Stefania Turkewich
Nome orixinal | (uk) Стефанія Іванівна Туркевич-Лукіянович |
---|---|
Biografía | |
Nacemento | 25 de abril de 1898 Lviv, Ucraína |
Morte | 8 de abril de 1977 (78 anos) Cambridge, Reino Unido |
Educación | Lviv Conservatory (en) Universidade de Viena Universidade de Lviv Universidade Carolina de Praga Universidade de Música e Arte Dramática de Viena |
Actividade | |
Campo de traballo | Música, musicoloxía e educación musical |
Ocupación | compositora, musicóloga, pianista, profesora de música |
Período de actividade | 1920 - |
Empregador | Lviv Conservatory (en) |
Instrumento | Piano, harmonio e arpa |
Descrito pola fonte | Ukrainians in the United Kingdom (en) , (sec:Стефанія Туркевич-Лукіянович) |
Stefania Turkewich-Lukianovych, nada en Lviv o 25 de abril de 1898, e finada en Cambridge o 8 de abril de 1977, foi unha compositora, pianista, e musicóloga ucraína, recoñecida como a primeira compositora de Ucraína.[1] Os seus traballos foron prohibidos en Ucraína polos soviéticos.
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Stefania naceu en Lviv, Austria-Hungría. O seu avó (Lev Turkevich), e o seu pai (Ivan Turkevich) eran sacerdotes. A súa nai Sofia Kormoshiv (Кормошів) era pianista e estudou con Karol Mikuli e Vilém Kurz, e tamén acompañou á soprano Solomiya Krushelnytska.[2] Toda a familia era musical e todos tocaban un instrumento. Stefania tocaba o piano, a arpa e o harmonio. Máis tarde, a compositora lembrou a súa infancia e o seu amor pola música:
No centro de todo estaba miña nai, que tocaba un piano marabilloso. De nena, gustábame moito escoitala tocar. Despois, comezamos unha orquestra de salón na nosa casa. Tocamos así: papá no baixo..., miña nai no piano, (Льоньо) Lyonyo no violonchelo, eu no harmonio, (Марійка і Зенко) Marika e Zenko... nos violíns. Papá tamén comezou un coro familiar. Estes foron os nosos primeiros pasos no mundo da música. Papá nunca escatimou en cartos nin puxo escusas cando se trataba da nosa vida musical.[2]:23
Estudos
[editar | editar a fonte]Stefania comezou os seus estudos musicais con Vasyl Barvinsky. Dende 1914 até 1916, estudou piano en Viena con Vilém Kurz. Despois da primeira guerra mundial, estudou con Adolf Chybiński na Universidade de Lviv, e tamén asistiu ás súas clases de solfexo no Conservatorio de Lviv.[2]:10 En 1919, escribiu a súa primeira obra musical, a Liturxia (Літургію), que foi interpretada varias veces na Catedral de San Xurxo de Lviv.[3]
En 1921, estudou con Guido Adler na Universidade de Viena e con Joseph Marx na Universidade de Música e Arte Dramática de Viena, da que se licenciou en 1923 cun Diploma de Mestra.[3] En 1925, casou con Robert Lisovskyi e viaxou con el a Berlín, onde viviu dende 1927 até 1930 e estudou con Arnold Schoenberg e Franz Schreker.[2]:14 Durante este período, en 1927, naceu a súa filla Zoya (Зоя).[4]
En 1930, viaxou a Praga en Checoslovaquia, estudou con Zdeněk Nejedlý na Universidade Carolina, e con Otakar Šín no Conservatorio de Praga. Tamén estudou composición con Vítězslav Novák na academia de música. No outono de 1933, ensinou piano e chegou a ser acompañante no Conservatorio de Praga. En 1934, ela defendeu a súa tese de doutoramento sobre o tema do folclore ucraíno nas óperas rusas.[2]:15 Doutorouse en musicoloxía en 1934 pola Universidade Libre Ucraína de Praga. Converteuse na primeira muller de Galicia (que daquela formaba parte de Polonia) en conseguir un doutoramento.
Regresou a Lviv, e dende 1934 ata o comezo da segunda guerra mundial traballou como profesora de teoría musical e piano no Conservatorio de Lviv, e converteuse en membro da Unión de Músicos Profesionais Ucraínos.[3]
Segunda guerra mundial
[editar | editar a fonte]No outono de 1939, despois da ocupación soviética de Ucraína occidental, Stefania traballou como titora e como concertina no Teatro de Ópera e Ballet de Lviv, e dende 1940 até 1941 foi profesora asociada no Conservatorio de Lviv. Despois do peche do Conservatorio, coa ocupación da alemá, continuou a ensinar na Escola Estatal de Música. Na primavera de 1944 deixou Lviv rumbo a Viena.[3] Fuxindo dos soviéticos, en 1946, trasladouse ao sur de Austria, e de alí a Italia, onde o seu segundo marido, Nartsiz Lukyanovich, era médico baixo o mando británico.[5]
No Reino Unido
[editar | editar a fonte]No outono de 1946, Stefania mudouse ao Reino Unido, e viviu en Brighton (1947–1951), Londres (1951–1952), Barrow Gurney (preto de Bristol) (1952–1962), Belfast (Irlanda do Norte) (1962–1973) e Cambridge (dende 1973 até a súa morte).
A finais da década de 1940 volveu a compoñer. De cando en vez volveu actuar como pianista, en particular en 1957 nunha serie de concertos en comunidades ucraínas en Gran Bretaña, e en 1959 nun concerto de música para piano en Bristol. Foi membro da British Society of Women-Composers and Musicians (que existiu até 1972).
A súa ópera Oksana's Heart foi interpretada en Winnipeg (no Canadá) en 1970 no Centennial Concert Hall, baixo a dirección artística da súa irmá Irena Turkevycz-Martynec.[6]
Centennial Concert Hall – Domingo ás 19:30 h: Teatro Infantil Ucraíno presenta Heart of Oksana, unha ópera de Stefania Turkevich-Lukianovich, que é a historia dunha nena que atopa figuras mitolóxicas nun bosque encantado mentres a busca aos seus irmáns perdidos.[7]
Composicións
[editar | editar a fonte]Симфонічні твори – Obras sinfónicas
1. Симфонія – Sinfonía no. 1 – 1937
2. Симфонія no. 2(a) – Sinfonía no. 2(a) – 1952
2. Симфонія no. 2(b) (2-гий варіант) – Sinfonía no. 2(b) (2ª versión)
3. Симфонієта – Symphoniette – 1956
4. Три Симфонічні Ескізи – Tres bosquexos sinfónicos – 3-го травня, 1975
5. Симфонічна поема – Poema sinfónico «La Vitа»
6. Space Symphony – 1972
7. Суіта для подвійного струнного оркестру – Suite para orquestra de corda dobre
8. Fantasía para orquestra de corda dobre
Балети – Ballets
9. Руки – The Girl with the Withered Hands – Bristol, 1957
10. Перли – The Necklace
11. Весна (Дитячий балет) – Spring – (Children's Ballet) 1934-5
12. Мавка (a) – Mavka – ‘The Forest Nymph’ – 1964-7 – Belfast
12. Мавка (b) – Mavka – ‘The Forest Nymph’ – 1964-7 – Belfast
13. Страхопуд – Scarecrow – 1976
Опера – Ópera
14. Мавка – Mavka – (sen rematar) baseada na canción Lesia Ukrainka
Дитячі опери – Óperas infantís
15. «Цар Ох» або Серце Оксани – Tsar Okh or Heart of Oksana – 1960
16. «Куць» – The Young Devil
17. «Яринний городчик» – A Vegetable Plot (1969)
Хорові твори – Obras corais
18. Літургія 1919
19. Psalm to Sheptytsky (Псалом Шептицькому)
20. До Бою
21. Триптих
22. Колискова (А-а, котика нема) 1946
Камерно – Інструментальні твори; Cámara – Obras instrumentais
23. Соната для скрипки і фортепіано 1935 – Sonata para violín e piano
24. (a) Cтрунний квартет 1960 – 1970 – Cuarteto de cordas
24. (b) Cтрунний квартет 1960 – 1970 – Cuarteto de cordas
25. Тріо для скрипки, альта і віолончела 1960 – 1970 – Trío para violón, viola e cello
26. Квінтет для двох скрипок, альта, віолончела фортепіано 1960 – 1970 – quinteto e piano
27. Тріо для флейти, кларнету, фагота 1972 – trío de vento
Фортепіанні Твори – Obras para piano
28. Варіації на Українську тему 1932 – Variacións sobre un tema ucraíno
29. Фантазія: Суїта фортепянна на Українські теми – Fantasía: Suite para piano sobre temas ucraínos 1940
30. Імпромпту – Impromptu 1962
31. Гротеск – Grotesque 1964
32. Гірська сюїта – Suite da montaña 1966 – 1968
33. Цикл п’єс для дітей – Ciclo de pezas para nenos 1936 – 1946
34. Українські коляди та щедрівки – Panxoliñas ucraínas e Shchedrivka
35. Вістку голосить – Good Tidings
36. Christmas with Harlequin 1971
Різне – Varios
- i. – Серце – Heart – Voz solista con orquestra
- ii. – Лорелеї – Lorelei – Narrador, harmonio e piano 1919 – letra de Lesia Ukrainka
- iii. – Май – May – 1912
- iv. – Тема народної пісні – Temas de cancións populares
- v. – На Майдані – Independence Square – peza de piano
- vi. – Не піду до леса з конечкамі – Лемківська пісня – Canción Lemky para voz e cordas
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "Ukrainian Art Song Project – Stefania Turkewich". Arquivado dende o orixinal o 2016-03-22.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Павлишин, Степанія Стефанівна. Перша українська композиторка: Стефанія Туркевич-Лісовська-Лукіянович, БаК, Lviv 2004.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Роман Кравець. "Українці в Сполученому Королівстві". Інтернет-енциклопедія. Arquivado dende o orixinal o 27 de abril de 2017. Consultado o 2018-08-28.
- ↑ "Зоя Робертівна Лісовська-Нижанківська, the Encyclopedia of Modern Ukraine" (en ukrainian). Consultado o 2018-12-17.
- ↑ "Narcyz Lukianowicz (Нарциз Лукіянович)".
- ↑ "Svoboda" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 09 de xullo de 2016. Consultado o 23 de maio de 2022.
- ↑ Winnipeg Free Press, 6 de xuño de 1970
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Stefania Turkewich |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Сокіл-Рудницька М. Пам’яті Стефанії Лукіянович // Вільне Слово. – Торонто, 1977. – 9 і 16 липня. – С. 3.
- Вовк В. Парастас для Стефанії Туркевич-Лукіянович // Наше Життя. – Нью-Йорк, 1992. – Ч. 5. – С. 6–9.
- Стельмащук Р. Забутий львівський композитор-неокласик (штрихи до творчого портрета Стефанії Туркевич) // Музика Галичини (Musica Galiciana) / Матеріали Другої міжнародної конференції. – Львів, 1999. – С. 276–281.
- Павлишин С. Перша українська композиторка // Наше Життя. – Нью-Йорк, 2004. – Ч. 1. – С. 14–16.
- Павлишин С. Перша українська композиторка: Стефанія Туркевич-Лісовська-Лукіянович. – Львів, 2004.
- Карась Г. Статика і динаміка жанру дитячої опери у творчості композиторів української діаспори ХХ ст. // Вісник Державної академії керівних кадрів культури і мистецтв. – Київ, 2010. – No. 2. – С. 89–93.
- Яців Р. Роберт Лісовський (1893–1982): дух лінії. – Львів, 2015. – С. 11, 13, 79–84, 91.
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Proxecto de cancións artísticas ucraínas – Stefania Turkewich
- Stefania Turkewich: Galegos I |The Art Songs
- Museo da Música e da Memoria
- "King Oh" ou o corazón de Oksana
- Película sobre Stefania Turkewich
- A estrea mundial da Primeira Sinfonía de Stefania Turkewich
- Tres sketchs sinfónicos - Premier mundial
- Concerto dedicado ao 120 aniversario do nacemento de Stefania Turkewich
- Estrea. Stefania Turkewich-Lukiyanovich ópera "Corazón de Oksana"