Tielman Susato ofrécelle un libro de cancións a María de Hungría, gobernadora dos Países Baixos. Extraído de Zingt et six chansons musicales & nouvelles", do prelo de Susato en Antuerpen en 1545.
Malia descoñecermos hoxe o seu lugar do seu nacemento, algúns estudosos suxiren que o nome Susato refire á súa orixe na cidade alemá de Soest, en Westfalia. Apenas hai datos da súa infancia: o seu nome comeza a aparecer en varios arquivos de Antuerpen arredor de 1530, onde se menciona traballando como caligrafista e instrumentista de frauta e trompeta.
Desde 1543 ata a súa morte traballou como editor de música, creando a primeira imprenta dos Países Baixos. Ata ese momento, a publicación de música proviña principalmente de Italia, Francia e Alemaña[1]. Moi pronto, Susato asociouse con Pierre Phalèse e Christophe Plantin e, como consecuencia diso, os Países Baixos convertéronse nun centro rexional de publicación de música. Intentou varias veces asociarse con outros editores, sen éxito. En 1561, o seu fillo tomou o control da imprenta, aínda que morreu en 1564.[2]
Ademais disto, Susato foi tamén un compositor e compilador de música popular: escribiu e publicou varios libros de pezas populares e motetes que se encadran dentro do estilo polifónico típico da época. Tamén escribiu dous libros de cancións a dúas e tres voces, especificamente pensados para cantantes novos e inexpertos. As máis importantes destas publicacións en termos de distribución e influencia foron os souterliedekens" de Jacob Clemens non Papa, que son salmos métricos en holandés, usando as melodías de cancións populares. Foron enormemente populares en Holanda durante o século XVI.
Tamén foi compositor prolífico de música instrumental, e moitas das pezas son lembradas e interpretadas aínda hoxe. Editou un libro de música para danza en 1551, titulado Het derde musyck boexken... alderhande danserye, formado por arranxos simples pero artísticos. A maioría destes arranxos son formas de danza (allemande, gallarda e son de textura simple ou homofónica), moitos baseados en cancións populares.
Susato dedicou adoito as súas publicacións a cidadáns prominentes de Antuerpen. Algunhas veces dedicou un volume enteiro aos traballos dun compositor, como é o caso de Pierre de Manchicourt e de Crecquillon. Non é sorprendente que pareza favorecer a outros compositores flamengos como suxeito das súas publicacións. Foi tamén un dos primeiros en publicar música dos mellores compositores do Renacemento tardío.
A maioría das publicacións de Susato foron compilacións de obras de compositores activos nos antigos Países Baixose na capela flamenga da corte imperial. Entre as monografías figuran edicións de obras do propio Susato, así como de Thomas Crecquillon, de Orlando di Lasso, de Jacob Clemens non Papa et Josquin des Prés.
Partitura do Psalmo 87 de Clemens non Papa, na edición de Tielman Susato de 1556.Liber primus [secundus, tertius] missarum, a diversis musicis compositionatum..., 1545-1546.
Liber primus [secundus, tertius, quartus] sacrarum cantionum, vulgo moteta vocant, ex optimis quibusquis huius aetatis musicis selectarum, 1546-1547.
Liber primus [secundus, tertius etc. ... -XV] ecclesiasticarum cantionumquatuor [ou quinque] vocum vulgo moteta vocant, (1553-1560).
Jacob Clemens non Papa, Souterliedekens, I-IV : het vierd [-sevenste] musyck boexken mit dry partie, waer inne begrepen syn XLI [-XXIX] psalmen van David... vol. I-IV. 1556-1557.
Gerardus Mes, Souterliedekens V-VIII : het achtste [-elfste] musyckboeck met vier partien, 1561. 4 vol.
Het I[-II] musyck boexken mit vier partyen daer inne Begrepen... 4 vol. 1551
Het derde musyck boexken... alderhande danserye. 4 vol. 1551.
Vingt et six chansons chansons musicales & nouvelles à cincq parties, convenables tant à la voix comme aussi propices à jouer de divers instruments nouvellement imprimées.... 4 ou 5 vol. 1543.
Le Premier [-Quatorzième] livre des chansons à quatre parties auquel sont contenues trente et une nouvelle chansons, convenables tant à la voix comme aux instruments.... 1543-1560
Premier livre des chansons à trois parties auquel sont contenues trente et une nouvelles chansons.... 3 vol. 1554.
La Fleur des chansons... livre I[-VI] à quatre parties, contenant XXXI nouvelles chansons, propices à tous instruments musicaulx.... 3 ou 4 vol. 1552.
13 bases de danda, 15 gallardas, seis pavanas, oito allemandes, nove rondós et e outras oito danzas (en Het derde musyck boexken... alderhande danserye; 1551).
↑A premeira edición musical polifónica imprimida nos Países Baixos saíu do prelo de Jan de Gheet en Antuerpen en 1515.
↑No caso da imprenta de Plantin a música era moi marxinal na súa produción: unha quincena de edicións soamente entre 1578 e 1639 en edicións xeneralistas. Fonte: Stellfeld, Jean-Auguste. Bibliographie des éditions musicales plantiniennes, Bruxelas, 1949.
Forney, Kristine. "New Documents on the Life of Tielman Susato, Sixteenth-Century Music Printer and Musician". En Revue belge de musicologie. 36-38 (1982-1984). Páxinas 18-52.
Vanhulst, Henri. "Tielman Susato et Pierre Phalèse face à la censure". "n Miscellanea in memoriam Pierre Cockshaw (1938-2008): aspects de la vie culturelle dans les Pays-Bas méridionaux (XIVe-XVIIIe siècles). Bruxelas, Bibliothèque royale de Belgique. 2009. Páxinas 559-569.
Berstein, Lawrence F. "The Cantus-Firmus Chansons of Tylman Susato ". "n Journal of the American Musicological Society 22, 1969. Páxinas 197-240.
Cardamone, Donna G. "Multiple Formes and vertical settings in Susato’s first edition of Lassus’s Opus 1". Notes 46, 1989. Páxinas 7-24.
Dehnert, Lon Travis. Libri ecclesiasticarum cantionum (1553-1560) of Tielman Susato. Tese de Doutoramento. Universidade de Kansas, 1987.
