Torre de Celas de Peiro

Torre de Celas de Peiro
Concello	Culleredo
Provincia	A Coruña
Comunidade autónoma	Galicia
Coordenadas	43°14′58″N 8°24′31″O
Estilo arquitectónico
Estilo actual	(século XIV)
Estado actual	museo
Véxase tamén
Castelos de Galicia

Torre de Celas de Peiro.

A Torre de Celas de Peiro é o que queda en pé da fortaleza medieval de Vinseira, tamén coñecida como Torre de Vinseira Pequena ou Fortaleza dos Condes de Andrade. Sitúase na parroquia de Celas, no concello coruñés de Culleredo.

A fortaleza xa existía no ano 1395. Pertenceu á casa de Andrade, e aínda conserva escudo coas súas armas.

Historia

Esta torre é o único que queda do antigo Castelo de Vinseira, que xa existía anteriormente a 1395, pois a primeira referencia documental a esta fortificación data dese ano. O castelo e os seus dominios pertencían á casa dos Andrade. Foi destruída durante a Gran Guerra Irmandiña, sendo reconstruída pouco tempo despois.

Durante boa parte da Idade Media foi a única fortificación galega que permaneceu fóra do dominio da nobreza grazas ó foro de reguengo concedido por Afonso IX no século XIII, o cal dispuña que a cidade non podía ter como veciños nin monxes nin nobres.

Pero este foro non foi sempre respectado e consta como, xa en 1395, o fidalgo Martín Becerra (posiblemente ás ordes dos Andrade) someteu ós campesiños coa axuda deste Castelo de Celas, encontrándose coa forte oposición do concello coruñés, polo cal, finalmente, chegaron ó acordo de eliminar da fortificación os elementos defensivos como os palenques, seteiras, beirís e ameado.

Características

Na actualidade só se conserva unha torre de planta cadrada, con 8 metros de lado, elevándose a 12 metros de altura. Nela aínda se aprecia o brasón de armas dos Andrade. Ata tempos recentes tivo acaroado un pazo xa desaparecido. Foi obxecto de restauración en 1992, sendo adaptado como espazo museolóxico e de exposicións. Dende 1994 as súas instalacións albergan o Museo Etnográfico de Culleredo. Dende o ano 2011 o museo atópase pechado ó público.

Encóntrase coa protección da Declaración xenérica do Decreto de 22 de abril de 1949, e da Lei n° 16/1985 sobre o patrimonio Histórico Español.

Crese que a veciña Igrexa de Santa María de Celas, en estilo románico, foi parte integrante da primitiva fortificación.

Véxase tamén

Bibliografía

• BOGA MOSCOSO, Ramón (2003), Guía dos castelos medievais de Galicia, páxs. 42-43, Guías Temáticas Xerais. Edicións Xerais de Galicia, S.A.. ISBN 84-9782-035-5

Outros artigos

• Castelo.
• Castelos de Galicia.

Ligazóns externas

• Ficha do castelo en Castillosnet.org
• Ficha do castelo en Turgalicia.es