Raúl Castro

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Castro.

Raúl Castro Ruz
Primeiro Secretario do Partido Comunista de Cuba
19 de abril de 2011 – 19 de abril de 2021
Precedido por	Fidel Castro
Sucedido por	Miguel Díaz-Canel
Presidente do Consello de Estado e de Ministros de Cuba
24 de febreiro de 2008 – 18 de abril de 2018
Vicepresidente	Miguel Díaz-Canel (2013– ) José Ramón Machado Ventura (2008–2013)
Precedido por	Fidel Castro
Sucedido por	Miguel Díaz-Canel
Presidente pro tempore da Celac
28 de xaneiro de 2013 – 29 de xaneiro de 2014
Precedido por	Sebastián Piñera
Sucedido por	Laura Chinchilla
Vicepresidente do Consello de Estado e de Ministros de Cuba
2 de decembro de 1976 – 24 de febreiro de 2008
Precedido por	Creación do cargo
Sucedido por	José Ramón Machado Ventura
Ministro das Forzas Armadas Revolucionarias de Cuba
16 de febreiro de 1959 – 24 de febreiro de 2008
Precedido por	Creación do cargo
Sucedido por	Julio Casas Regueiro
Secretario xeral do Movemento de Países Non Aliñados
24 de febreiro de 2008 – 16 de xullo de 2009
Precedido por	Fidel Castro
Sucedido por	Hosni Mubarak
Datos persoais
Nacemento	3 de xuño de 1931 (92 anos) Birán, Cuba
Partido	Partido Comunista de Cuba
Pais	Ángel Castro Argiz Lina Ruz González
Cónxuxe/s	Vilma Espín (1959–2007)
Fillos	Mariela Castro Espín Alejandro Castro Espín
Profesión	Militar
Alma máter	Colexio de Belén
Na rede
Sinatura

Raúl Modesto Castro Ruz, nado en Birán (Holguín) o 3 de xuño de 1931, é un militar e político cubano, irmán máis novo e colaborador de Fidel Castro. Foi presidente do Consello de Estado de Cuba e presidente do Consello de Ministros, polo tanto, presidente de Cuba dende o 24 de febreiro de 2008 até o 18 de abril de 2018, aínda que desempeñaba o cargo de maneira interina desde o 31 de xullo de 2006. Dende abril de 2011 ata abril de 2021 foi o primeiro secretario do Partido Comunista de Cuba, substituíndo tamén o seu irmán Fidel no cargo.

Raúl é, xunto ao seu falecido irmán Fidel, un dos líderes da Revolución cubana. Integrou o conxunto de homes e mulleres que participou no asalto ao Cuartel Moncada en xullo de 1953. Integrante na expedición do iate Granma, foi un dos líderes do Exército Rebelde, que comandado por Fidel Castro, combateu a ditadura de Fulgencio Batista entre 1956 e 1959. Tras o triunfo da Revolución dedicouse a dirixir as Forzas Armadas Cubanas como ministro dende 1959 ata febreiro de 2008. Ten o grao militar de xeneral do exército, e posúe, dende 1998, o título honorífico de heroe da República de Cuba.

Traxectoria

Primeiros anos

Raúl Castro naceu o 3 de xuño de 1931 no poboado de Birán, antiga provincia de Oriente, actualmente na provincia de Holguín. É o menor dos sete fillos (Agustina, Enma, Fidel, Angelita, Ramón e Juanita) do matrimonio formado polo emigrante galego Ángel Castro Argiz, de Láncara, e a cubana Lina Ruz González. Leva o nome de "Raúl" como homenaxe a Raúl Pino Martínez, avogado da familia e fillo de Fidel Pino Santos, grande amigo de Ángel Castro.

Aos cinco anos foi enviado a estudar de interno, xunto aos seus irmáns Fidel e Ramón, ao colexio Hermanos La Salle e despois ao colexio Dolores, ambos en Santiago de Cuba.

Continuou os seus estudos no Colexio de Belén na Habana, onde tamén estudou o seu irmán Fidel. Con todo, o seu paso por esa escola non foi moi satisfactorio debido aos seus pobres resultados académicos, polo que foi expulsado, terminando os seus estudos nunha escola militar. Logo da súa expulsión de Belén, Raúl comezou a traballar co seu pai no traballo dentro da facenda familiar ata que, a petición do seu irmán Fidel, os seus pais o enviaron á Habana, esta vez para estudar Administración Pública na Universidade da Habana.

A diferenza de Fidel, que se destacou como líder estudantil vinculado ao Partido Ortodoxo, Raúl achegouse a movementos comunistas e uniuse á Xuventude Socialista do Partido Socialista Popular (PSP), unha organización política de estilo soviético. En 1953, aos 22 anos, realizou a súa primeira viaxe ao estranxeiro, participando na Conferencia Internacional sobre a Defensa dos Dereitos dos Mozos celebrada en Viena e, en Bucarest, na reunión do comité organizador do IV Festival Mundial da Mocidade e dos Estudantes. Durante a súa viaxe de volta á Habana no barco Andrea, coñeceu ao axente secreto da KGB, Nikolai Leonov, que viaxaba para facerse cargo do seu novo posto na embaixada soviética en México e con quen forxou unha amizade que máis tarde foi transcendental nas relacións entre Cuba e a URSS.

Revolución cubana (1953-1955)

Imaxe do periódico Oriente do 30 de xullo de 1953 tras a captura de Raúl Castro

Ao seu regreso a Cuba, formou parte do grupo de mozos que, comandados polo seu irmán Fidel, realizaron o asalto aos cuarteis Moncada e Carlos Manuel de Céspedes o 26 de xullo de 1953 nas cidades de Santiago de Cuba e Bayamo. Mentres o seu irmán lideraba persoalmente o ataque contra o cuartel Moncada e Abel Santamaría contra o Hospital Civil, Raúl liderou o asalto ao Palacio de Xustiza, edificio contiguo ao cuartel, misión que completou. Logo do fracaso das accións, Raúl, que logrou sobrevivir, foi detido 72 horas despois do incidente na localidade santiagueira de San Luis, e máis tarde condenado a 13 anos de prisión, sendo trasladado á Prisión Modelo na illa de Pinos (hoxe Illa da Juventud).

Durante o seu tempo no cárcere, xunto con seu irmán Fidel e outros líderes revolucionarios como Juan Almeida Bosque ou Ramiro Valdés, foi confinado nunha sección especial da prisión, separado dos prisioneiros comúns. Tras dous anos de prisión, Raúl e Fidel son liberados o 15 de maio de 1955 xunto co resto dos seus compañeiros, grazas á amnistía xeral aprobada por Fulgencio Batista como resultado da presión popular. Unha vez libre, viaxou á Cidade de México, onde participou nos preparativos para a expedición do iate Granma.

Xa en México, Raúl reencontrouse con Nikolai Leonov, a quen informou dos seus plans e presentouno ao seu irmán Fidel. Tamén coñece ao entón médico arxentino Ernesto Guevara de la Serna, que se une inmediatamente aos preparativos revolucionarios e con quen forxou unha grande amizade. Hilda Gadea, entón esposa de Guevara, describiu anos máis tarde a relación entre o arxentino e Raúl:

“

Unha noite, despois do regreso de Cuernavaca, Ernesto chegou a casa con Raúl Castro. A súa espontánea simpatía e a súa alegre desenvoltura facilitou o inicio dunha grande amizade entre nós. A conversación con Raúl foi interesante a pesar da súa mocidade (tiña vinte e tres ou vinte e catro anos) e a súa aparencia xuvenil; louro e sen barba, parecía un estudante universitario, as súas ideas eran moi clara sobre para que e para quen se ía facer a revolución. Tiña gran fe en Fidel, non porque fora o seu irmán, senón como dirixente político, por iso interveu no asalto ao Moncada, xa que estaba convencido de que en Cuba e gran parte de América Latina xa non había que esperar a conquista do poder polas eleccións, senón que era necesario loitar coas armas na man para conquistalo, pero esta tarefa debería estar intimamente ligada ao pobo, que coa súa axuda se lograría o poder, e desde aí facer a transformación da sociedade capitalista. De ideas comunistas. Un grande admirador da Unión Soviética, participou no Festival da Xuventude realizada en Berlín, en 1951. Cría que a loita polo poder era para facer revolución en beneficio do pobo e que esa loita non era só para Cuba, senón para Latinoamérica e contra o imperialismo ianqui "... Por outra banda, conversar con el era estimulante para o espírito: alegre, comunicativo, confiado, moi claro en expoñer as súas ideas cunha incrible capacidade de análise e síntese. Por iso se entendeu tan ben con Ernesto ". (...)

”

Logo dun período de adestramento militar e político nunha granxa ás aforas da Cidade de México, o 25 de novembro de 1956, Raúl formou parte do grupo de 82 homes que, a bordo do iate Granma, emprendeu unha viaxe a Cuba co obxectivo de comezar a loita contra a ditadura de Batista.

Guerra de Liberación (1956-1959)

Raúl Castro co Che Guevara en Sierra Maestra

Como combate do Exército Rebelde, participou na campaña de Sierra Maestra. O 27 de febreiro de 1958 foi nomeado comandante e foille asignada a misión de cruzar a antiga provincia de Oriente, liderando unha columna de guerrilleiros, para abrir a Segunda Fronte Oriental "Frank País" (en homenaxe a Frank País, líder da clandestinidade asasinado por forzas batistas na cidade de Santiago de Cuba) cara ao nordeste. Nesta fronte, Raúl organizou un verdadeiro goberno nos territorios liberados, creando incluso a Forza Aérea Rebelde e as primeiras institucións de intelixencia e policía dos revolucionarios, así como departamentos de saúde, educación etc.

Despois da Revolución (1959-2006)

Unha vez tomado o poder, asumiu xa en 1959 o cargo de Ministro das Forzas Armadas Revolucionarias de Cuba. En 1961 formou parte da Dirección Nacional das Organizacións Revolucionarias Integradas. Despois da partida do Che Guevara converteuse na segunda figura política do goberno. Participou na dirección do Partido Unido da Revolución Socialista (PURS) en 1963. Foi responsable da investigación, denuncia e procesamento dos membros da chamada "microfracción" dentro do Partido Comunista. A partir de 1980 realizou tarefas de supervisión co seu irmán nos Ministerios de Defensa, Interior, Cultura e Saúde Pública. Ademais foi vicepresidente do goberno dende 1976.

Goberno interino (2006-2008)

Como sucesor constitucional de Fidel Castro, o 31 de xullo de 2006, o seu secretario Carlos Valenciaga anunciou que Raúl asumiría provisionalmente a presidencia do Consello de Estado, a secretaría do PCC e a comandancia en xefe das Forzas Armadas, mentres que o seu irmán se recuperara dunha cirurxía intestinal.

Raúl Castro con Lula da Silva

No tempo en que Raúl dirixiu os destinos de Cuba de xeito provisional, destacáronse lixeiros aumentos da economía, e o debate masivo incitado por el mesmo cara aos problemas da nación que derivaron en formulacións públicas da poboación a partir do 26 de xullo de 2007. Nestes debates realizáronse máis de 5 millóns de propostas da cidadanía, base para a solución dos problemas que dificultan o desenvolvemento da sociedade cubana.

Goberno (2008-2018)

O 24 de febreiro de 2008 foi elixido presidente do Consello de Estado de Cuba polos Deputados da Asemblea Nacional do Poder Popular, sucedendo ao seu irmán Fidel Castro na presidencia de Cuba, que dimitiu uns días antes mediante unha carta aberta.

Novas medidas e cambios na política cubana

“

... "En decembro falei sobre o exceso de prohibicións e regulamentos, e nas próximas semanas comezamos a eliminar as máis sinxelas, moitas das cales tiveron o único obxectivo de evitar o xurdimento de novas desigualdades, nun momento de escaseza xeneralizada, incluso a costa de deixar de recibir determinados ingresos". Raúl Castro Ruz, 24 de febreiro de 2008

”

Cumprindo o expresado en febreiro de 2008, Raúl Castro comezou a levantar diferentes trabas legais que limitaban á poboación, como o caso do acceso libre aos hoteis e o alugueiro de vehículos ou permitir a venda libre de teléfonos móbiles. Na súa sesión constitutiva, solicitou á Asemblea Nacional do Poder Popular unha prórroga ata finais de 2008 para a reestruturación do Goberno, feito que se produciu en marzo de 2009 coa fusión de varios ministerios e a substitución de case a metade dos ministros, entre eles os recoñecidos Carlos Lage Dávila e Felipe Pérez Roque.

Entre setembro e novembro de 2008, Cuba foi golpeada polos furacáns Gustav, Ike e Paloma, que causaron máis de dez mil millóns de dólares en perdas económicas. Os furacáns foron un golpe para a economía cubana, cualificado como o peor desastre natural da súa historia. Isto provocou a escaseza de alimentos en todo o país e a aplicación de medidas de control rigorosas sobre calquera intento de acumular ou especular con mercadorías e alimentos.

Dende setembro de 2008, o Estado cubano decidiu conceder en usufruto aos agricultores as terras inactivas. En decembro de 2009, foron concedidas 920 mil hectáreas de terreo nun proceso que non está libre de dificultades e atrasos.

En xaneiro de 2009, reformouse a Lei da Seguridade Social, aumentando a idade de xubilación a 60 anos para mulleres e 65 anos para homes. Tamén ese ano eliminouse o límite salarial, autorizouse o pluriemprego e recuperouse o cobro por resultados.

Dende outubro de 2009 pecháronse os comedores dos traballadores (outra das subvencións do país) e, en vez diso, os traballadores recibiron 15 pesos adicionais por día para o seu xantar ou merenda.

Ese mesmo ano, o goberno de Castro permitiu aos cubanos acceder a Internet, nas oficinas postais do país, aínda que xurdiron algúns problemas técnicos, xa que o embargo estadounidense impide unha conexión veloz, problema que foi en parte solucionado en 2011 ao tender un cable submarino entre Venezuela e a illa.

O 10 de outubro de 2009, Lázaro Barredo, director do xornal Granma do Partido Comunista Cubano, anunciou que o libriño de abastecemento sería borrado e que a axuda alimentaria só se concedería aos xubilados e persoas con ingresos baixos.

A finais de outubro de 2010, o goberno cubano permitiu 178 actividades privadas, co obxectivo de atraer a 1 millón de traballadores dende os postos burocráticos aos produtivos, públicos e privados, nun período de tres a cinco anos.

En abril de 2011, foi elixido primeiro secretario do Partido Comunista de Cuba no VI Congreso onde se estableceron reformas económicas para adaptar o sistema aos novos acontecementos económicos e a crise global e nacional.

O 24 de febreiro de 2013, tras as eleccións parlamentarias de 2013, Raúl Castro foi elixido como presidente do Consello de Estado.

Relacións internacionais

Raúl Castro xunto a Cristina Fernández de Kirchner

Raúl Castro comezou desde os primeiros momentos do seu goberno provisional a revisar as relacións con nacións como México e Rusia, e tamén se notou o reforzamento dos lazos coa China.

No seu discurso o día 2 de decembro de 2006, Raúl Castro, presidente provisional de Cuba, anunciou que o goberno cubano estaba disposto a iniciar negociacións cos Estados Unidos, a fin de acabar coas restricións diplomáticas entre os dous países. A única condición do goberno cubano foi que EEUU non puxese ningunha condición para iniciar ese diálogo. Nunha entrevista co actor americano Sean Penn, dixo que estaba aberto a un diálogo co presidente Barack Obama, e que a entrevista podería ter lugar mesmo no territorio da Base Naval de Guantánamo.

En decembro de 2008, Raúl Castro fixo unha importante xira internacional que incluíu a Venezuela e o Brasil. Tendo como punto principal da súa xira, a súa participación no Primeiro Cumio de América Latina e do Caribe, realizado na cidade de Salvador de Baía. O marco do cumio serviu para a entrada de Cuba ao Grupo de Río.

Máis tarde, realizou outra xira internacional importante que incluíu a Rusia, Alxeria e Angola coa intención de aumentar as relacións económicas e políticas con estas nacións.

Restablecemento das relacións diplomáticas entre Cuba e os Estados Unidos

O 17 de decembro de 2014 Raúl anuncia, xunto ao seu homólogo estadounidense Barack Obama, o restablecemento das relacións diplomáticas entre os dous estados, en comparecencias simultáneas desde a Habana e Washington, informaron a súa decisión de continuar os vínculos diplomáticos rotos en xaneiro de 1961 polo presidente norteamericano Dwight D. Eisenhower debido a diferenzas políticas co líder revolucionario cubano Fidel. Cuba liberou o excontratista da Axencia dos Estados Unidos para o Desenvolvemento Internacional (USAID polas súas siglas en inglés), Alan Gross, e os Estados Unidos liberou a tres espías cubanos presos dende o 12 de setembro de 1998. Tanto a Santa Sé como o Papa Francisco xogaron un importante papel como mediadores e garantes neste proceso de apertura. Dito esforzo foi recoñecido publicamente polos mandatarios de ambas nacións. O 12 de xaneiro de 2015, Cuba liberou 53 prisioneiros, como parte do acordo entre Washington e A Habana.

Sucesión

En 2018, Miguel Díaz-Canel foi elixido para o cargo de Presidente dos Consellos de Estado e de Ministros, sucedendo a Raúl Castro, que continuou sendo o primeiro secretario do Partido Comunista de Cuba ata abril de 2021.

Véxase tamén

Bibliografía

• Meyer, Brian Latell (2006). Después de Fidel : la historia secreta del régimen de Casto y quién lo sucederá (en castelán). Grupo Editorial Norma. ISBN 958-04--9598-X. 
• Ramonet, Ignacio (2007). Fidel Castro. A miña vida (en castelán). Xerais. ISBN 978-84-9782-685-3. 
• Gadea, Hilda (2008). My life with Che. Barnsley. ISBN 9781848325067. 
• Mencia, Mario (1986). La Prisión Fecunda. Editora Política. 
• Anderson, Jon Lee (2007). Che Guevara: Una vida revolucionaria. Anagrama.