Mesoplodon
Mesoplodon Rango fósil: mioceno - actualidade | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Zifio de Sowerby (Mesoplodon bidens) | |||||||||||||||||||||
Clasificación científica | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Especies | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Sinonimia | |||||||||||||||||||||
|
Mesoplodon é un xénero de cetáceos odontocetos da familia dos zifíidos que reúne quince especies, coñecidos como zifios, o que fai del o máis numeroso xénero de cetáceos.
Os científicos cren que aínda se van encontrar máis especies, pois os animais da familia dos zifíidos son moi pouco coñecidos.
Tampouco non se sabe o estado de conservación das especies coñecidas.
Taxonomía[editar | editar a fonte]
Descrición[editar | editar a fonte]
O xénero foi establecido en 1850 polo paleontólogo francés Paul Gervais,[1][2] en Ann. Sci. Nat. Zool. (París), ser. 3, 14: 16.[3]
Etimoloxía[editar | editar a fonte]
O nome Mesoplodon, está composto de tres elementos do latín científico tirados do grego antigo:
— mes-, de μέσος mésos, "medio", "que está no medio";
— -oplo-, de ὅπλον hóplon, "arma", e
— -odon, de οδούς, οδόντος odoús, odóntos, "dente",[4]
e que podemos traducir como "armados con dentes no medio (da mandíbula)".
Sinonimia[editar | editar a fonte]
Ademais de polo nome cuñado por Gervais, e actualmente válido, o xénero coñeceuse tamén polos sinónimos seguintes:[1]
- Aodon Lesson, 1828
- Dioplodon Gervais, 1850
- Dolichodon Gray, 1866
- Micropteron Eschricht, 1849
- Micropterus Wagner, 1846
- Mikropteron Hershkovitz, 1961
- Oulodon von Haast, 1876
- Nodus Wagler, 1830
- Paikea Oliver, 1922
Clasificación[editar | editar a fonte]
A sistemática do xénero baséase na forma e disposición dos dentes dos machos adultos.[5]
Segundo o SIIT, e máis a EOL, comprende as seguintes 15 especies:[1][6]
Xénero Mesoplodon Gervais, 1850
- Mesoplodon bidens (Sowerby, 1804) — zifio de Sowerby ou cifio de Sowerby
- Mesoplodon bowdoini Andrews, 1908
- Mesoplodon carlhubbsi Moore, 1963
- Mesoplodon densirostris (Blainville, 1817) — zifio de Blainville ou cifio de Blainville
- Mesoplodon europaeus (Gervais, 1855) — zifio de Gervais, cifio de Gervais ou zifio europeo
- Mesoplodon ginkgodens Nishiwaki & Kamiya, 1958
- Mesoplodon grayi Von Haast, 1876
- Mesoplodon hectori (Gray, 1871)
- Mesoplodon hotaula Deraniyagala, 1963
- Mesoplodon layardii (Gray, 1865)
- Mesoplodon mirus True, 1913 — zifio de True ou cifio de True
- Mesoplodon perrini Dalebout, Mead, Baker, Baker & van Helden, 2002
- Mesoplodon peruvianus Reyes, Mead & Van Waerebeek, 1991
- Mesoplodon stejnegeri True, 1885
- Mesoplodon traversii (Gray, 1874)
Notas:
1. Os nomes vulgares galegos das especies arriba relacionadas son os propostos por Lahuerta e Vázquez, no seu Vocabulario multilingüe (os escritos en letra grosa),[7] e por Díaz d'a Silva e Cartelle (os escritos en letra normal).[8]
2. Dado que a Real Academia Galega dá para o nome da familia o de zifíidos,[9] e aínda que non rexistra a entrada zifio, por lóxica estes nomes deben escribirse con z inicial.
En Galicia[editar | editar a fonte]
Segundo Díaz d'a Silva e Caretelle, rexístranse en augas próximas a Galicia as especies Mesoplodon bidens, M. densirostris, M. europaeus e M. mirus, aínda que a súa presenza é accidental.[8]
Áreas de dispersión das especies citadas en Galicia[editar | editar a fonte]
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Mesoplodon Gervais, 1850 no ITIS. Consultado o 22-08-2016.
- ↑ Mesoplodon Gervais, 1850 no WoRMS. Consultado o 22-08-2016.
- ↑ Mesoplodon en MSW. Consultado o 22-08-2016.
- ↑ Mesoplodon no Merriam-Webster's Unabridged Dictionary.
- ↑ Maurizio Würtz e Nadia Repetto (2003): Dauphins et Baleines. Paris: Gründ. ISBN 978-2-7003-34257.
- ↑ Mesoplodon Arquivado 12 de setembro de 2019 en Wayback Machine. na EOL.
- ↑ Lahuerta e Vázquez (2000), pp. 313-314.
- ↑ 8,0 8,1 Díaz d'a Silva e Cartelle (2007), pp. 124-127.
- ↑ zifíidos no dicionario da RAG.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Mesoplodon |
Wikispecies posúe unha páxina sobre: Mesoplodon |
Bibliografía[editar | editar a fonte]
- Carwardine, Mark (1995): Ballenas, delfines y marsopas. Barcelona: Ediciones Omega. ISBN 84-282-1037-3.
- Díaz d'a Silva, J. I. e Cartelle, Y. (2007): Guía dos mamíferos de Galicia. A Coruña: Baía Edicións. ISBN 978-84-96893-20-7.
- Duguy, R. e Robineau, D. (1987): Guía de los mamíferos marinos de Europa. Barcelona: Ediciones Omega. ISBN 84-282-0811-5.
- Heyning, John E (2002): "Cuvier's Beaked Whale", en Jefferson, Thomas A. Encyclopedia of Marine Mammals, pp. 305–307. San Diego, California, USA: Academic Press. ISBN 0-12-5513040-2.
- Lahuerta Mouriño, Fernando e Francisco X. Vázquez Álvarez (2000): Vocabulario multilingüe de organismos acuáticos. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia. ISBN 84-453-2913-8.
- Perrin, William F., Bernd Wursig & J. G. M. Thewissen (eds.) (2002): Encyclopedia of Marine Mammals. 2ª ed. San Diego, California: Academic Press. ISBN 978-0-12-373553-9.
- Wilson, D. E. & Reeder, D. M., eds. (2005): Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference. Third edition. Baltimore, Maryland, USA: The Johns Hopkins University Press, 2 vols. ISBN 978-0-8018-8221-4.
Outros artigos[editar | editar a fonte]
Ligazóns externas[editar | editar a fonte]
- Mesoplodon na ADW.
- Mesoplodon Arquivado 12 de setembro de 2019 en Wayback Machine. na EOL.
- Mesoplodon Gervais 1850 Arquivado 18 de setembro de 2016 en Wayback Machine. en Fossilworks.
- Mesoplodon no NCBI.