Kosta Khetagurov
| Kosta Khetagurov | |
|---|---|
 | |
| Nacemento | 3 de outubro de 1859 |
| Lugar de nacemento | Nar |
| Falecemento | 19 de marzo de 1906 |
| Lugar de falecemento | Selo imeni Kosta Khetagurova |
| Nacionalidade | Imperio Ruso |
| Alma máter | sen etiquetar |
| Ocupación | poeta, escultor, escritor, pintor, Seraphic Doctor, prosista, dramaturgo e xornalista de opinión |
| [ editar datos en Wikidata ] | |
Kosta Khetagurov (en oseto Хетӕгкаты Леуаны фырт Къоста), nado o 15 de outubro de 1859 en Nar e finado 1 de abril de 1906 en Labæ, foi un pintor e poeta oseto, considerado o fundador da literatura oseta.
Traxectoria[editar | editar a fonte]
Naceu nunha pequena aldea de montaña. Seu pai, Levan Khetagurov, estaba á cabeza da milicia oseta ao servizo do Imperio Ruso, e súa nai era filla dun portaestandarte do exército imperial. Orfo de nai cando tiña dous anos, quedou ao coidado dun familiar do pai. Tras rematar a súa primeira educación na súa localidade natal, continuou a estudar en Vladikavkaz. En 1870 seu pai á cabeza dos habitantes de Nara transladouse á rexión de Kuba e alí fundou o asentamento de Labæ [1]
Entre 1871 e 1881 estudou en Stavropol e foi nesta época cando comezou a pintar. En 1881 entrou na Academia das Artes de San Petersburgo pero en 1883 por problemas económicos viuse obrigado a deixar os estudos e acabou volvendo a Osetia. A partir de 1888 comezou a publicar poemas na prensa en oseto e ruso. En 1891 por conflitos co gobernador de Terek a raíz do peche dunha escola feminina[2] tivo que deixar Osetia, estableceuse en Labə e en 1893, o ano seguinte á morte de seu pai, marchou a Stravopol, editou o periódico Severny Kavkaz. Os anos entre 1893 e 1897 constitúen a época máis creativa do autor, publicando na prensa poesía rusa mentres continuaba a escribir poemas en oseto, malia non poder publicalos. En 1897 enfermou de tuberculose e o ano seguinte puido volver a Osetia, pero tivo que marchar por enfrontarse de novo co gobernador. En 1899 estableceuse en Khersón, no sur de Ucraína. En decembro de 1901 aveciñouse en Vladikavkaz, pintando e escribindo, pero enfermo de tuberculose os seus últimos anos fórono de dificultades económicas. En 1905 foi vivir á casa da súa irmá en Labæ, e alí morreu no ano seguinte.
Actividade literaria[editar | editar a fonte]
A súa principal máis recoñecida é a colleita poética en oseto Iron fændyr publicada en 1899, e que levou a que moitos dos seus poemas se converteran en auténticas cancións populares e que gran número de artistas realizasen as súas propias versións. Outra das súas grandes obras é o poema épico Fátima que conta a historia de amor imposible polo diferente status social entre un abræg (bandido) checheno e a oseta Fátima[3]. De carácter etnográfico é Osoba que escribiu en ruso e que dá interesantes informacións da vida cotiá e do carácter dos osetos. As súas obras foron fundamentais para a literatura oseta e está considerado o poeta nacional e o fundador da lingua literaria oseta[4].
Pintura[editar | editar a fonte]
Khetagurov está considerado o primeiro pintor oseto[5].
-
«O laído do anxo» (1888), Museo de Arte de Osetia do Norte
-
«Nenos albaneis» (entre 1886 e 1890), Museo de Arte de Osetia do Norte
-
«Retrato de E. F. Krek-Noskova » (1890), Museo de Arte de Osetia do Norte
-
«Porto de Zikara», Museo de Arte de Osetia do Norte
-
«Аutoretrato», Museo de Arte de Osetia do Norte
-
«Carricova de Teberda», Museo de Arte de Osetia do Norte
-
«Fogar oseto», Museo de Arte de Osetia do Norte
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ Localidade de Karachay-Cherkessia que leva oficialmente o nome do propio escritor, Kosta Khetagurov, malia que o seu nome oseto siga a ser o de Labæ
- ↑ Abaev, V.I. (1990). "Osetinskij narodnyj poet Kosta Ketagurov" in: Abaev, V.I. Izbrannye trudy, t. 1, Religija, folklor, literatura (otvetstvennyj redaktor i sostavitel’ V.M. Gusalov). Vladikavkaz: Ir. pp. 548
- ↑ Rebecca Ruth (2016) Writers and Rebels: The Literature of Insurgency in the Caucasus. Yale University Press, p. 250
- ↑ "Ossetic language" Encyclopædia Britannica
- ↑ "Хетагуров" in Горкина А.П. (2006) Литература и язык. Современная иллюстрированная энциклопедия. Под редакцией проф.
