Muniadona Díaz
  | |
| Nome orixinal | (pt) Mumadona Dias (es) Muniadona Díaz |
|---|---|
| Biografía | |
| Nacemento | século X |
| Morte | 968 (Gregoriano) Guimarães |
 Condesa de Portucale | |
| 943 – 950 ← Hermenexildo Gundisalviz – Gonzalo Menendiz → | |
| Datos persoais | |
| País de nacionalidade | Reino de León Reino de Portugal Reino de Galicia |
| Actividade | |
| Ocupación | política |
| Outro | |
| Título | Condesa de Portucale |
| Cónxuxe | Hermenexildo Gundisalviz |
| Fillos | Gonzalo Menendiz |
| Pais | Diego Fredenandiz e Dona Oneca de Porto (en)  |
 | |
Muniadona Díaz, ou Mumadona Dias (morta en 968), foi unha nobre galega e condesa do Condado portucalense, que gobernou o condado conxuntamente co seu marido, Hermenexildo González, cara ao 920 e logo pola súa conta, despois da morte do seu marido, arredor do 950 ata a súa morte en 968. Celebrada, rica e a muller máis poderosa do noroeste da Península Ibérica, foi conmemorada por varias cidades portuguesas.
Traxectoria[editar | editar a fonte]
Era unha das tres fillas do conde Diego Fredenandiz e da condesa Onega que foran titores do futuro rei Ramiro II. A súa nai Onega puido ser membro da casa real de Pamplona pola orixe vasco-navarra do seu nome e o do seu fillo Ximeno e outros descendentes.[1] Tense proposto que podería ser a filla de Leodegundia, unha probable filla do rei Ordoño I, casada cun infante ou un membro da aristocracia do Reino de Pamplona.[2][3] En 928, ela aparece no Mosteiro de Lorvão cos seus catro fillos, todos mencionados, Munia, Leodegundia, Ximeno e Muniadona facendo unha doazón pola alma de Veremudo dive memorie, referíndose ao infante Bermudo Ordóñez, fillo de Ordoño I, que sería irmán de Leodegundia, e polo tanto, tío de Onega.[3][4] Esta carta foi confirmada tamén por Hermenexildo, marido de Muniadona, e por Rodrigo Tedoniz, que probablemente estaba casado coa filla de Onega, Leodegundia.
Entre 915 e 920 e, con toda seguridade, polo 926, casou co conde Hermenexildo González, o ano no que aparecen xuntos por primeira vez cando o rei Ramiro II cedeu á parella a vila de Creximir preto de Guimarães.[4][5][6]
Hermenexildo morreu entre 943 e 950, e Muniadona gobernou o condado en solitario despois da morte do seu marido. Ela deixou o condado en propiedade de innumerables dominios, nunha zona que coincidía razoablemente con zonas que integrarían os condados posteriores de Portugal e de Coímbra.
Eses dominios foron divididos en xullo de 950 entre os seus seis fillos, dándolle a Gonzalo Menendiz o condado de Portugal. No 950 ou 951, con inspiración divina, fundou, na súa propiedade de Vimaranes, un mosteiro baixo a advocación de San Mamede (Mosteiro de São Mamede ou Mosteiro de Guimarães). Máis tarde ela profesou alí os seus votos. Para protexer este mosteiro e os seus pobos das incursións viquingas, iniciou a construción do Castelo de Guimarães, á sombra do cal se desenvolveu o burgo de Guimarães, e debido ás constantes incursións, en 968 cedeu este castelo ao mosteiro para a súa protección. Finalmente esta converteuse na sede da corte dos condes de Portugal.
O documento testamentario[7] no que Muniadona ex regio sanguine orta[4] (de sangue real, quizais a descendencia do Reino de Pamplona), fai unha doazón ao Mosteiro de Guimarães dos seus dominios, gando, rendas, obxectos relixiosos e libros, no 26 de xaneiro de 959,[4][7] foi importante para comprobar a existencia naquela época de varios castelos e aldeas na comarca.
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ Torres Sevilla-Quiñones de León, Margarita (1999). Linajes nobiliarios en León y Castilla (Siglos IX-XIII). Valladolid: Junta de Castilla y León, Consejería de Educación y Cultura. ISBN 84-7846-781-5. OCLC 45065024.
- ↑ Cardozo, Mário (1962). "Sería Mumadona tia de Ramiro II, Rei de Leão?" (PDF). Revista de Guimarães. Archived from the original on 23 de setembro de 2015. Consultado o 22 de febreiro de 2023.
- ↑ 3,0 3,1 Sáez, Emilio (1947). "Los ascendientes de San Rosendo: notas para el estudio de la monarquía astur-leonesa durante los siglos IX y X". Hispania: revista española de Historia. OCLC 682814356.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Herculano, Alexandre (1868). "Portugaliae Monumenta Historica: Diplomata et chartae". Academia de Ciencias de Lisboa. OCLC 504624362.
- ↑ García Álvarez, Manuel Rubén (1960). "¿La Reina Velasquita, nieta de Muniadomna Díaz?" (PDF). Revista de Guimarães. Archived from the original on 06 de outubro de 2013. Consultado o 22 de febreiro de 2023.
- ↑ Mattoso, José (1981). "As famílias condais portucalenses dos séculos X e XII". Editorial Estampa. OCLC 8242615.
- ↑ 7,0 7,1 Cardozo, Mário (1967). "O Testamento de Mumadona, fundadora do Mosteiro e Castelo de Guimarães na segunda metade do século X" (PDF). Revista de Guimarães. Sociedade Martins Sarmento.