Monopoly

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Edición británica do Monopoly

Monopoly é un xogo de mesa baseado no intercambio e a compra-venda de bens raíces, habitualmente inspirados nos nomes das rúas dunha determinada cidade. Na actualidade está producido pola empresa estadounidense Hasbro e é un dos xogos de mesa máis vendidos do mundo.

Como suxire o nome, o obxectivo do xogo é formar un monopolio de oferta, posuíndo todas as propiedades inmuebles que aparecen no xogo. Os xogadores moven as súas fichas respectivas por quendas en sentido horario arredor dun taboleiro, segundo a puntuación dos dados, e caen en propiedades que poden comprar dun banco imaxinario, ou deixar que o banco poxe en caso de que non fosen compradas. Se a propiedade en que cae un xogador xa ten propietario, os donos poden cobrar por pasar pola súa propiedade.

O Monopoly ten a súa orixe nun xogo de principios do século XX, The Landlord's Game, creado por Lizzie Magie,[1][2] do que se derivaron outros xogos de bens raíces ademais do propio Monopoly. Dende os Estados Unidos, o xogo expandiuse a outros países en diversas versións, como o Matador dinamarqués. Xogadores en Inglaterra ou nos Estados Unidos, por exemplo, adaptaban esta clase de xogos ás súas localidades, engadindo nomes de lugares próximos nos taboleiros.

Historia[editar | editar a fonte]

Patente de The Landlord's Game, antecesor do Monopoly, outorgada en 1904 a Lizzie Magie

O xogo ten a súa orixe nun xogo creado por Lizzie Magie en 1903 e patentado en 1904, chamado The Landlord's Game. O xogo fíxose popular en varias cidades dos Estados Unidos nos anos seguintes, e editouse en varias formas e versións sen o control da súa autora. O xogo creouno para demostrar que unha economía que favorece a creación de riqueza é mellor que unha monopolista[1] e para promover as teorías económicas de Henry George, en particular as súas ideas sobre impostos.[3]

En 1935 Charles Darrow, un vendedor de calefactores domésticos desempregado do sueste de Pensilvania durante a Gran Depresión dos anos trinta patentou a versión de Atlantic City do xogo co nome de Monopoly. Tras un primeiro intento fracasado de vendelo á empresa de xoguetes Parker Brothers, iniciou unha produción a pequena escala do xogo que tivo éxito. Parker chamou entón á súa porta para facerse co xogo.

A compañía Parker Brothers, que foi adquirida pola multinacional Hasbro, mantivo que o autor do xogo fora unicamente Charles Darrow en 1935 por motivos de mercadotecnia, mais a autora orixinal foi Elizabeth Magie en 1903 e a orixe do Monopoly como evolución de xogos anteriores (todos eles derivados de The Landlord's Game), mesmo foi recoñecida polos tribunais estadounidenses no caso de Parker vs. Ralph Anspach, durante o longo proceso xudicial que tivo lugar entre 1975 e 1986 a raíz da publicación dun xogo de mesa chamado Anti-Monopoly.[4]

Darrow facía inicialmente os seus xogos a man coa axuda do seu fillo máis vello, William Darrow, e da súa esposa, que coloreaban os espazos debuxados cunha pluma por Charles Darrow sobre anacos circulares de hule e recortaban e marcaban as tarxetas de cartolina. Despois, cando a demanda do xogo aumentou, Darrow mandou facer os xogos nunha imprenta de Filadelfia, con taboleiros cadrados de cartón. Posteriormente, en 1935, Darrow vendeu os dereitos de produción de Monopoly á empresa Parker Brothers de Massachusetts.

O Guinness World Records, igual que a empresa Hasbro,[5] dá un número próximo a 500 millóns de xogadores de Monopoly ata 1999, converténdoo no xogo de mesa máis xogado do mundo.[6] Hasbro organiza regularmente campionatos estadounidenses e mundiais de Monopoly.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. 1,0 1,1 Pilon, Mary (13 de febreiro de 2015). "Monopoly's Inventor: The Progressive Who Didn't Pass 'Go'". The New York Times. Consultado o 14 de febreiro de 2015. 
  2. Burton H. Wolfe (1976). "The Monopolization of Monopoly: Louis & Fred Thun". The San Francisco Bay Guardian. Arquivado dende o orixinal o 30 de novembro de 2009. Consultado o 28 de outubro de 2009. 
  3. Wagner, Erica (24 de xuño de 2015). "Do not pass go: the tangled roots of Monopoly". New Statesman. 
  4. "Anti-Monopoly Book and Board Game". Arquivado dende o orixinal o 5 de outubro de 2017. Consultado o 2009. 
  5. "Habro". Arquivado dende o orixinal o 24 de setembro de 2005. Consultado o 10 de xullo de 2005. 
  6. "Libro Guinnes". Arquivado dende o orixinal o 13 de febreiro de 2006. Consultado o 28 de xaneiro de 2016. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]