Rosa María de Castro y Centurión
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 29 de agosto de 1691  Madrid, España |
| Morte | 14 de marzo de 1772 (80 anos) Madrid, España |
| Actividade | |
| Ocupación | aristócrata |
| Familia | |
| Cónxuxe | Guillem Ramon VIII de Montcada (en)  |
| Nai | Francisca Josefa Centurión y Mesía (en) |
Rosa María de las Nieves Ruiz de Castro y Centurión, nada en Madrid o 29 de agosto de 1691 e finada o 14 de marzo de 1772, foi unha nobre española, XII condesa de Lemos.
Traxectoria[editar | editar a fonte]
Era filla de Salvador Ruiz de Castro, irmán do conde de Lemos, e de Francisca Josefa Centurión, marquesa de Armunia.[1] En 1713 casou con Pedro de Montcada, marqués de Leiva, un matrimonio curto debido á morte do seu marido en 1716, e co que tivo unha filla, María Catalina, que morreu nena. Pouco despois casou de novo con Guillem Ramón de Montcada, marqués de Aitona, de quen enviuvou en 1727.[2][3] Esta morte permitiu gozar do usufruto dos bens do marqués porque o matrimonio fora concertado de acordo coa lei aragonesa.[1]
Como membro da alta aristocracia, a partir de 1735 ingresou no palacio como "camareira" da princesa, e máis tarde raíña, Bárbara de Bragança, esposa de Fernando VI. Á súa morte continuou servindo a María Amalia de Saxonia, esposa de Carlos III, ata a súa morte en 1760. Despois, por orde de Carlos III, continuou o seu traballo no palacio e quedou á fronte do seu goberno.[1]
Mentres, en 1741 Castro herdou oficialmente do seu tío Ginés os títulos e estados da súa familia e converteuse na cabeza visible da casa de Lemos. A partir dese momento, ademais do seu traballo no palacio, mantivo contactos cos administradores encargados da xestión dos estados da comarca de Lemos. A pesar da idea dunha nobreza ausente, Castro procurou conseguir melloras e reformas para Monforte e os seus arredores, en consonancia co pensamento ilustrado da época, como a renovación do Colexio da Nosa Señora da Antiga, que fora paralizado pola expulsión da Compañía de Xesús.[4]
Segundo algunhas fontes[5] influenciada pola creación das academias da lingua (1714) e da historia (1738) por parte de Filipe V,[6] entre 1749 e 1751 abriu un salón ou tertulia literaria denominado Academia del Buen Gusto, pero outras fontes atribúen esta presidencia a Josefa de Zúñiga y Castro.[7][8] Neste salón participaron numerosas personalidades como Agustín de Montiano, o 17 de xuño de 1738, Ignacio de Luzán, Blas Nasarre, o marqués de Valdeflores, o conde de Torrepalma, os duques de Béjar e Medina-Sidonia, entre moitos outros,[9][5] entre os que destacan moitas damas nobres como a marquesa de San Esteban, a duquesa de Arcos, a marquesa de Estepa, entre outros, que demostrou boas condicións literarias e artísticas.[6] Tamén formou parte do primeiro grupo de socias da Junta de Damas de Honor y Mérito da Real Sociedad Económica Matritense.[5]
Morreu na parroquia madrileña de Santiago de Madrid o 14 de marzo de 1772, aos 86 anos. Foi soterrada austeramente na igrexa de Loreto.[1] Ao non ter descendencia, logo de varias disputas familiares,[10] e de acordo coa súa disposición testamentaria, herdou os títulos e estados ao seu sobriño, Joaquín Diego López de Zúñiga-Sotomayor y Castro.[11]
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Ballesteros Robles, Luis (1912). Diccionario biográfico matritense (en castelán). Madrid: Concello de Madrid. p. 566.
- ↑ Rosa María de Castro y Portugal XII Condesa de Lemos Arquivado 04 de xaneiro de 2022 en Wayback Machine.. Fundación Ducal Casa de Medinaceli
- ↑ Salcedo, Juan Miguel Soler (2020-04-24). Nobleza Española. Grandezas Inmemoriales 2ª edición (en castelán). Vision Libros. ISBN 978-84-17755-62-1.
- ↑ "Rosa María de Castro y Centurión | Álbum de mulleres | culturagalega.org". culturagalega.gal. Consultado o 2022-01-04.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Pérez Cantó, Pilar; Mó Romero, Esperanza (2005-06). "Las mujeres en los espacios ilustrados". Signos históricos (en castelán) 7 (13): 42–69. ISSN 1665-4420.
- ↑ 6,0 6,1 Calderón España, María Consolación; Corts Giner, Mª Isabel (2006). "Proyección educativa de las Reales Sociedades Económicas en Andalucía". Estudios de historia de la educación andaluza. Sevilla: Universitade de Sevilla. p. 19.
- ↑ Peruga, Mónica Bolufer (2008). "Las mujeres en la cultura de la Ilustración". Ilustración, ciencia y técnica en el siglo XVIII español, 2008, ISBN 978-84-370-7150-3, págs. 209-232 (Servei de Publicacions): 209–232. ISBN 978-84-370-7150-3.
- ↑ Ferrandiz, Vicenta Marquez Plata Y. (2019). "Doña Josefa de Zúñiga y Castro. Condesa de Lemos (1718-1771): dama ilustrada". Hidalgos: la revista de la Real Asociación de Hidalgos de España (559): 5–8. ISSN 2529-9212.
- ↑ Trueba Mira, Virginia (2005). El claroscuro de las luces: escritoras de la Ilustración española (en castelán). Vilassar de Dalt: Montesinos. p. 32.
- ↑ Salas Merino, Vicente (2014). Tenencia, señoría y condado de Lemos. Madrid: Visión Libros. p. 75-76.
- ↑ Soler Salcedo, Juan Miguel (2020). Nobleza Española. Grandezas Inmemoriales. Madrid: Visión Libros. p. 308.