Saltar ao contido

Loretta Lynn

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:BiografíaLoretta Lynn

(2016) Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento(en) Loretta Webb Editar o valor en Wikidata
14 de abril de 1932 Editar o valor en Wikidata
Butcher Hollow, Estados Unidos de América (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Morte4 de outubro de 2022 Editar o valor en Wikidata (90 anos)
Hurricane Mills, Estados Unidos de América (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Causa da mortemorte natural Editar o valor en Wikidata
Lugar de sepulturaHurricane Mills (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Cor do peloRubio Editar o valor en Wikidata
Actividade
Campo de traballoComposición musical Editar o valor en Wikidata
Ocupacióncantautora, artista discográfica, violinista, guitarrista, guionista Editar o valor en Wikidata
Período de actividadedecembro de 1959 Editar o valor en Wikidata - outubro de 2022 Editar o valor en Wikidata
Membro de
Xénero artísticoMúsica country, honky tonk (en) Traducir e Gospel Editar o valor en Wikidata
InstrumentoGuitarra e voz Editar o valor en Wikidata
Selo discográficoDecca Records
Zero Records (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Obra
Obras destacables
Familia
CónxuxeOliver Lynn (1948–1996), morte do cónxuxe Editar o valor en Wikidata
IrmánsJay Lee Webb
Peggy Sue
Crystal Gayle Editar o valor en Wikidata
Premios

Descrito pola fonteObálky knih, Editar o valor en Wikidata
Sitio weblorettalynn.com Editar o valor en Wikidata
IMDB: nm0528750 Rottentomatoes: celebrity/loretta_lynn Allmovie: p43993
Facebook: LorettaLynnOfficial Twitter: lorettalynn Instagram: lorettalynnofficial MySpace: lorettalynnofficial Youtube: UCazGoeKn0U-L1evwEnJg6kA Spotify: 1FE0rls8gfQT3laAeRYNgl iTunes: 59398 Last fm: Loretta+Lynn Musicbrainz: 613260c3-d620-4645-94cd-33cd55f29b1e Songkick: 321136 Discogs: 320517 Allmusic: mn0000234325 WikiTree: Webb-2165 Find a Grave: 244138592 Deezer: 5098 Genius: Loretta-lynn Editar o valor en Wikidata

Loretta Lynn, nada como Loretta Webb en Butcher Hollow (Kentucky) o 14 de abril de 1932 e finada en Hurricane Mills (Tennessee) o 4 de outubro de 2022,[1][2] foi unha cantante e compositora de música country e filántropa estadounidense.

Traxectoria

[editar | editar a fonte]

Foi a primeira filla do matrimonio formado por Melvin Theodore Webb, mineiro duhan mina de carbón e agricultor,[3] e Clara Marie Ramey Lynn, de ascendencia cheroqui, aínda que non recoñecida pola tribo. Casou aos 15 anos, foi nai e pouco despois mudouse ao estado de Washington co seu marido, Oliver Lynn. O seu matrimonio foi tumultuoso, el tivo amantes e ela era moi impetuosa; todas estas experiencias xuntas foron a súa inspiración para a música.

Cando tiña 21 anos, o seu marido regaloulle unha guitarra. Ela aprendeu a tocar e gravou ao ano seguinte. Comezou a ser parte da escena country de Nashville (Tennessee) na década de 1960, e en 1967 conseguiu o primeiro de 16 nº 1 (de entre as 70 cancións en lista como artista en solitario e dueto), entre as que destacan "Don't Come Home A' Drinkin' (With Lovin' on Your Mind)", "You Ain't Woman Enough", "Fist City" e "Coal Miner's Daughter".[4]

En 1980 rodouse o filme Coal Miner's Daughter, que relata a vida adolescente e os seus inicios na música. Loretta Lynn foi interpretada pola actriz Sissy Spacek quen gañou o Oscar á mellor actriz pola súa interpretación.

Lynn recibiu moitos premios e outros galardóns polo seu papel innovador na música country, incluidos premios da Asociación de Música Country e da Academia de Música Country (ACM) como compañeira de dúo e como artista individual. Foi nomeada 18 veces aos premios Grammy e gañou tres.[5] En 2022, Lynn foi a artista feminina de música country máis premiada e a única artista feminina da ACM da Década (a década de 1970). Lynn conseguiu 24 sencillos de éxito número 1 e 11 álbumes número un. Puxo fin a 57 anos de xiras na estrada tras sufrir un derrame cerebral en 2017 e rachar a cadeira en 2018[6].

Discografía

[editar | editar a fonte]

Álbums de estudio

[editar | editar a fonte]
  • Loretta Lynn Sings (1963)
  • Before I'm Over You (1964)
  • Songs from My Heart.... (1965)
  • Blue Kentucky Girl (1965)
  • Mr. and Mrs. Used to Be (with Ernest Tubb) (1965)
  • Hymns (1965)
  • I Like 'Em Country (1966)
  • You Ain't Woman Enough (1966)
  • Country Christmas (1966)
  • Don't Come Home a Drinkin' (With Lovin' on Your Mind) (1967)
  • Singin' Again (with Ernest Tubb) (1967)
  • Singin' with Feelin' (1967)
  • Who Says God Is Dead! (1968)
  • Fist City (1968)
  • Your Squaw Is on the Warpath (1969)
  • If We Put Our Heads Together (with Ernest Tubb) (1969)
  • Woman of the World/To Make a Man (1969)
  • Here's Loretta Singing "Wings Upon Your Horns" (1970)
  • Coal Miner's Daughter (1971)
  • We Only Make Believe (with Conway Twitty) (1971)
  • I Wanna Be Free (1971)
  • You're Lookin' at Country (1971)
  • Lead Me On (with Conway Twitty) (1972)
  • One's on the Way (1972)
  • God Bless America Again (1972)
  • Here I Am Again (1972)
  • Entertainer of the Year (1973)
  • Louisiana Woman, Mississippi Man (with Conway Twitty) (1973)
  • Love Is the Foundation (1973)
  • Country Partners (with Conway Twitty) (1974)
  • They Don't Make 'Em Like My Daddy (1974)
  • Back to the Country (1975)
  • Feelins' (with Conway Twitty) (1975)
  • Home (1975)
  • When the Tingle Becomes a Chill (1976)
  • United Talent (with Conway Twitty) (1976)
  • Somebody Somewhere (1976)
  • I Remember Patsy (1977)
  • Dynamic Duo (with Conway Twitty) (1977)
  • Out of My Head and Back in My Bed (1978)
  • Honky Tonk Heroes (with Conway Twitty) (1978)
  • We've Come a Long Way, Baby (1979)
  • Diamond Duet (with Conway Twitty) (1979)
  • Loretta (1980)
  • Lookin' Good (1980)
  • Two's a Party (with Conway Twitty) (1981)
  • I Lie (1982)
  • Making Love from Memory (1982)
  • Lyin', Cheatin', Woman Chasin', Honky Tonkin', Whiskey Drinkin' You (1983)
  • Just a Woman (1985)
  • Who Was That Stranger (1988)
  • Honky Tonk Angels (with Dolly Parton and Tammy Wynette) (1993)
  • Making More Memories (1994)
  • All Time Gospel Favorites (1997)
  • Still Country (2000)
  • Van Lear Rose (2004)
  • Full Circle (2016)
  • White Christmas Blue (2016)
  • Wouldn't It Be Great (2018)
  • Still Woman Enough (2021)

Premios e recoñecementos

[editar | editar a fonte]

Lynn escribiu mais de 160 cancións e publicou 60 álbumes. Foi número 1 en 10 álbumes e en 16 sinxelos nas listaxes de country. Lynn gañou tres premios Grammy, sete American Music Awards, oito Broadcast Music Incorporated, 14 Academy of Country Music, oito Country Music Association e 26 Music City News, outorgados polos fans. Lynn segue sendo a muller máis premiada na historia da música country.[7]​​ [8]Foi a primeira muller na música country en recibir un disco de ouro certificado por Don't Come Home a' Drinkin (With Lovin' on Your Mind) en 1967.[9]

En 1972, Lynn foi a primeira muller nomeada «artista do ano» pola Country Music Association. En 1980, foi a única muller nomeada «Artista da década» dos setenta pola Academia da Música Country. Lynn ingresou no Salón da Fama da Música Country en 1988 e no Salón da Fama da Música Country Gospel en 1999, e en 2003 obtivo o Kennedy Center Honors, un premio outorgado polo Presidente dos Estados Unidos. Lynn ocupa o posto 65 na lista de VH1 100 Greatest Women of Rock & Roll e foi a primeira artista country feminina en recibir unha estrela no Paseo da Fama de Hollywood en 1977. En 1994, recibiu o premio como pioneira da música country da Academia da Música Country.[10] No ano 2001, «Coal Miner's Daughter» foi incluída entre as «100 cancións máis senlleiras do século XX» de NPR. En 2002, Lynn ocupou o posto número 3 entre as mulleres vivas no especial da CMT sobre as 40 mulleres máis importantes da música country.[11]

  1. Hall, Kristin M. (4 de outubro de 2022). "Loretta Lynn, coal miner's daughter and country queen, dies". The Washington Post (Washington, D.C.). ISSN 0190-8286. OCLC 1330888409. 
  2. Morris, Chris (4 de outubro de 2022). "Loretta Lynn, Feisty First Lady of Country Music, Dies at 90". The Hollywood Reporter. Arquivado dende o orixinal o 4 de outubro de 2022. 
  3. "Loretta Lynn. The Most Awarded Lady In Country Music History.". Loretta Lynn (en inglés). Consultado o 2025-02-09. 
  4. Loretta Lynn at CMT.com.
  5. "Watch highlights from the 2025 GRAMMYs, including full GRAMMY performances, GRAMMY acceptance speeches, and red carpet interviews, here on GRAMMY.com - GRAMMY.com". grammy.com. Consultado o 2025-02-23. 
  6. Thanki, Juli. "Loretta Lynn hospitalized after stroke". USA TODAY (en inglés). Consultado o 2025-02-23. 
  7. Knight, Christina (2016-01-11). "Loretta Lynn: Still A Mountain Girl ~ About the Film - American Masters - PBS" (en inglés). Consultado o 2025-03-03. 
  8. "Steve Smith: Is Rush done after Peart’s retirement; Ringo’s memorabilia fetches record prices". Daily News (en inglés). 2015-12-11. Consultado o 2025-03-03. 
  9. "Today: Happy birthday Loretta Lynn - Johanna's Visions". web.archive.org. 2014-04-15. Consultado o 2025-03-03. 
  10. "Platinum Heart Awards". web.archive.org. 2011-07-08. Consultado o 2025-03-03. 
  11. "The Story Behind Loretta Lynn's 'Coal Miner's Daughter'" (en inglés).  Parámetro descoñecido |fechaacceso= ignorado (suxírese |data-acceso=) (Axuda); Parámetro descoñecido |periódico= ignorado (suxírese |xornal=) (Axuda)

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]
  • Dawidoff, N. (1998): In The Country of Country: A Journey to the Roots of American Music. Vintage Books. ISBN 978-0-375-70082-X
  • Dogget, P. (2001): Are You Ready for the Country: Elvis, Dylan, Parsons and the Roots of Country Rock. Penguin Books. ISBN 978-0-14-026108-7
  • Feiler, B. (1998): Dreaming Out Loud: Garth Brooks, Wynonna Judd, Wade Hayes and the changing face of Nashville. Avon Books. ISBN 978-0-380-97578-5

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]