Karl Christian Friedrich Krause

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Karl Christian Friedrich Krause
KCF Krause.jpg
Nacemento6 de maio de 1781
Lugar de nacementoEisenberg
Falecemento27 de setembro de 1832
Lugar de falecementoMúnic
CausaIctus
NacionalidadeAlemaña
RelixiónDeísmo
Alma máterUniversidade de Jena
Ocupaciónfilósofo, profesor universitario e escritor
editar datos en Wikidata ]

Karl Christian Friedrich Krause nado en Eisenberg o 6 de maio de 1781 e finado o 27 de setembro de 1832, en Múnic, foi un autor e filósofo alemán. É principalmente coñecido por ser o creador do panenteísmo.

Dá nome ó krausismo, doutrina acuñada en España, que tanta importancia tivo neste país e en Hispanoamérica no século XIX debido especialmente ó seu discípulo Francisco Giner de los Ríos.

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Fillo dun ministro protestante, ingresou na Universidade de Jena, onde oíu a Fichte e Schelling, dos que se proclamou discípulo seguindo o proxecto idealista por estes deseñado. Foi docente privado nas Universidades de Jena, Berlín e, finalmente, na de Gotinga, sen lograr nunca unha cátedra, a causa do seu carácter difícil, con grave prexuízo para a súa numerosa familia. En 1817 realizou unha viaxe por Alemaña e Francia e estivo así mesmo en Italia. En 1830 a súa posición política valeulle un proceso ante o tribunal de Gotinga.

As súas obras fundamentais son as Vorlesungen über dás System der Philosophie (1828), que conteñen a metafísica, e o Urbild der Menschheit (1811), ademais de escritos masónicos.

A idea pola que é máis coñecido é a do panenteísmo, termo que inventou para eludir as acusacións de panteísmo que se lle facían ao seu pensamento na Universidade de Gotinga. O panenteísmo consiste nunha estrutura metafísica que pretende conxugar a inmanencia e a transcendencia de Deus sobre o mundo. En teoría social destaca por defender a autonomía das distintas esferas do humano, como a ciencia e a educación, e foi pioneiro en reivindicar a igualdade de dereitos entre o home e a muller, os dereitos dos nenos así como os dereitos da natureza, isto é, o ecoloxismo. Segundo este panenteísmo, Deus acaba por reabsorber os "tres termos do mundo", ou sexa, a natureza, o espírito e a humanidade, que unifica nun todo orgánico. O seu historicismo culmina así mesmo nun retorno do xénero humano a Deus, como meta última de todo progreso; segundo el, chégase ao Ser Supremo non a través do común proceso crítico e indutivo, que o filósofo denomina "analítico" e "subxectivo", senón por medio doutro superior, que chama "sintético" ou "obxectivo", que parte de Deus mesmo e dá lugar ao mundo. O filósofo deixou moitas obras inéditas, que só en parte viron a luz: Proxecto dun sistema de filosofía, A idea da humanidade (que lle valeu o citado proceso), Sistema de ética e Leccións acerca das verdades fundamentais da ciencia.

Exerceu unha grande influencia no mundo castelanfalante, tanto en España como en Hispanoamérica, a través da divulgación das súas doutrinas que na primeira fixo Julián Sanz del Río e a aplicación que fixo delas o seu fiel discípulo Francisco Giner de los Ríos, quen as utilizou na Institución Libre de Enseñanza; na propia Alemaña fíxoo, sobre todo, por medio do pedagogo Friedrich Fröbel.

Obras[editar | editar a fonte]

  • System der Sittenlehre[1] (Jena e Leipzig: Gabler, 1798).
  • Tagblatt des Menschheitlebens[2] (Dresde: Arnold, 1811).
  • Das Urbild der Menschheit . Dresde : Arnold , 1811.[3]
  • Abriss der Systemes der Logik als philosophischer Wissenschaft (Gotinga, 1828)
  • Vorlesungen über das System der Philosophie. Gotinga : Dieterich, 1828. [3]
  • Vorlesungen über die Grundwahrheiten der Wissenschaft, zugleich in ihrer Beziehung zu dem Leben. (1829)

Os traballos de Krause sobre o Dereito son:

  • Grundlage des Naturrechts Erste Abtheilung. Jena e Leipzig : C. E. Gabler , 1803. [3]
  • Abriss des Systemes der Philosophie des Rechtes oder des Naturrechtes. Gotinga: Dieterich, 1828 [3]

Ademais se lle deben outros moitos escritos sobre a masonaría, a música e a linguaxe, dos que merecen citarse:

  • Zweck und Inhalt der Schrift: Die drei ältesten Kunsturkunden der Freimaurerbrüderschaf (Dresde: Arnold, 1810).
  • Darstellungen aus der Geschichte der Musik, nebst vorbereitenden Lehren aus der Theorie der Musik (Gotinga: Dieterich, 1827).
  • Von der Würde der deutschen Sprache und von der höheren Ausbildung derselben überhaupt, und als Wissenschaftssprache insbesondere. . (Dresde: Arnold, 1816).
  • Ausführliche Ankündigung eines neuen, vollständigen Wörterbuches oder Urwortthumes der deutschen Volkssprache. (Dresde: Arnold,1816)

Escritos póstumos[editar | editar a fonte]

Karl Christian Friedrich Krause no seu leito de morte.
  • Die absolute Religionsphilosophie in ihrem Verhältnisse zur Glaubenslehre des Gefühls und nach ihrer Vermittelung des Supernaturalismus und des Rationalismus (Dresde: Arnold, 1834)[3]
  • Abriss der Aesthetik oder der Philosophie des Schönen und der schönen Kunst (Gotinga: Dieterich., 1837)

Notas[editar | editar a fonte]

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Rafael V. Orde Jiménez: O Sistema da Filosofía de Krause. Xénese e desenvolvemento do panenteísmo(1998).
  • Rafael V. Orde Jiménez: As habilitacións filosóficas de Krause. Con Estudo preliminar e notas (1996).
  • Enrique M. Ureña: Krause, Educador da Humanidade: unha biografía (1991)
  • Mayobre Rodríguez, Purificación. O Krausismo en Galicia En Barreiro Barreiro, X.L. (coord.) O Pensamento galego na historia : (aproximación crítica). Santiago de Compostela : Universidade, Secretariado de Publicaciones e Intercambio Científico, 1990, pp 231-235.