Topos literario
Na retórica grega clásica, topos, pl. topoi, (do grego antigo: τόπος "lugar", elíptico para grego antigo: τόπος κοινός tópos koinós, 'lugar común'), en latín locus (do locus communis), refírese a un método para desenvolver argumentos. (Ver topoi na retórica clásica.)
Significado e historia
[editar | editar a fonte]Topos tradúcese de diversas formas como "tema", "liña argumental" ou "lugar común". Ernst R. Curtius estudou os topoi como temas comúns a oradores e escritores que os reelaboraron segundo as ocasións, por exemplo, na antigüidade a observación de que "todos deben morrer" era un topos na oratoria consolatoria, pois ao enfrontarse á morte o saber que a morte chega até aos grandes homes podería levar consolo.[1] Tamén comentou o topos na invocación da natureza (ceo, mares, animais etc.) con diversos propósitos retóricos, como testemuñar un xuramento, alegrarse ou louvar a Deus ou chorar co falante.[2]
Algúns topos coñecidos atópanse en diversas épocas e culturas :
- A profecía
- O Edén e o locus amoenus (como a Arcadia)
- O inferno e o locus horridus (véxase Dante)
- O descenso aos infernos ou catábase.
- O diluvio (desde a Epopea de Gilgamesh).
- A eterna xuventude.
- O idilio
- Eros e Tánatos
- O manuscrito atopado.
- O mundo ao revés, o mundo aberrante (véxase Alicia)
- A viaxe de retorno á patria (véxanse a Odisea ou o mito de Breogán)
- A anagnórise.
- A captatio benevolentiae (fórmula de modestia).
- A idade de ouro.
- A invocación de deuses e musas.
- A illa (como espazo representativo do paraíso terrestre).
- A noite perigosa
- Os mitos da creación