quen recibe a mensaxe e o interpreta. Realiza un proceso inverso ao do emisor, xa que descifra e interpreta os signos escollidos polo emisor, é dicir, descodifica a mensaxe.
* '''[[Mensaxe]]''': No sentido máis xeral, é o obxecto da comunicación. Está definido como a información ou secuencia de signos que o emisor elabora e envía ao receptor a través dun canal de comunicación ou medio de comunicación determinado.
* '''[[Situación (teoría da comunicación)|Situación]]''', '''situación comunicativa''' ou '''[[contexto lingüístico|contexto]]''': No sentido máis xeral, é o espazo onde se desenvolve o acto ou situación comunicativo. É o conxunto de circunstancias que afectan tanto o emisor como o receptor, e ademais condicionan a interpretación da mensaxe. Tanto emisor como receptor deben ser conscientes das circunstancias dese acto comunicativo, que nunha conversa se dá por sabido, para que sexa eficaz a comunicación.
* '''[[Sistema de referencia|Marco de referencia]]''': É o contorno que enmarca a situación.

Os seguintes son os elementos básicos mecánicos da comunicación:
* '''Fonte''' ou '''emisor''' ('''remitente'''): Dispositivo que xera os datos para transmitir, por exemplo teléfonos ou computadores persoais.
* '''[[Transmisor]]''': Transforma e codifica a información, xerando [[Electromagnetismo|sinais electromagnéticos]] que poden ser enviadas a través dalgún sistema de transmisión. Por exemplo unha [[antena]].
* '''[[Sistema de transmisión]]''': Pode ser dende unha sinxela liña de transmisión ata unha complexa rede que conecta a fonte co destino.
* '''Receptor''': É a persoa que recibe, acepta e interpreta o sinal (mensaxe) proveniente do emisor e a transforma de tal xeito que poida ser manexada polo destinatario. Por exemplo, unha [[Radio (medio de comunicación)|radio]] ou un [[televisor]].
* '''Destino''', '''destinatario''' ou '''destinación''': Toma os datos do receptor, por exemplo a [[Audiencia (medios de comunicación)|audiencia]].

== Notas ==
{{Listaref}}

== Véxase tamén ==
{{Commonscat}}
=== Bibliografía ===
* Griffin, Emory A., ''A first look at communication theory''. 3rd edition, Nova York: McGraw-Hill, 1997. ISBN 0-07-022822-1 {{en}}
* Littlejohn, S. W., ''Theories of human communication''. 7th edition, Belmont, CA: Wadsworth, 2002. {{en}}
* Miller, K., ''Communication Theories: Perspectives, processes, and contexts''. 2nd edition. Nova York: McGraw-Hill, 2005. {{en}}
* Werner, E., «Cooperating Agents: A Unified Theory of Communication and Social Structure.» ''Distributed Artificial Intelligence'', Vol. 2, L. Gasser e M. Huhns, eds., Morgan Kaufmann e Pitman Press, 1989. Abstract {{en}}
* Werner, E., «Toward a Theory of Communication and Cooperation for Multiagent Planning.» ''Theoretical Aspects of Reasoning About Knowledge: Proceedings of the Second Conference'', Morgan Kaufman Publishers, pp. 129-143, 1988. [https://web.archive.org/web/20110714165011/http://cellnomica.netfirms.com/Abstracts/AbsTARK88.htm Abstract] [http://www.tark.org/proceedings/tark_mar7_88/p129-werner.pdf PDF]. {{en}}
* Witzany, G., ''Biocommunication and Natural Genome Editing''. Springer Verlag, 2009. {{en}}

=== Outros artigos ===

* [[Función da linguaxe]]
=== Ligazóns externas ===
* [https://web.archive.org/web/20140527162125/http://comunicacion.idoneos.com/index.php/338244 Teorías críticas de los medios de comunicación social], Idoneos.com

{{Control de autoridades}}

[[Categoría:Psicolingüística]]
[[Categoría:Artigos que toda Wikipedia debería ter (Tecnoloxía)]]