Teatro Circo Tamberlick

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redirección desde «Tamberlick de Vigo»)

Coordenadas: 42°14′10″N 8°43′23″O / 42.236138888889, -8.7229166666667

Teatro Circo Tamberlick
Fachada trala reforma de 1907
Localización de Teatro Circo Tamberlick en Galicia
Teatro Circo Tamberlick
Localización en Galicia
Enderezorúa Eduardo Iglesias
CidadeVigo
PaísGaliza Galiza
Arquitecto/sDomingo Sesmero
Alejandro Sesmero
Capacidade800 - 1104
Inauguración11 de outubro de 1882
Peche4 de febreiro de 1989
Demolición1991

O Gran Teatro Circo Tamberlick foi un centro de representación escénica, circense (espectáculos ecuestres e ximnásticos) e sala de cinema de titularidade privada situado na cidade de Vigo. Inaugurouse o 11 de outubro de 1882 e demoleuse en 1991.

Descrición[editar | editar a fonte]

Situado na rúa do Circo, hoxe rúa Eduardo Iglesias, os seus donos iniciais foron Augusto Bárcena Franco, Francisco Martínez Villoch e Mariano Pérez. Cun orzamento de 40.000 pesetas, obtivo licenza de obra o 30 de marzo de 1882.[1]

O arquitecto municipal Domingo Rodríguez Sesmero aplicou en interior e exterior, para o primeiro proxecto (non realizado), unha decoración orientalista. O modelo que seguiu debeu ser o Teatro Circo Price, construído en 1880 en Madrid polo arquitecto Agustín Ortiz.[2] O 2 de maio de 1882, os promotores presentaron unha solicitude para variar o deseño da fachada, asinado tamén por Domingo Sesmero, alegando aforro de tempo de construción, pois a nova era moito máis sinxela e con menos ornamentos.[3]

Tiña unha bancada case que circular ao redor dunha pista de 13 metros de diámetro, con cinco filas de asentos abaixo, un nivel de 29 palcos enriba e outro de galería superior.[4]

Foi estreado o 11 de outubro de 1882 polo tenor italiano Enrico Tamberlick que, á fronte da súa compañía, protagonizou a sesión inaugural coa ópera en tres actos Poliuto de Gaetano Donizetti.[5] Sucesivamente, Vigo asistiu ás representacións de Rigoletto, L'Africaine, Il trovatore, Dinorah, Un ballo in maschera, Fausto, Lucrecia Borgia, Marina, La traviata, Aida, I puritani, Ernani, La sonnambula e Linda di Chamounix.[6] No verán de 1883 celebráronse uns xogos florais baixo a presidencia de Emilio Castelar.[7] En 1894 engadiuse un remate superior de fachada, colocando unha peita co nome. Ese ano recibíronse cinco compañías e representáronse 110 obras diferentes.

O 29 de abril de 1897 tivo lugar neste teatro a primeira proxección cinematográfica na cidade de Vigo, procedente do Teatro do Liceo de Pontevedra,[a] composta por doce pezas de cine mudo do Cinématographe Lumière (L'Arroseur arrosé, L'Arrivée d'un train en gare de La Ciotat,…). Estivo ao cargo dos portugueses César Marques e Alexandre Pais de Azevedo, delegados da casa Lumière.[8] As proxeccións proseguiron en Tui (o 13 de maio no Teatro local), A Coruña[b] (o 23 de maio no n.° 25 da rúa Real), Ferrol (o 16 de xuño nun local da rúa Real) e Lugo (o 7 de xullo no Teatro-Circo).[9][10]

O 6 de xaneiro de 1900, Pablo Iglesias Posse, fundador do PSOE, pronunciou no Tamberlick un discurso de hora e media de duración.[11] En 1921 o Teatro acolleu a III Asemblea Nacionalista,[12] e en 1925 celebrouse un acto de homenaxe a Ricardo Mella logo do seu falecemento.[13]

Fachada que se conserva.

En 1907 o arquitecto Manuel Felipe Quintana Ochaita firmou un proxecto de marquesiña para a parte dianteira da fachada, que non se executou. Nesas datas o propietario era Francisco Molíns.[14] O local funcionou durante moitos anos como sala de cine, explotada polo empresario Isaac Fraga Penedo, propietario desde 1920, que reformou a pista para convertela en platea con butacas, colocando a cabina ao fondo do primeiro nivel de palcos. En 1922 Fraga estreou nel películas realizadas por Alejandro Pérez Lugín sobre a Guerra do Rif.[4] Na medición da capacidade practicada polo concello o 7 de novembro de 1923 o Tamberlick ocupaba o primeiro posto con 1.104 prazas, seguido do Teatro Odeón con 733, o Royalty con 603 e o Ideal Cinema con 574.[11] O 31 de maio de 1929 estreouse neste lugar a obra de teatro O Mariscal, de Ramón Cabanillas e Antón Villar Ponte.[12]

A primeira proxección de cine sonoro en Vigo tamén foi no Tamberlick, o 14 de marzo de 1930, a cinta foi The Jazz Singer. O 1 de abril de 1933 acolleu a disputa do combate de boxeo entre Ángel Sobral e Pastor Milanés, polo campionato de España de peso medio.[15].

O derradeiro filme proxectado foi Quen enganou a Roger Rabbit? (1988).[4] Na súa demolición, en 1991, conservouse a fachada de pedra. O resto do predio é agora un patio de veciños.[16]

En 2022 a produtora viguesa Culturinvest deciciu homenaxear a senlleira sala de espectáculos bautizando o seu circo itinerante como Circo Tamberlick[17].

Galería de imaxes[editar | editar a fonte]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. En Pontevedra a proxección foi o 17 de abril de 1897.
  2. Na Coruña xa puideran coñecer o espectáculo das imaxes animadas con anterioridade, nunhas sesións celebradas no Teatro-Circo durante o mes de setembro de 1896. Aquelas imaxes foran proxectadas mediante un sistema distinto.
Referencias
  1. Comesaña García 1988, p. 53.
  2. García Filgueira 2011, p. 476.
  3. García Filgueira 2011, p. 480.
  4. 4,0 4,1 4,2 Cabo Villaverde, José Luis e Sánchez García, Jesús Ángel (eds) (2012). Inventario de cines de Galicia Fundación Barrié (en castelán).
  5. Mosquera, Javier (11/10/2012). "Tamberlick y el Teatro-circo". Faro de Vigo (en castelán). 
  6. Álvarez Blázquez 2008, p. 348-349.
  7. La Ilustración Española y Americana. a. XXVII. n. XXXI. (22/8/1883) p. 5 Madrid.
  8. "120 anos de cine en Vigo: as «Vistas» Lumiére no Tamberlick". vigoe.es. 29/4/2017. 
  9. Nogueira, Xosé (2002). "Apuntamentos verbo das imaxes documentais no cinema galego". Grial (154): 216. ISSN 0017-4181. 
  10. Castro de Paz 1996, pp. 38-40.
  11. 11,0 11,1 Garrido Rodríguez 1991, p. 21.
  12. 12,0 12,1 "Descubrir a pie el relato cultural del Vigo de preguerra". Faro de Vigo (en castelán). 5/6/2016. 
  13. Eduardo Rolland (7 de xuño de 2018). "Ricardo Mella, galego e figura mundial do anarquismo". GCiencia. 
  14. Garrido Rodríguez 1991, p. 20.
  15. "Ángel Sobral". Boxer List. 
  16. "El Tamberlick ‘reabre’ 120 años después con los Lumière". Atlántico Diario (en castelán). 1/5/2017. 
  17. "Circo Tamberlick". Circo Tamberlick. 
  18. García & Filgueira 2011, p. 484.
  19. La Ilustración Española y Americana. a. XXVII. n.º XXXI. 22/8/1883. Madrid. [1] [2]
  20. Caras y caretas. 15/6/1907, n.º 454
  21. Catálogo de Vigo : (Vigo a través de un siglo) (1922-1923) en Galiciana.
  22. Biblioteca Regional de MadridUbicación: Gráfico — Signatura: Caj.1607/23, documento integrante dun lote de partituras e outros materiais do compositor e barítono José Luis Lloret.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]