Saltar ao contido

Preservación dixital

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Preservación dixital é o conxunto de procesos e actividades destinados a garantir o acceso continuado á información dixital a longo prazo, a pesar dos cambios tecnolóxicos e a obsolescencia dos formatos. Este proceso é esencial para protexer o patrimonio dixital, que inclúe documentos, imaxes, vídeos e outros tipos de arquivos dixitais.[1]

Importancia

[editar | editar a fonte]

A preservación dixital é crucial para evitar a perda de información valiosa debido a fallos de hardware, obsolescencia de software ou deterioración dos soportes de almacenamento.[2][3]

A información dixital xoga un papel crucial na sociedade moderna en áreas como a investigación, a educación e a cultura. A súa preservación axuda a garantir o acceso continuado a datos e coñecementos importantes para o desenvolvemento social e económico. Sen estratexias adecuadas, grandes cantidades de información poderían perderse debido á rápida evolución tecnolóxica, fenómeno coñecido como "idade escura dixital".[4]

A preservación tamén é esencial para conservar documentos dixitais que serven como proba histórica ou legal, garantindo a súa accesibilidade e autenticidade ao longo do tempo.

Metodoloxía

[editar | editar a fonte]

O proceso de preservación dixital abarca varias etapas clave:

  • Planificación: Selección dos arquivos que deben ser conservados.
  • Almacenamento: Uso de métodos seguros e redundantes, como a nube ou discos duros especializados.
  • Verificación: Revisión periódica da integridade dos arquivos.
  • Migración: Conversión dos arquivos a novos formatos e soportes máis modernos para asegurar a súa compatibilidade futura.

Desafíos

[editar | editar a fonte]
  • Cambios tecnolóxicos: A rápida evolución tecnolóxica pode dificultar a lectura de arquivos antigos.
  • Risco de perda de datos: Os fallos nos dispositivos de almacenamento poden comprometer a integridade dos arquivos.
  • Custos: A preservación dixital require investimentos en infraestrutura e mantemento.

En Galicia

[editar | editar a fonte]

Desde 2017, Galicia desenvolve unha estratexia de preservación dixital a través da Oficina da Memoria Dixital de Galicia, dependente da Axencia para a Modernización Tecnolóxica de Galicia (AMTEGA). Este proxecto, denominado Memoria Dixital de Galicia, utiliza estándares como o Sistema de Información de Arquivo Aberto (OAIS - ISO 14.721), un modelo de referencia internacionalmente recoñecido para a xestión de arquivos dixitais.[2]

Os repositorios centralizados permiten custodiar grandes volumes de datos. Entre estes repositorios destacan Galiciana-Biblioteca Dixital e Galiciana-Arquivo Dixital, que colaboran no proceso de dixitalización do patrimonio bibliográfico galego. Este proceso implica a creación de copias para a difusión en liña e para o almacenamento no repositorio de preservación.[2]

  1. Digital Preservation Coalition (2008). "Introduction: Definitions and Concepts". Digital Preservation Handbook. York, UK. Arquivado dende o orixinal o 1 de abril de 2012. Consultado o 24 de febreiro de 2012. Digital preservation refers to the series of managed activities necessary to ensure continued access to digital information for as long as necessary. 
  2. 2,0 2,1 2,2 "Preservación dixital". Biblioteca de Galicia. Xunta de Galicia. Consultado o 12 de abril de 2025. 
  3. Tibbo, Helen R. (2003). On the Nature and Importance of Archiving in the Digital Age. Advances in Computers 57. p. 26. ISBN 9780120121571. doi:10.1016/S0065-2458(03)57001-2. 
  4. Criado, Miguel Ángel (28 de febreiro de 2015). "¿Hacia una era digital oscura?". El País. Consultado o 12 de abril de 2025.