Youn Yuh-jung

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Youn Yuh-jung
Nacemento19 de xuño de 1947
LugarKaesong
NacionalidadeCorea do Sur
Educada enHanyang University
Cónxuxe(s)Jo Young-nam
Profesiónactriz e actriz de cinema
Na rede
IMDB: nm0950926 Allocine: 461891 Allmovie: p729581 Editar o valor em Wikidata
editar datos en Wikidata ]

Youn Yuh-jung (en coreano: 윤여정), nada en Kaesong o 19 de xuño de 1947, é unha actriz coreana, cunha carreira no cinema e na televisión que se estende máis de cinco décadas. Protagonizou numerosas series de televisión e filmes surcoreanos e recibiu recoñecemento internacional polo seu papel en Minari. Historia da miña familia (2020). A súa aclamada interpretación de Soon-ja nese filme converteuna na primeira actriz coreana que gañou un Screen Actors Guild Award, un BAFTA e un Óscar, ademais de lograr outras candidaturas.[1][2][3][4][5]

A finais da década de 1960, Youn era unha actriz en alza en Corea do Sur e gañou varios premios por Hwanyeo (1971). Retirouse dos focos varios anos antes de volver á actuación a finais dos anos oitenta.

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Youn Yuh-jung naceu en 1947 en Kaesong (Gyeonggi) e creceu en Seúl. Ten dúas irmás, e o seu pai faleceu cando ela era nova. Asistiu ao instituto Ewha para rapazas[6] e entrou na Universidade de Hanyang para estudar lingua e literatura coreana, cando pasou as audicións de TBC en 1966.[7]

Abandonou a facultade e debutou como actriz no drama televisivo Mister Gom en 1967.[8] Youn chegou ao estrelato en 1971 con dúas interpretacións de femmes fatales. O seu primeiro filme, Hwanyeo, de Kim Ki-young, foi un éxito crítico e comercial,[9][10] polo que gañou o premio á mellor actriz no Festival de Cinema de Sitges.[11] A este seguiuno o dráma histórico da MBC Jang Hui-bin en que interpretou a famosa concubina real do título.

No cumio da súa carreira, Youn retirouse tras casar co cantante Jo Young-nam en 1974, e entón emigrou aos Estados Unidos. En 1984, volveu a Corea para recuperar a súa carreira. Ela e Jo divorciáronse en 1987 e tivo que loitar para volver á interpretación debido ao estigma do divorcio en Corea do Sur.[12][13]

Facer unha volta tras unha longa parada foi un feito pouco habitual para unha actriz coreana de mediana idade.[14] Aínda que a maioría das actrices da súa idade interpretaban o clixé de nais sacrificadas de ajumma, o rango de Youn levou a ser contratada para papeis máis complexos e independentes. En Baramnan Kajok (2003), logrou un éxito de crítica pola súa muller despreocupada que descoidaba o seu marido mentres morría de cáncer e gozaba de relacións extramaritais. A súa franca e confiada personalidade manifestouse no mockumentary de E J-yong Yeobaeudeul (2009).[15][16][17][18]

En 2020, tivo un papel secundario como Soon-ja, avoa dunha familia de coreanos estadounidenses na Arkansas rural no filme estadounidense Minari. Historia da miña familia, pola que recibiu o recoñecemento da crítica, que lle outorgou máis de corenta premios das asociacións de críticas, incluídos o National Board of Review[19] e Los Angeles Film Critics Association.[20] Youn converteuse na primeira actriz coreana que gañou o Óscar,[21] o Screen Actors Guild Award[22] e o BAFTA á mellor actriz secundaria.[23]

Vida persoal[editar | editar a fonte]

Youn ten dous fillos, ambos coreanos estadounidenses.[24]

Filmografía[editar | editar a fonte]

Ano Título en inglés Título orixinal Personaxe Notas
1971 Woman of Fire 화녀, Hwanyeo Myeong-ja
1972 The Insect Woman 충녀 Myeong-ja
1973 Love and Hatred 다정다한
Tto Sun Yi, a College Girl 여대생 또순이
1978 The Day and Night of a Korean-American 코메리칸의 낮과 밤
1985 Mother 어미 Hong Kyeong-ae
1990 Be a Wicked Woman 천사여 악녀가 되라
1995 An Experience to Die For 죽어도 좋은 경험 Choi Yeo-jung
2003 A Good Lawyer's Wife 바람난 가족 Hong Byeong-han
2004 Springtime 꽃피는 봄이 오면 Nai de Hyun-woo
2005 The President's Last Bang 그때 그사람들 Nai de Yoon-hee/Narración do epílogo
2006 Maundy Thursday 우리들의 행복한 시간 Sister Monica
2007 The Old Garden 오래된 정원 Hyun-woo's mother
Hwang Jin-yi 황진이 Old woman
2008 A Tale of Legendary Libido 가루지기 Old woman
2009 Actresses 여배우들, Yeobaeudeul Ela mesma Tamén guionista
2010 Hahaha 하하하 Nai de Moon-kyeong
The Housemaid 하녀 Byeong-sik
2011 Hindsight 푸른 소금 Madame Kang
List 리스트 Curtametraxe
2012 The Taste of Money 돈의 맛 Baek Geum-ok
In Another Country 다른 나라에서 Park Sook
2013 Behind the Camera 뒷담화: 감독이 미쳤어요 Herself
Boomerang Family 고령화가족 Mom
2014 Hill of Freedom 자유의 언덕 Gu-ok
2015 Salut d'Amour 장수상회 Im Geum-nim
Intimate Enemies 나의 절친 악당들 Yeo-jung Cameo
Right Now, Wrong Then 지금은맞고그때는틀리다, Jigeumeun-matgo-geuttaeneun-teullida Kang Deok-soo
2016 Canola 계춘할망 Gye-choon
The Bacchus Lady 죽여주는 여자 So-young [25]
2018 Keys to the Heart 그것만이 내 세상 In-sook [26]
2019 Lucky Chan-sil 찬실이는 복도 많지 Avoa
2020 Beasts Clawing at Straws 지푸라기라도 잡고 싶은 짐승들 Soon-ja [27]
Minari Soon-ja Filme estadounidense,[28] Óscar á mellor actriz secundaria
Heaven: To the Land of Happiness 헤븐: 행복의 나라로 [29]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. "Oscar-nominee Youn Yuh-jung reaches career peak at age of 73". The Korea Herald. 15 de marzo de 2021. Consultado o 15 de marzo de 2021. 
  2. "‘Minari’ Star Yuh-Jung Youn Calls Brits ‘Snobbish’ in Tongue-in-Cheek BAFTA Speech". Variety. 11 de abril de 2021. Consultado o 11 de abril de 2021. 
  3. "'Minari' Star Youn Yuh-jung Makes History at SAG Awards". The Hollywood Reporter. 4 de abril de 2021. Consultado o 4 de abril de 2021. 
  4. "Youn Yuh-jung becomes first Korean to win acting Oscar". The Korea Times. Consultado o 2021-04-27. 
  5. "Youn's Oscar glory celebrated in Korea". The Korea Times. Consultado o 2021-04-27. 
  6. "배우, 윤여정을 만나다(1)" (en coreano). 딴지일보. 2005-05-09. Consultado o 2021-04-27. 
  7. "'장희빈 악녀 연기' 그녀는 50년 후 오스카 후보가 됐다" (en coreano). Hankook Ilbo. 2021-03-17. Consultado o 2021-04-05. 
  8. 윤여정 [Yoon Yeo-jeong]. Korean Movie Database (en coreano). Arquivado dende o orixinal o 28 de xuño de 2018. Consultado o 2010-02-09. 
  9. "윤여정" (en coreano). Cine21. Consultado o 2021-04-27. 
  10. "Youn Yuh-jung's maiden film 'Woman of Fire' comes under limelight". Yonhap. Consultado o 2021-04-27. 
  11. "Festival Archives: 1971". Sitges Film Festival. Arquivado dende o orixinal o 29 de abril de 2021. Consultado o 2021-04-27.  Arquivado 29 de abril de 2021 en Wayback Machine.
  12. 1970년대 '충무로 누벨 바그' 윤여정. The Dong-a Ilbo (en coreano). 29 de xaneiro de 2004. Consultado o 2010-02-09. 
  13. "Nonconformist Youn Yuh-jung: S. Korea's first Oscar-winning actress". France24. Agence France-Presse. 26 de abril de 2021. Consultado o 27 de abril de 2021. 
  14. "Youn Yuh-jung". Korean Film Biz Zone. Consultado o 2021-04-27. 
  15. Beck, Una (11 de decembro de 2009). "Interview: Yoon Yeo-jung - Part 1". 10Asia. Consultado o 2012-12-19. 
  16. Beck, Una (11 de decembro de 2009). "Interview: Yoon Yeo-jung - Part 2". 10Asia. Consultado o 2012-12-19. 
  17. Beck, Una (11 de decembro de 2009). "Interview: Yoon Yeo-jung - Part 3". 10Asia. Consultado o 2012-12-19. 
  18. Beck, Una (7 de xuño de 2010). "Yoon Yeo-jung's Movie Picks". 10Asia. Consultado o 2012-12-19. 
  19. "National Board of Review Names ‘Da 5 Bloods’ Best Picture, Spike Lee Becomes Second Black Director Winner". Los Angeles Times. 26 de xaneiro de 2021. Consultado o 26 de xaneiro de 2021. 
  20. Haring, Bruce; Ramos, Dino-Ray (20 de decembro de 2020). "L.A. Film Critics Association Names ‘Small Axe’ As Best Picture Of 2020; Carey Mulligan, Chadwick Boseman Honored With Acting AwardsList". Deadline Hollywood. Consultado o 20 de decembro de 2020. 
  21. Ulaby, Neda (25 de abril de 2021). "Youn Yuh-jung Is First Korean To Win Oscar For Best Supporting Actress". NPR (en inglés). Consultado o 2021-04-26. 
  22. Strause, Jackie (2021-04-04). "'Minari' Star Yuh-Jung Youn Makes History at SAG Awards". The Hollywood Reporter (en inglés). Consultado o 2021-04-26. 
  23. Moon, Kat (23 de abril de 2021). "The Crucial History Behind Yuh-Jung Youn's Oscar Win". Time. Consultado o 2021-04-26. 
  24. Kim, Stella; Park, Hannah (27 de abril de 2021). "Oscar winner Youn Yuh-jung is just not that into Hollywood". NBC News (en inglés). Consultado o 2021-04-28. 
  25. "Working only with people you like is the best revenge: Yoon Yeo-jeong : 69-year old vet earns kudos for role of aged prostitute in 'The Bacchus Lady'". Korea JoongAng Daily. 10 de outubro de 2016. 
  26. "Lee Byung-hun and Youn Yuh-jung Start Shooting New Drama". Korean Film Biz Zone. 21 de xuño de 2017. 
  27. "Jeon Do-yeon and Jung Woo-sung Dig in to Beasts That Cling to the Straw". Korean Film Biz Zone. 1 de outubro de 2018. 
  28. "Actresses Youn Yuh-jung and Han Ye-ri to make Hollywood debut in film produced by Steven Yeun". Aju Daily. 12 de xullo de 2019. 
  29. "‘오스카상’ 윤여정, 글로벌 행보… 美 드라마 주인공부터 칸 진출까지" (en coreano). Chosun. Consultado o 2021-04-27.