Árbore da seda

Pinna cos seus compoñentes.

Inflorescencia en antese incipiente, coa flor central máis precoz e grande.

A árbore da seda (Albizia julibrissin) é unha árbore común como ornamental nos xardíns urbanos de Galicia. Ás veces chámaselle acacia, malia non ser unha verdadeira Acacia, senón unha especie dun xénero achegado (Albizia) pertencente á mesma subfamilia Mimosoideae, dentro da familia Fabaceae.

Descrición

Árbore de folla caediza que pode acadar os 15 m de altura, con copa ancha e aberta e de franzas, raque e inflorescencias tomentosas. A casca é de cor cinsenta escura e se torna a cor verdosa con raias verticais a medida que envellece. As follas, de estípulas caedizas máis pequenas que os folíolos, son bipinnadas, de 20–45 cm de longo e 12–25 cm de largo, dividida en 6-12 pares de pinnas, cada un con 20-30 pares de folíolos oblongos, de 1-1,5 cm de longo e 2–4 mm largo, co nervio principal moi desprazado cara a arriba (case confundido co bordo) e os seus peciolulos implantados na superficie superior do raque secundario, para facilitar o feche de ditos folíolos en ausencia de luz. Inflorescencias de cabezas globosas dispostas en panículas terminais de flores, inseridas nun receptáculo subesférico, con cáliz tubular pubescente duns 3 mm discretamente penta-lobulado, e con corola tamén pubescente sub-centimétrica con 5 lóbulos deltoides de 1,5 mm. Unha ou máis flores do centro do capítulo floral -xeralmente só unha- teñen o cáliz e o tubo estaminal bastante máis grandes, e sobresaen claramente da inflorescencia; ademais a súa antese é máis precoz que a das restantes. Os filamentos dos estames, que son exertos e soldados na súa base, son de cor rosa-violáceo na súa parte apical, de 2–3 cm e con anteras diminutas. O froito é un legume glabro e comprimido, sen tabiques, de 10-15 por 1–3 cm, verdes ao principio e de cor parda e con textura membranácea ao madureceren, con dehiscencia elástica -o que fai que as súas sementes sexan expulsadas a certa distancia da árbore-, con sementes algo aplanadas de cor marrón escura na madurez, de forma ovoide, dispostas de forma transversal perpendicular ao eixo de alongamento do legume, con funículo filiforme nacendo da sutura externa do froito, algo torto no seu extremo distal, extremadamente feble, de implantación algo desprazada lateralmente respecto do ápice da semente e con clara liña fisural. Ditas sementes poden acadar un número de 35-40 en cada legume, aínda que usualmente non pasan de 10-15.

Distribución

É orixinaria do sueste e leste de Asia, dende o leste do Irán até China e Corea. Introduciuse en Europa a mediados do século XVIII.

Cultivo e usos

Na natureza, a árbore tende a medrar en chairas secas, nos vales de area, e as terras altas. Converteuse nunha especie invasora no Xapón e nos Estados Unidos, neste último moi estendido desde o sur de Nova York, Nova Jersey, e ao oeste de Connecticut a Missouri e Illinois e ao sur da Florida e Texas, tamén se cultiva en California e Oregón, mais aló non resultan invasivas. Tamén medra en Europa. En Galicia aparece nalgúns xardíns urbanos e coma árbore de rúa.

A casca úsase para sandar feridas e como antihelmíntica. As sementes úsanse como alimento para o gado e a fauna silvestre, e as flores, docemente perfumadas, son unha fonte de néctar para as abellas.

Os extractos en doses altas de A. julibrissin posúen efectos antidepresivos en ratos, moi probabelmente mediados por 5-HT1A receptores. Na medicina tradicional chinesa Albizzia jublibrissin (合欢花He Huan Hua) utilízase para alimentar o corazón e calmar o espírito.

Taxonomía

Albizia julibrissin foi descrita por Antonio Durazzini e publicado en Magazzino toscano 3(4): 11, 1772.

Etimoloxía

• Albizia: nome xenérico dedicado a Filippo Degli Albizzi, naturalista italiano do século XVIII que foi o primeiro en introducila en Europa contra os anos 1740 dende Constantinopla.
• julibrissin: epíteto que é unha corrupción do persa Gul-i Abrisham (گل ابریشم) que significa "árbore da seda", polas súas flores ("Gul" گل é "flor" e "Abrisham" ابریشم significa "seda".

Variedades

Hai dúas variedades aceptadas, os outros taxons infraespecíficos descritos son meras sinonimias da especie, ou ben doutras especies de Albizia:

• Albizia julibrissin var. julibrissin - a variedade típica, descrita anteriormente.
• Albizia julibrissin var. mollis. Difire nos gomos que son densamente pubescentes.

Sinonimia

• Acacia julibrissin (Durazz.) Willd.
• Acacia nemu Willd.
• Albizia nemu (Willd.) Benth.
• Albizzia julibrissin Durazz.
• Feuilleea julibrissin (Durazz.) Kuntze
• Mimosa julibrissin (Durazz.) Scop.
• Mimosa speciosa Thunb.
• Sericandra julibrissin (Durazz.) Raf.

Galería de imaxes

• 
  Flores, detalle.
• 
  Froitos semi-maduros.
• 
  Froito inmaturo; detalle da implantación do froito no receptáculo floral
• 
  Sementes inmaturas in situ, co seu funículo.
• 
  Sementes soltas inmaturas.
• 
  Sementes maduras; nótanse restos de funículos.

Véxase tamén

Outros artigos

• Planta medicinal
• Fitoterapia
• Medicina chinesa tradicional
• Terminoloxía descritiva das plantas

Notas

Bibliografía

1. Bailey, L. H. & E. Z. Bailey. 1976. Hortus Third i–xiv, 1–1290. MacMillan, Nova York.
2. Brako, L. & J. L. Zarucchi. (eds.) 1993. Catalogue of the Flowering Plants and Gymnosperms of Peru. Monogr. Syst. Bot. Missouri Bot. Gard. 45: i–xl, 1–1286.
3. Britton, N. L. & J. N. Rose. 1928. Mimosaceae. 23(1): 1–76. In N. Amer. Fl.. Nova York Botanical Garden, Bronx.
4. Burkart, A. 1979. Leguminosas, Mimosoideas. 1(LEGU): 1–299. In R. Reitz Fl. Il. Catarin.. Herbário "Barbarosa Rodrigues", Itajaí, Brasil.
5. Correll, D. S. & M. C. Johnston. 1970. Man. Vasc. Pl. Texas i–xv, 1–1881. The University of Texas at Dallas, Richardson.
6. Fernald, M. 1950. Manual (ed. 8) i–lxiv, 1–1632. American Book Co., Nova York.
7. Gleason, H. A. 1968. The Choripetalous Dicotyledoneae. vol. 2. 655 pp. In H. A. Gleason Ill. Fl. N. U.S. (ed. 3). New York Botanical Garden, Nova York.
8. Gleason, H. A. & A. J. Cronquist. 1991. Man. Vasc. Pl. N.E. U.S. (ed. 2) i–910. New York Botanical Garden, Bronx.
9. Isely, D. 1990. Leguminosae (Fabaceae). 3(2): xix, 1–258. In Vasc. Fl. S.E. U. S.. The University of North Carolina Press, Chapel Hill.
10. Long, R. W. & O. K. Lakela. 1971. Fl. Trop. Florida i–xvii, 1–962. University of Miami Press, Coral Cables.
11. Nasir, E. & S. I. Ali (eds). 1980-2005. Fl. Pakistan Univ. of Karachi, Karachi.
12. Radford, A. E., H. E. Ahles & C. R. Bell. 1968. Man. Vasc. Fl. Carolinas i–lxi, 1–1183. University of North Carolina Press, Chapel Hill.
13. Wunderlin, R. P. 1998. Guide Vasc. Pl. Florida i–x, 1–806. University Press of Florida, Gainseville.

Ligazóns externas

• Plants for a future - Edible, medicinal and useful plants for a healthier world, Internet Archive, Wayback Machine, San Francisco, 5-2010