Premio Nobel de Literatura

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redirección desde «Nobel de Literatura»)
Premio Nobel de Literatura
Tipopremio literario
Data de fundación1901
Nomeado en referencia aAlfred Nobel
PaísSuecia
Na rede
https://www.nobelprize.org/prizes/literature/
editar datos en Wikidata ]
Sully Prudhomme, primeiro dos gañadores do Premio Nobel de Literatura

O Premio Nobel de Literatura é un dos 5 premios especificamente sinalados no testamento do escandinavo Alfred Nobel. Segundo as súas palabras, o premio debe entregarse cada ano "a quen produza no campo da literatura a obra máis salientábel, na dirección correcta". A institución encargada de seleccionar ó gañador é a Academia Sueca (en sueco, Svenska Akademien).

Once dos galardoados co premio no século XX foron escritores en lingua castelá —entre eles un galego— e un en lingua portuguesa: os españois José Echegaray (1904), Jacinto Benavente (1922), Juan Ramón Jiménez (1956), Vicente Aleixandre (1977), e o galego Camilo José Cela (1989); os chilenos Gabriela Mistral (1945) e Pablo Neruda (1971); o guatemalteco Miguel Ángel Asturias (1967); o colombiano Gabriel García Márquez (1982), o mexicano Octavio Paz (1990) e o peruano Mario Vargas Llosa (2010); en lingua portuguesa o portugués José Saramago (1998).

Galardoados[editar | editar a fonte]

2021-2030[editar | editar a fonte]

2023 Jon Fosse[1]
2022 Annie Ernaux[2]
2021 Abdulrazak Gurnah

2011-2020[editar | editar a fonte]

Alice Munro, premiada en 2013
2020 Louise Glück[3]
2019 Peter Handke[4][5]
2018 Olga Tokarczuk[5]
2017 Kazuo Ishiguro[6]
2016 Bob Dylan[7]
2015 Svetlana Alexievich[8]
2014 Patrick Modiano[9]
2013 Alice Munro[10]
2012 Mo Yan[11][12]
2011 Tomas Tranströmer[13]

2001-2010[editar | editar a fonte]

Doris Lessing, premiada en 2007
2010 Mario Vargas Llosa[14]
2009 Herta Müller
2008 Jean-Marie Gustave Le Clézio
2007 Doris Lessing
2006 Orhan Pamuk
2005 Harold Pinter
2004 Elfriede Jelinek
2003 John Maxwell Coetzee
2002 Imre Kertész
2001 Vidiadhar Surajprasad Naipaul

1991-2000[editar | editar a fonte]

José Saramago, premiado en 1998
2000 Gao Xingjian
1999 Günter Grass
1998 José Saramago
1997 Dario Fo
1996 Wislawa Szymborska
1995 Seamus Heaney
1994 Kenzaburo Oe
1993 Toni Morrison
1992 Derek Walcott
1991 Nadine Gordimer
Octavio Paz, premiado en 1990
Estatua de Camilo José Cela en Padrón, premiado en 1989
Gabriel García Márquez, premiado en 1982

1981-1990[editar | editar a fonte]

1990 Octavio Paz
1989 Camilo José Cela
1988 Naxib Mahfud
1987 Joseph Brodsky
1986 Wole Soyinka
1985 Claude Simon
1984 Jaroslav Seifert
1983 William Golding
1982 Gabriel García Márquez
1981 Elias Canetti
Vicente Aleixandre, premiado en 1977
Pablo Neruda, premiado en 1971

1971-1980[editar | editar a fonte]

1980 Czeslaw Milosz
1979 Odysséas Elýtis
1978 Isaac Bashevis Singer
1977 Vicente Aleixandre
1976 Saul Bellow
1975 Eugenio Montale
1974 Eyvind Johnson, Harry Martinson
1973 Patrick White
1972 Heinrich Böll
1971 Pablo Neruda

1961-1970[editar | editar a fonte]

1970 Alexandre Solzhenitsyn
1969 Samuel Beckett
1968 Yasunari Kawabata
1967 Miguel Ángel Asturias
1966 Shmuel Yosef Agnon, Nelly Sachs
1965 Mikhaïl Sholokhov
1964 Jean-Paul Sartre
1963 Giorgos Seferis
1962 John Steinbeck
1961 Ivo Andrić
Juan Ramón Jiménez, premiado en 1956

1951-1960[editar | editar a fonte]

1960 Saint-John Perse
1959 Salvatore Quasimodo
1958 Borís Leonídovich Pasternak
1957 Albert Camus
1956 Juan Ramón Jiménez
1955 Halldór Laxness
1954 Ernest Miller Hemingway
1953 Winston Churchill
1952 François Mauriac
1951 Pär Fabian Lagerkvist

1941-1950[editar | editar a fonte]

1950 Earl (Bertrand Arthur William) Russell
1949 William Faulkner
1948 Thomas Stearns Eliot
1947 André Paul Guillaume Gide
1946 Hermann Hesse
1945 Gabriela Mistral
1944 Johannes Vilhelm Jensen
1943 1/3 destinado ó Fondo Principal e 2/3 ó Fondo Especial desta sección do premio
1942 1/3 destinado ó Fondo Principal e 2/3 ó Fondo Especial desta sección do premio
1941 1/3 destinado ó Fondo Principal e 2/3 ó Fondo Especial desta sección do premio

1931-1940[editar | editar a fonte]

1940 1/3 destinado ó Fondo Principal e 2/3 ó Fondo Especial desta sección do premio
1939 Frans Eemil Sillanpää
1938 Pearl Buck
1937 Roger Martin du Gard
1936 Eugene O'Neill
1935 1/3 destinado ó Fondo Principal e 2/3 ó Fondo Especial desta sección do premio
1934 Luigi Pirandello
1933 Ivan Bunin
1932 John Galsworthy
1931 Erik Axel Karlfeldt
Jacinto Benavente, premiado en 1922

1921-1930[editar | editar a fonte]

1930 Sinclair Lewis
1929 Thomas Mann
1928 Sigrid Undset
1927 Henri Bergson
1926 Grazia Deledda
1925 George Bernard Shaw
1924 Wladyslaw Stanislaw Reymont
1923 William Butler Yeats
1922 Jacinto Benavente
1921 Anatole France

1911-1920[editar | editar a fonte]

1920 Knut Pedersen Hamsun
1919 Carl Friedrich Georg Spitteler
1917 Karl Adolph Gjellerup, Henrik Pontoppidan
1916 Carl Gustaf Verner von Heidenstam
1915 Romain Rolland
1913 Rabindranath Tagore
1912 Gerhart Johann Robert Hauptmann
1911 Count Maurice (Mooris) Polidore Marie Bernhard Maeterlinck

1901-1910[editar | editar a fonte]

1910 Paul Johann Ludwig Heyse
1909 Selma Lagerlöf
1908 Rudolf Christoph Eucken
1907 Rudyard Kipling
1906 Giosuè Carducci
1905 Henryk Sienkiewicz
1904 Frédéric Mistral e José Echegaray
1903 Bjørnstjerne Martinus Bjørnson
1902 Christian Matthias Theodor Mommsen
1901 Sully Prudhomme

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Fanjul, Sergio C. (2023-10-05). "Jon Fosse, Premio Nobel de Literatura 2023". El País (en castelán). Consultado o 2023-10-05. 
  2. Redacción (6 de outubro de 2022). "La escritora francesa Annie Ernaux gana el Premio Nobel de Literatura 2022". elpais.com (en castelán). Consultado o 6 de outubro de 2022. 
  3. Miguel, Luna (08 de outubro de 2020). "La Nobel Louise Glück: una poeta en búsqueda del amor salvaje". ElDiario.es (en castelán). Consultado o 09 de outubro de 2020. 
  4. Flood, Alison (2019-10-10). "Olga Tokarczuk and Peter Handke win Nobel prizes in literature". The Guardian (en inglés). ISSN 0261-3077. Consultado o 2023-10-06. 
  5. 5,0 5,1 Pardo, Miguel (10 de outubro de 2019). "Olga Tokarczuk e Peter Handke, premios Nobel de Literatura". praza.gal. Consultado o 6 de outubro de 2023. 
  6. Guimón, Pablo (5 de outubro de 2017). "Kazuo Ishiguro, Premio Nobel de Literatura 2017". elpais.com (en castelán). Consultado o 6 de outubro de 2023. 
  7. Sisario, Ben (13 de outubro de 2016). "Bob Dylan Wins Nobel Prize, Redefining Boundaries of Literature". The New York Times. Consultado o 14 de outubro de 2016. 
  8. Colás, Xavier; Alemany, Luis (8 de outubro de 2015). "Svetlana Alexievich, una periodista, gana el Premio Nobel de Literatura 2015". elmundo.es (en castelán). Consultado o 6 de outubro de 2023. 
  9. Redacción-Axencias (2014-10-09). "VIDÉO - Le Français Patrick Modiano remporte le Nobel de littérature". Le Figaro (en francés). Consultado o 2023-10-06. 
  10. BBC (10 de outubro de 2013). "A canadense Alice Munro gaña o Premio Nobel de Literatura". Consultado o 10 de outubro de 2013. 
  11. Valiente, David (18 de outubro de 2022). "Mo Yan, el campesino que ganó el Nobel de Literatura". librujula.publico.es (en castelán). Consultado o 6 de outubro de 2023. 
  12. Redacción (11 de outubro de 2012). "Mo Yan: Nobel de Literatura por su visión mágica y realista de China". eitb.eus (en castelán). Consultado o 6 de outubro de 2023. 
  13. Redacción (6 de outubro de 2011). "El poeta sueco Tomas Tranströmer, premio Nobel de Literatura". elpais.com (en castelán). Consultado o 6 de outubro de 2023. 
  14. Alonso G., Agustín; Fabelo, Nico (7 de outubro de 2010). "Mario Vargas Llosa gana el Premio Nobel de Literatura 2010". rtve.es (en castelán). Consultado o 6 de outubro de 2023. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]