Trampa para a polinización

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Inflorescencia feminina de Arisaema triphyllum con insectos atrapados da tribo Exechiini (de 3 mm) e da subfamilia Orthocladiinae (de 2 mm).
Ceropegia rhynchantha, outra flor trampa.

As trampas para a polinización ou flores trampa son estruturas das flores das plantas que axudan a atrapar insectos, principalmente moscas, para mellorar así a súa eficacia á hora de realizar a polinización. As estruturas das trampas para a polinización poden ser corolas tubulares profundas con pelos que apuntan cara a atrás, superficies escorregantes, líquidos adhesivos, atractores (a miúdo enganando os insectos polo uso de atractores sexuais en vez de cunha recompensa de néctar e, por tanto, denomínase polinización enganosa[1]), peche da flor ou outros mecanismos.

Arum cunha cámara trampa na súa base.

En moitas especies de orquídeas as flores producen compostos químicos que enganan os insectos machos producindo atractores que imitan os das súas femias. Os machos son despois dirixidos cara a estruturas que aseguran a transferencia do pole ás superficies dos insectos. As orquídeas do xénero Pterostylis atraen certos mosquitos con atractores químicos e despois atrápanos usando un labio formado por un pétalo móbil.[2] A observación xeral de que os insectos quedaban atrapados e axudaban á polinización fíxoa xa en 1872 Thomas Frederic Cheeseman[3] e non pasou desapercibida para Charles Darwin, que examinou as adaptacións das orquídeas á polinización.[4] As orquídeas escorregantes teñen superficies lisas para a aterraxe dos insectos que facilitan que estes escorreguen e caian nun contedor desde o cal unha fiestra por onde entra a luz guía o insecto cara ao exterior a través dun estreito corredor onde ocorre a transferencia do pole ao animal. As estruturas atopadas en grandes flores como as Rafflesia e algunhas Aristolochia tamén evolucionaron para atraer e atrapar os polinizadores.[5]

A planta Cypripedium atrapando unha abella que ten que pasar por unha pasaxe estreita onde recolle os polinios.

As flores trampa que producen compostos químicos sexuais enganosos que atraen insectos poden a miúdo carecer de recompensas en forma de néctar. Moitas flores que atrapan insectos voadores producen un cheiro a prea.[5]

Interacción das tampas para a polinización cos polinizadores

As plantas con trampa para a polinización dependen de polinizadores como moscas, avespas, abellas e outros para o seu proceso reprodutor. A interacción entre ambos os organismos poden ser relacións mutualistas ou de comensalismo. Nas plantas evolucionaron estruturas únicas para atraer e atrapar os insectos que dispersarán os seus xenes noutra planta.

Moitos membros do xénero Arum atrapan polinizadores e teñen mecanismos específicos que varían cos insectos implicados.[6][7]

As especies de orquídeas do xénero Cypripedium atrapan insectos temporalmente para asegurar a polinización.


Moscas e aros[editar | editar a fonte]

Ciclo vital das moscas Psychoda

Hai un gran número de especies de moscas que son atraídas polas trampas das plantas Arum (aros). Unhas das moscas principais que polinizan a planta son as Psychoda. Estas pequenas moscas teñen un curto ciclo vital holometábolo que se completa en 21 ou 27 días: ovo, larva, pupa, e adulto. Os ovos deposítanse en solos húmidos tipicamente a carón de desauguadoiros ou outras superficies e fan eclosión en menos de dous días. As larvas son delgadas, de brancas a marrón crema. Dependendo da temperatura este estadio pode variar desde 9 a 15 días. Unha vez que desenvolven certas características, están listas para pupar. Fórmase unha pupa de amarela a marrón con pequenos cornos e require de 24 a 48 horas antes de saír convertida en adulto. Estas moscas, a inicios da primavera e chegando ao seu pico a final do verán, están vixiantes buscando alimento. Comen materia orgánica en descomposición que é o que a planta Arum utiliza para atraelas con cheiros.

Interacción das moscas Psychoda con plantas Arum

As flores adoitan ter unha fragrancia doce, pero as flores da planta Arum, exsudan un cheiro fedorento a amoníaco e excrementos. Grazas a este cheiro, a planta pode atraer as moscas, pero o que as fai irresistibles é a súa barra púrpura (espádice). Unha combinación de calidez e mal cheiro que se emite no centro da planta crea un cebo perfecto para as moscas. Cando as moscas son atraídas, caen polas paredes escorregantes nunha cámara inferior onde quedan atrapados por pelos que quedan enriba. Cando a flor masculina abre para liberar as moscas cobre as moscas con pole e segrega néctar azucrado en recompensa. Agora a mosca visitará outra planta da mesma especie e fertilízaa. Isto causa unha relación mutualista na que ambos os dous se benefician desta trampa.

Abellas e orquídeas[editar | editar a fonte]

Ciclo vital de abellas Euglossine

Hai unhas 200 especies coñecidas de abellas das orquídeas. Como moitos outros polinizadores, estas abellas recollen néctar, pole e resina das plantas, pero os machos das abellas Euglossine tamén recollen substancias olorosas para crear unha mestura correcta de cheiros para atraer as femias. Deben completar catro estadios no seu ciclo vital. Os ovos son de forma curva e eclosionan nuns tres días. As larvas tardas 25 días en madurar e pupar. O estadio de pupa dura uns 35 días, despois dos cales emerxen os adultos, que viven de 6 semanas a 3 meses. As abellas adultas Euglossine buscan parella e o seu comportamento buscador de perfume dá á orquídea Cypripedium unha maneira de arranxar a súa trampa.

Interacción das abellas Euglossine coas orquídeas

As orquídeas que atraen abellas Euglossine segregan aceites arrecendentes, pero cando as abellas queren acceder a eles escorregan dentro dun depósito cheo de auga. Para escapar do depósito, a abella debe arrastrarse por un esteito túnel, durante o cal a planta adhire sacos de pole no seu dorso. A abella que conseguiu escapar visitará outra orquídea e deixará o pole nela, fertilizándoa. Esta é outra relación mutualista, xa que as abellas das orquídeas quedan cubertas de aceites que lles servirán para encontrar parella e os sacos de pole da planta serán transportados a outra planta.

Moscas e plantas Ceropegia[editar | editar a fonte]

As plantas do xénero Ceropegia atraen pequenas moscas polinizadoras (xeralmente femias) dun amplo rango de familias, incluíndo a Milichiidae, Chloropidae, Drosophilidae, Calliphoridae, Ephydridae, Sciaridae, Tachinidae, Scatopsidae, Phoridae e Ceratopogonidae, e os polinarios sempre se adhiren ás súas probóscides.[8][9] Unha análise dos aromas emitidos por Ceropegia dolichophylla mostraron a presenza de espiroacetais que son raron en plantas e comúns nos insectos. As moscas milíquidas, que son cleptoparasitas de predadores de artrópodos, son atraídos por estes compostos químicos e convértense nos polinizadores destas plantas.[10]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Ferdy, Jean‐Baptiste; Gouyon, Pierre‐Henri; Moret, Jacques; Godelle, Bernard (1998). "Pollinator Behavior and Deceptive Pollination: Learning Process and Floral Evolution". The American Naturalist 152 (5): 696–705. PMID 18811344. doi:10.1086/286200. 
  2. Phillips, Ryan D.; Daniela Scaccabarozzi; Bryony A. Retter; Christine Hayes; Graham R. Brown; Kingsley W. Dixon; Rod Peakall (2014). "Caught in the act: pollination of sexually deceptive trap-flowers by fungus gnats in Pterostylis (Orchidaceae)". Annals of Botany 113 (4): 629–641. PMC 3936588. PMID 24366109. doi:10.1093/aob/mct295. 
  3. Cheeseman TF (1872). "On the fertilisation of the New Zealand species of Pterostylis". Transactions and Proceedings of the New Zealand Institute 5: 352–357. 
  4. Darwin, C. R. (1877). The various contrivances by which orchids are fertilised by insects (2 ed.). Londres: John Murray. 
  5. 5,0 5,1 Endress, Peter K. (1996). Diversity and Evolutionary Biology of Tropical Flowers. Cambridge University Press. pp. 119–121. 
  6. Broderbauer, D; A. Weber; Anita Diaz (2013). "The design of trapping devices in pollination traps of the genus Arum (Araceae) is related to insect type". Botanical Journal of the Linnean Society 172 (3): 385–397. PMC 4373131. PMID 25821243. doi:10.1111/boj.12054. 
  7. Cleghorn, Maude Lina (1914). "A note on the floral mechanism of Typhonium trilobatum.". Journal of the Asiatic Society of Bengal 10: 421–424. 
  8. Masinde, P. Siro (2004). "Trap-flower fly pollination in East African Ceropegia L. (Apocynaceae)". International Journal of Tropical Insect Science 24 (1): 55–72. doi:10.1079/IJT20044. 
  9. Ollerton, J., Masinde, S., Meve U., Picker M., Whittington A. (2009). "Fly pollination in Ceropegia (Apocynaceae: Asclepiadoideae): biogeographic and phylogenetic perspectives". Annals of Botany 103 (9): 1501–1514. PMC 2701756. PMID 19339298. doi:10.1093/aob/mcp072. 
  10. A. Heiduk; I. Brake; T. Tolasch; J. Frank; A. Jürgens; U. Meve; S. Dötter (2010). "Scent chemistry and pollinator attraction in the deceptive trap flowers of Ceropegia dolichophylla". South African Journal of Botany 76 (4): 762–769. doi:10.1016/j.sajb.2010.07.022. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]