Saltar ao contido

Manhua

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Manhua, en chinés simplificado 漫画, en pinyin Mànhuà, é o nome que recibe a banda deseñada na China e Taiwán.[1] [2] No resto do mundo, a palabra úsase para definir a totalidade dos cómics producidos no país.[3] Aínda que as narracións gráficas análogas ás bandas deseñadas existiron nese territorio ao longo da súa historia imperial,[4] o termo manhua apareceu por primeira vez en 1904 nunha obra titulada shishi manhua, no xornal de Shanghai Jingzhong.[5]

O termo tamén inclúe formatos tradicionais específicos do país como Lianhuanhua.[2] [6] Tamén existe o termo Xin Manhua (que significa "novo manhua", en chinés simplificado 新漫画) para definir a produción levada a cabo a partir da década dos 80 no mesmo estilo que o manga do Xapón.[7]

O termo que abarca tanto a banda deseñada como a animación chinesa é Dongman. [8] [9] [10]

Etimoloxía

[editar | editar a fonte]

A palabra manhua, que significa 'debuxos borrosos', foi orixinalmente un termo do século XVIII usado na pintura chinesa alfabetizada. A palabra saltou ao Xapón a finais do XVIII, onde se leu como manga. Feng Zikai, na serie de 1925 chamada Zikai Manhua,[11] reintroduciu o termo na lingua chinesa,[10] co significado actual.[12]

Os caracteres chineses utilizados na palabra manhua son os mesmos que os usados no manga xaponés e no coreano manhwa.[13]

Tamén existen termos paralelos, como Katong, unha adaptación fonética do Cartoon inglés.[10] O termo Katong comezou a usarse durante a década de 1920, referíndose orixinalmente tanto á animación como ás viñetas, tal como se usa en inglés.[10] Desde a popularización do termo manhua referido ao debuxo, a palabra Katong reservouse para o cine.[10]

Coa creación da República Popular, a Te Wei atribúeselle a acuñación da expresión Meishu Dianying (en chinés simplificado 美术电影 , literalmente Filmes de Belas Artes), deixando a Katong nun segundo plano. Finalmente, a palabra Donghua, influenciada polo xaponés, tamén ten as súas raíces no Dongbei Dianying Zhipianchang.[10]

A situación no Extremo Oriente, unha obra de 1899 de Tse Tsan-tai.

Os exemplos máis antigos de debuxos chineses son os relevos de pedra do século XI a.C. e cerámica do 5000 ao 3000 a.C.[6] Outros exemplos inclúen debuxos simbólicos con pincel da dinastía Ming ou un debuxo satírico do artista Zhu Da de principios da dinastía Qing.[6] O Manhua chinés naceu a finais do século XIX e principios do XX, aproximadamente entre os anos 1867 a 1927.[4]

A introdución de métodos de impresión litográfica derivados de Occidente foi un paso de xigante na expansión da imaxe nas publicacións en papel. A partir da década de 1870 apareceron debuxos satíricos en xornais e publicacións periódicas. Na década de 1920, o Lianhuanhua, producido principalmente en Shanghai, fíxose moi popular.[11] Considéranse os predecesores do manhua actual.[4]

A primeira revista de banda deseñada atopou a adaptación de Punch, unha publicación orixinaria do Reino Unido.[14] A primeira obra debuxada por unha persoa de nacionalidade chinesa foi The Situation in the Far East, de Tse Tsan-tai, impresa no Xapón en 1899. Co establecemento da República da China en 1911, publicáronse manhua con propaganda contra a dinastía Qing desde Hong Kong.[14]

En 1927, once artistas, entre eles Huang Wennong, crearían o primeiro estudo dedicado ao cómic no país, Manhua hui. Máis tarde aparecerían máis estudos, todos con sede en Shanghai, e en 1937 creouse unha asociación.[15] En 1928, aparece a primeira revista de viñetas con chistes e banda deseñada ao estilo occidental, Shanghai Manhua. Entre 1934 e 1937, aproximadamente 17 revistas de manhua foron publicadas en Shanghái.[16]

Co inicio da Segunda guerra sino-xaponesa, o 20 de setembro de 1937, Wang Dunqing creou Jiuwang Manhua, unha publicación de salvación nacional coa que declarou a guerra ao Xapón. A partir dese momento comezou o uso da manhua para facer propaganda bélica, como xa estaba a suceder nos países occidentais.[17] Tería edicións en Nanjing, Hankou e Hong Kong,[17] e os principais debuxantes de esquerdas publicarían nas súas páxinas.[17] 41 artistas, o máis vello dos cales tiña 34 anos, formaban parte dun grupo que incluía persoas como Ye Qianyu, Sheng Gongmu, Zhang Leping, Hu Kao, Wang Dunqing e Lu Shaofei.[17] En xaneiro de 1938 trasladaríanse a Wuhan e traballarían para o terceiro departamento do goberno nacionalista, baixo o control de Zhou Enlai e Guo Moruo.[18] Os enfrontamentos entre a á dereita do Guomindang e os esquerdistas farían que a publicación desaparecese en xuño de 1938.[18]

Da etapa primitiva da manhua, destacan catro títulos: Sanmao, Niubizi, Wang Xiansheng e Mifeng Xiaojie, o único debuxado por unha muller.[19]

Coa proclamación da República Popular Chinesa, a industria lianhuanhua foi impulsada, adaptada á liña do Foro Yan'an.[20] A partir dese momento, o aspecto artístico perde importancia fronte á mensaxe política, ao tempo que se prima a sinxeleza e a facilidade de lectura.[20] En 1951, creouse a primeira revista dedicada ao medio, Lianhuanhua Bao.[20] Durante a década dos 50, os temas fantásticos ou que representaban a reis, princesas ou divindades comezaron a desaparecer, e apareceron outros enxalzando a figura de Mao Zedong.[21]

Na década de 1950, Hong Kong converteuse nun importante centro de produción de banda deseñada. A revista máis influente para o público non infantil foi Manhua Shijie, que apareceu en 1956, e personaxes como Cai Shu fixéronse populares.[14] [22] Porén, a competencia dos manga xaponeses de Taiwán puxo en perigo a industria local, xa que as edicións piratas vendéronse a prezos moi baixos. Porén, Hong Kong produciría outros personaxes populares, como o Old Master Q.[14]

A chegada da televisión na década de 1970 viu unha revitalización da industria da cidade, xa que as películas de Bruce Lee provocaron unha onda de cómics inspirados nas artes marciais.[14] Por outra banda, o formato tradicional, o lianhuantu, foi perdendo popularidade.[21]

Na China continental, o lianhuanhua perdería popularidade unha década despois.[23] Ao mesmo tempo, atopamos unha gran popularidade do manga xaponés, grazas ás edicións piratas de baixo custo feitas por editoriais como a taiwanesa Tong Li,[24] e Sichuan Xiwang Shudian. A popularidade do manga é particularmente forte a mediados dos anos 90, grazas a publicacións piratas como Huashu Dawang, onde aparecen os primeiros autores de Xin Manhua, o novo estilo influenciado pola narrativa xaponesa.[25] O goberno da República Popular suprimiu as edicións piratas e lanzou o Proxecto 5155 en 1995, co obxectivo de impulsar a industria nacional do dongman.[26] [27]

A partir dese momento establecéronse debuxantes de Xin Manhua como Xia Da,[26] Yao Feila [26] ou Benjamin.[7]

  1. Torres Simón, Esther (2012). "Artículo E.T.S." (PDF). Puertas a la lectura 24: 146. 
  2. 2,0 2,1 Wong 2002, p. 25.
  3. "Chinese manhua comics and graphic novels". thoughtco.com. Arquivado dende o orixinal o 17 de abril de 2019. Consultado o 15 de xaneiro de 2023. 
  4. 4,0 4,1 4,2 Caschera, Martina (2018-12-13). "Art. View". H-ermes. Journal of Communication 2018 (13): 91–120. ISSN 2284-0753. doi:10.1285/i22840753n13p91. 
  5. "item". baike.baidu.com. 
  6. 6,0 6,1 6,2 Wong, Wendy Siuyi. Hong Kong Comics: A History of Manhua. Princeton Architectural Press. Nova York. ISBN 1-56898-269-0
  7. 7,0 7,1 A., JohnX (2017-07-20). Comics Art in China. Univ. Press of Mississippi. p. 17-21, 124-130. ISBN 978-1-4968-1177-6. 
  8. Chinese Fans of Japanese and Korean Pop Culture: Nationalistic Narratives and International Fandom. Routledge. 2017-09-05. ISBN 978-1-315-41471-3. 
  9. Chinese Independent Animation: Renegotiating Identity in Modern China. Springer Nature. 2020-04-23. ISBN 978-3-030-40697-4. 
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 Association for Chinese Animation Studies, ed. (2019-02-07). "Katong, meishupian and donghua on Terms of Chinese Animation". acas.ust.hk. 
  11. 11,0 11,1 Lent, John A. [2001] (2001) Illustrating Asia: Comics, Humor Magazines, and Picture Books. University of Hawaii Press. ISBN 0-8248-2471-7
  12. S., Robert (2011). Comics, Manga, and Graphic Novels: A History of Graphic Narratives. ABC-CLIO. ISBN 9780313363306. 
  13. Brown, Ju (2006). China, Japan, Korea: Culture and Customs. p. 167. ISBN 978-1-4196-4893-9. 
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 Wong, Wendy Siuyi. (2001) Hong Kong Comics: A History of Manhua. Princeton Architectural Press, Nova York. ISBN 1-56898-269-0
  15. Handbook of Chinese Popular Culture. Greenwood Publishing Group. 1994. p. 286. ISBN 978-0-313-27808-2. 
  16. "Shanghai manhua". u.osu.edu. outubro de 2010. 
  17. 17,0 17,1 17,2 17,3 Edwards 2013, p. 564.
  18. 18,0 18,1 Edwards 2013, p. 565.
  19. 老上海漫画图志 (en chinés). 上海科学技术文献出版社. 2010. p. 85, 161. ISBN 978-7-5439-4328-5. 
  20. 20,0 20,1 20,2 Lent 2015, p. 69.
  21. 21,0 21,1 Lent 2015, p. 70.
  22. Wong, Wendy Siuyi (2018-10-23). The Disappearance of Hong Kong in Comics, Advertising and Graphic Design (en inglés). Springer. ISBN 978-3-319-92096-2. 
  23. Lent 2015, p. 74.
  24. John A. Lent, Pulp Demons: International Dimensions of the Postwar Anti-Comics Campaign (1999) p. 195.
  25. Chinese Fans of Japanese and Korean Pop Culture: Nationalistic Narratives and International Fandom. Routledge. 2017-09-05. ISBN 978-1-315-41471-3. 
  26. 26,0 26,1 26,2 Faye, Hui (2019-11-22). Youth Economy, Crisis, and Reinvention in Twenty-First-Century China: Morning Sun in the Tiny Times. Routledge. ISBN 978-1-000-76534-2. 
  27. Wang, Qi (2007). "Download". Centre for East and South-East Asian Studies, Universidade de Lund: 23-24. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]