La Marseillaise

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

La Marseillaise
En galego: A Marsellesa
Himno de Francia
LetraClaude Joseph Rouget de Lisle
1792
MúsicaClaude Joseph Rouget de Lisle
1792
Adoptado1795
Mostra da música
noicon
La Marseillaise (1907).

La Marseillaise (A Marsellesa literalmente en francés) é o himno nacional de Francia, oficialmente dende o 14 de xullo de 1795.

Foi prohibido durante o Imperio e a Restauración. Volveu ser o himno nacional a partir da III República. Sendo novamente prohibido entre 1940-1945. O seu canto era considerado como un elemento de resistencia á ocupación alemá e ao goberno colaboracionista de Vichy.

Orixes e historia[editar | editar a fonte]

Rouget de Lisle canta La Marseillaise por primeira vez

O 20 de abril de 1792 proclamouse en París a declaración de guerra contra Austria. Cando o alcalde de Estrasburgo, soubo a noticia, invitou a cear á súa casa a un grupo de oficiais, na noite do 24 do mesmo mes. Neste grupo de oficiais atopábase Claude-Joseph Rouget de Lisle, capitán de enxeñeiros da gornición de Estrasburgo. Nesa reunión, o alcalde pediulle que crease un himno patriótico para o acontecemento que celebraban. Rouget de Lisle compuxo dito himno e deulle o título de Chant de guerre pour l'armée du Rhin (Canto de guerra para o exército do Rin) e adicoullo ao Mariscal Luckner.

O 22 de xuño do mesmo ano, o que sería futuro xeneral do exército do Exipto chamado François Mireur, que acababa de titularse pola facultade de medicina de Montpellier, atopábase en Marsella encargado de preparar a marcha dos voluntarios de Montpellier e de Marsella. Este oíra o himno en Montpellier durante funerais oficiais e presentouno á súa xente co título de Chant de guerre aux armées des frontières (Canto de guerra para os exércitos das fronteiras). A tropa dos obrigados aprendeuno e usárono como canción de marcha. E así entraron en París o 30 de xullo de 1792, entoando marcialmente o himno composto tres meses atrás por Rouget de Lisle. Os parisienses acolléronos con grande ledicia e xúbilo, bautizando o cántico como A Marsellesa.

Durante a Primeira República, a Marsellesa foi un himno moi popular entre soldados e civís. No tempo dos dous Imperios, a Restauración e a Segunda República, foi lixeiramente esquecido. Na Terceira República recuperou o protagonismo e foi interpretado polas bandas militares en todos os actos oficiais. No século XX, o Goberno da Francia liberada outorgoulle unha especial importancia xunto co himno oficioso chamado "Le Chant des Partisans".

O himno non gozou de oficialidade ata que a Constitución do 4 de outubro de 1958, constituíu La Marseillaise como himno nacional do país galo.

La Marseillaise exaltaba dende os seus comezos o ánimo patriótico, ata tal punto que Napoleón Bonaparte dixo nunha ocasión: «Esta música aforraranos moitos canóns».

O 24 de xaneiro do ano 2003, aprobouse a Lei de Programación para a Seguridade Interior (Lopsi), proposta por Nicolas Sarkozy, que creaba o delito de ultraxe á bandeira e ao himno nacional franceses, sancionándoos con penas de ata seis meses de prisión e 7.500 euros de multa. Algunhas asociacións e cidadáns protestaron, considerando esta lei un atentado á liberdade de expresión. O Consello Constitucional de Francia limitou as posibilidades de aplicación da lei, os actos dentro dun círculo privado, e os actos realizados en manifestacións non organizadas polas autoridades públicas ou non regulamentadas por elas.

Debido ao alto descoñecemento do himno entre moitos mozos franceses, a lei de François Fillon para a reforma da educación adoptada en marzo de 2005, inclúe a obrigación da aprendizaxe de La Marseillaise na educación infantil e primaria.

Letra[editar | editar a fonte]

Nota: actualmente en Francia só se canta a primeira estrofa (e ás veces a sexta e a sétima) e o retrouso. Edith Piaf, gravou unha versión onde entoa La Marsellesa cantando a primeira, quinta e sexta estrofas e o retrouso.

Letra en francés
Allons enfants de la Patrie,
Le jour de gloire est arrivé!
Contre nous de la tyrannie,
L'étendard sanglant est levé,(bis)
Entendez-vous dans le campagnes,
Mugir ces féroces soldats?
Ils viennent jusque dans nos bras,
Égorger nos fils, nos compagnes!
Letra en galego
Marchemos, fillos da patria,
que chegou o día da gloria.
O sanguento estandarte da tiranía
está xa levantado contra nós. (bis)
Non oídes bruar polas campiñas
eses feroces soldados?
Pois veñen degolar
os nosos fillos e as nosas donas.

Refrain:

Aux armes, citoyens,
Formez vos bataillons,
Marchons, marchons!
Qu'un sang impur
Abreuve nos sillons!

Retrouso:

Ás armas, cidadáns!
Formade os vosos batallóns!
Marchemos, marchemos,
que un sangue impuro
empape os nosos sucos!
Que veut cette horde d'esclaves,
De traîtres, de rois conjurés ?
Pour qui ces ignobles entraves,
Ces fers dès longtemps préparés ? (bis)
Français ! pour nous, ah ! quel outrage !
Quels transports il doit exciter !
C'est nous qu'on ose méditer
De rendre à l'antique esclavage !
Que pretende esa horda de escravos,
de traidores, de reis conxurados?
Para quen son esas innobres trabas,
e esas cadeas hai tempo preparadas? (bis)
Para nós, franceses! Oh, que ultraxe!
Ningunha arroutada debe pórnos nerviosos!
É a nós a quen pretenden sumir
de novo na antiga escravitude.
Refrain
Quoi! ces cohortes étrangères !
Feraient la loi dans nos foyers !
Quoi! ces phalanges mercenaires
Terrasseraient nos fils guerriers ! (bis)
Grand Dieu! par des mains enchaînées
Nos fronts sous le joug se ploieraient !
De vils despotes deviendraient
Les maîtres des destinées !
Retrouso
E que? Sufriremos que esas tropas estranxeiras
diten a lei nos nosos fogares,
e que esas falanxes mercenarias
venzan os nosos valentes guerreiros?
Grande Deus! Coas mans encadeadas,
as nosas frontes baixo o xugo dobregaríanse!
Os trosmas déspotas chegarían a ser
os mestres do destino!
Refrain
Tremblez, tyrans et vous perfides
L'opprobre de tous les partis
Tremblez ! vos projets parricides
Vont enfin recevoir leurs prix ! (bis)
Tout est soldat pour vous combattre
S'ils tombent, nos jeunes héros
La France en produit de nouveaux,
Contre vous tout prêts à se battre
Retrouso
Tremede, tiranos, e tamén vós, pérfidos,
oprobio de todos os partidos!
Tremede! Os vosos actos parricidas
van á fin recibir o seu castigo. (bis)
Todos son soldados para combatervos.
Se perecen os nosos heroes,
Francia produce outros novos
sempre dispostos a loitar contra vós.
Refrain
Français, en guerriers magnanimes,
Portez ou retenez vos coups !
Épargnez ces tristes victimes,
A regret s'armant contre nous. (bis)
Mais le despote sanguinaire,
Mais les complices de Bouillé
Tous ces tigres qui, sans pitié,
Déchirent le sein de leur mère !...
Retrouso
Franceses, como magnánimos guerreiros
sufride ou rexeitade os golpes!
Perdoade estas pobres vítimas
que contra a súa vontade se arman contra nós. (bis)
Mais o déspota sanguento,
mais os cómplices de Bouillé,
todos eses tigres que, sen piedade,
esnaquizan o corazón da súa nai!...
Refrain
Amour sacré de la Patrie,
Conduis, soutiens nos bras vengeurs !
Liberté, Liberté chérie,
Combats avec tes défenseurs ! (bis)
Sous nos drapeaux, que la victoire
Accoure à tes mâles accents !
Que tes ennemis expirants
Voient ton triomphe et notre gloire !
Retrouso
Amor sagrado da patria,
conduce e sostén os nosos brazos vingadores!
Liberdade, liberdade querida,
loita xunto aos teus defensores. (bis)
Baixo as nosas bandeiras, que a vitoria
acuda ás túas valentes chamadas!
Que os teus inimigos expirantes
vexan o triunfo e a nosa gloria!
Refrain
("Couplet des enfants")
Nous entrerons dans la carrière
Quand nos aînés n'y seront plus,
Nous y trouverons leur poussière
Et la trace de leurs vertus (bis)
Bien moins jaloux de leur survivre
Que de partager leur cercueil,
Nous aurons le sublime orgueil
De les venger ou de les suivre !
Retrouso
("Estrofa dos rapaces")
Nós tomaremos o camiño
cando os nosos maiores xa non estean.
Alí atoparemos as súas cinzas
e a pegada das súas virtudes. (bis)
Non estaremos tan celosos de seguilos
como de participar da súa tumba.
Nós teremos o sublime orgullo
de vingalos ou seguilos!
Refrain
Retrouso

A violencia desta letra critícase na mesma Francia, malia o seu carácter unicamente defensivo.

A expresión «sang impur» interprétase a miúdo como racista. Está copiada dunha canción anti-inglesa moi popular durante a Guerra dos Sete Anos (1756-1763).

«Aux armes citoyens!» figura tamén nunha Ode aux Français (Oda aos Franceses) asinada por Ecouchard en 1762.

Debido ao seu carácter violento, houbo numerosos intentos de reescribi-la, destacando os de Alphonse de Lamartine, Victor Hugo, Mireille Mathieu, Serge Gainsbourg ou Yannick Noah con Aux rêves citoyens !.

Música española[editar | editar a fonte]

Durante a Guerra civil española, foi bastante común escoitar a versión hispana desta, tanto socialista como anarquista:

Letra republicana
Marchemos hijos de la Patria;
¡glorioso día luce ya!
otra vez el sangriento estandarte
los tiranos se atreven a alzar,
los tiranos se atreven a alzar.
¿Oís rugir por la campiña
esa turba salvaje y audaz?
¡Degollar vuestros hijos desea
para ahogar en su sangre nuestra idea!
Letra anarquista
A la revuelta, proletariado;
ya brilla el día de la redención
que el sublime ideal libertario
sea el norte de la rebelión,
sea el norte de la rebelión.
Dignifiquemos del hombre la vida,
en un nuevo organismo social,
destruyendo las causas del mal
de esta vil sociedad maldecida.

Retrouso:

¡El arma preparad!
¡No hay tiempo que perder!
¡Marchad,
Marchad
a defender
la santa Libertad!

Retrouso:

¡A la revolución!
¡Obreros, a luchar!
Con decisión a conquistar
nuestra emancipación.
Mirad las hordas de traidores
que el suelo patrio van a hollar.
¿Para quiénes son esas cadenas
que forjando iracundos están?
Qué forjando iracundos están.
Son para ti, pueblo querido;
presto ve tal afrenta a vengar;
el furor en tu pecho despierte,
¡busca ya la victoria o la muerte!..
No más el amo gobernante
por vil salario queremos servir;
ya no más la limosna humillante,
ya no más suplicar y pedir,
ya no más suplicar y pedir.
Que al pedir pan, por hambre acosado,
el proletario con potente voz,
le conteste mortifero y feroz
el fusil del verdugo uniformado.
Retrouso
Retrouso

Referencias e versións non oficiais[editar | editar a fonte]

En Aires patrióticos para dous violíns de Giuseppe Cambini, aparecen citas literais e variacións da canción, xunto á doutras canciones revolucionarias.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Outros símbolos nacionais franceses[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]