Palau de la Generalitat Valenciana

Torreón antigo.

O Palau de la Generalitat (en galego Pazo da Xeneralidade), na cidade de Valencia, é a sede da Generalitat Valenciana, segundo o que establece o Estatuto valenciano no seu título I, artigo 5.1. O Palau de la Generalitat de Valencia, igual que o de Cataluña é un dos poucos edificios de orixe medieval en Europa que se mantén coma sede do goberno e da institución que o construíu, a Generalitat do Reino de Valencia.

Este edificio está cheo de simbolismo para os valencianos, entre outros motivos porque a pesar de séculos de continxencias históricas e políticas, hoxe en día continúa a ser, xunto con Les Corts, o símbolo da unidade e da identidade valencianas.

Monumento Histórico-Artístico dende 1931, é un dos edificios máis famosos da cidade, elaborado a base de materiais locais, como a pedra de Godella e Rocafort, azulexos de Manises e Paterna, mármores do Buixcarró e madeira tallada das fragas autóctonas.

Vista do Palau de la Generalitat dende o Micalet.

A Generalitat

A Generalitat ou Diputació General era unha comisión delegada das Cortes Valencianas creada no ano 1361. Facíase cargo da xestión e administración dos donativos e impostos ofrecidos polos tres brazos integrantes das Cortes (eclesiástico, militar e civil) á Coroa. Por generalitats (ou compartimentos) eran coñecidos os impostos indirectos creados nas Corts de Montsó. A precaria situación económica da Coroa a principios do século XV levaría á consolidación deste tipo de impostos, feito que supuxo a fixación dunha institución encargada de administralos, que sería a Xeneralidade, os membros das cales eran chamados deputados.

No 1403 as Cortes Valencianas nomearon trinta e dous deputados (oito en representación do rei, o brazo civil, o militar e eclesiástico, respectivamente) para a Xeneralidade coa fin de lexislar sobre cuestións que as Cortes consideraban menores. En 1418 Alfons el Magnànim converteu a Xeneralidade do Reino de Valencia nun órgano de administración dos fondos do Reino e en máximo representante deste en ausencia de Cortes. Tres anos despois comezou a construción do pazo.

O antigo emblema da Xeneralidade, omnipresente por todo do pazo, era formado por Sant Jordi, representante do estamento militar e nobiliario, a Virxe, do brazo eclesiástico, e o Anxo Custodio, das cidades e vilas reais. Hoxe este emblema é o das Cortes Valencianas, e para a Xeneralidade empregase a heráldica do rei Pere el Cerimoniós, que consta dun escudo catri-barrado inclinado cara a dereita, acompañado dun helmo de prata coroado, un mantelete en azul, unha cruz curvilínea e, e no cumio un dragón alado.

Emblema histórico da Xeneralidade do Reino de Valencia. Escultura en pedra do patio do Palau de la Xeneralidade de València

Emblema actual de la Xeneralidade Valenciana

Uso e funcións

O pazo comézase no 1421 coa fin de albergar a mesma entidade que hoxe acollo e que lle dá nome, a Diputació General ou Xeneralidade del Regne de València, máxima institución foral dos valencianos dende 1418.

Despois da Guerra de Sucesión o rei Filipe V de Borbón aboliu os Furs (1707) e o edificio perdeu a súa función. O edificio albergou a Audiencia Territorial de 1751 a 1923, ano en que se instalou a Deputación provincial. Despois da chegada da democracia actual e a recuperación das institucións valencianas, volve a ser sede da Xeneralidade, e símbolo da unidade e da identidade valenciana. En 1978 acolleu de novo o Consello e as Cortes, pero en 1984 estes foron trasladades ao Palau de Benicarló e o edificio quedou exclusivamente para o Consell da Xeneralidade Valenciana.

Localización

Vista da Xeneralidade dende a praza de Manises. Obsérvase a forma rectangular do edificio, cos respectivos costados menores tamén rectangulares

O edificio está formado por un gran rectángulo, nos costados menores do cal álzanse dúas torres tamén rectangulares, unha do século XVI e outra do XX, de maior alzada que o corpo central do edificio (século XV). As súas fachadas miran ás seguintes rúas:

• Fachada sur: Rúa de Cavallers.
• Fachada oeste (torre s. XX): praza de Manises, onde se atopa a que hoxe é a entrada principal ao pazo.
• Fachada norte: praza de Manises e rúa da Batlia.
• Fachada leste (torre s. XVI): praza da Mare de Déu, da que está separada por un xardín, onde antes se situaba o Casa de la Ciutat, a cal foi derrubada despois do incendio que padeceu en 1885.

Atópase dentro do barrio de La Seu, a poucos pasos da catedral, o Micalet e a Basílica da Mare de Déu dels Desemparats.

O edificio

Construído en estilo gótico tardío por Pere Comte e Joan Guivarró, a parte máis antiga é a portada da rúa de Cavallers (1481), e a máis moderna, mais aínda gótica, son os arcos da galería superior (1541). Distribúese coma un pazo gótico mediterráneo con patio descuberto, escaleira de honra, semisoto e tres andares: entreplanta, piso principal e galería.

A fachada que mira á Rúa de Cavallers presenta:

• porta de acceso con doela de medio punto que leva ao patio;
• entreplanta, con seis fiestras rectangulares moldeadas;
• piso principal, con seis xanelas góticas trilobuladas con finas columnas;
• galería, con dezaseis xanelas por debaixo do beirado de madeira;
• tellado a dúas vertentes, en contraste coas catro do torreón primitivo.

A fachada que mira á praza de Manises ten:

• porta de acceso con doela, en liña co anterior, que tamén dá ao patio;
• entreplanta, con sete fiestras rectangulares moldeadas;
• piso principal, con oito xanelas góticas trilobuladas con finas columnas;
• galería, con vinte e tres fiestras por debaixo do beirado de madeira.

Corpo central do pazo (costado norte)

Porta norte do pazo

Patio do pazo, con escaleira de honra e arcos de Pere Compte

Véxase tamén

Ligazóns externas

Plana sobre o Palau de la Xeneralidade