José Craveirinha

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Infotaula de personaJosé Craveirinha
Biografía
Nacemento28 de maio de 1922 Editar o valor em Wikidata
Maputo, Mozambique Editar o valor em Wikidata
Morte6 de febreiro de 2003 Editar o valor em Wikidata (80 anos)
Maputo, Mozambique Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeMozambique Editar o valor em Wikidata
Actividade
Lugar de traballo Casa dos Estudantes do Império (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Ocupaciónpoeta , xornalista , escritor Editar o valor em Wikidata
EmpregadorA Tribuna (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua portuguesa Editar o valor em Wikidata
Obra
Obras destacables
Premios

José João Craveirinha, nado en Maputo o 28 de maio de 1922 e finado o 6 de febreiro de 2003 na Xohanesburgo[1], foi un escritor e xornalista mozambicano. Prémio Camões en 1991. É considerado o maior poeta mozambicano.[2]

Traxectoria[editar | editar a fonte]

José Craveirinha naceu no Xipamanine, en Lourenço Marques (actual Maputo),[3] o 28 de maio de 1922, fillo de pai algarvio-portugués (de Aljezur) e nai ronga[4]. Viviu coa nai, pai e madrasta.[5]

Estudou na escola «Primeiro de Janeiro», pertencente aos masóns.

Como xornalista, colaborou nos periódicos mozambicanos O Brado Africano, Notícias, Tribuna, Notícias da Tarde, Voz de Moçambique, Notícias da Beira, Diário de Moçambique e Voz Africana. Fixo campaña contra o racismo no Notícias, onde traballaba, tendo sido o primeiro xornalista oficialmente sindicalizado.

Utilizou os seguintes pseudónimos: Mário Vieira, J.C., J. Cravo, José Cravo, Jesuíno Cravo e Abílio Cossa. Foi presidente da Associação Africana na década de 1950.

Estivo preso pola PIDE entre 1965 e 1969 por formar parte dunha célula da 4.ª Rexión Político-Militar da Frelimo. As súas ideas baseábanse na conciencia africana, a xustiza social, o anticolonialismo e a independencia nacional, que preocupou a toda África durante a segunda guerra mundial.[6]

Foi o primeiro presidente da Mesa da Assembleia Geral da Associação dos Escritores Moçambicanos, entre 1982 e 1987. Na súa homenaxe, a Associação dos Escritores Moçambicanos (AEMO), en conxunto coa HCB (Hidroeléctrica de Cahora Bassa), instituíu en 2003, o Prémio José Craveirinha de Literatura.

A pesar de que a súa obra reflectiu a influencia dos surrealistas, está fortemente marcada por todo un carácter popular e tipicamente mozambicano. A súa poesía posúe un carácter social que radica nas camadas máis profundas do pobo mozambicano.[7]

Obra[editar | editar a fonte]

  • Chigubo (1980). Casa dos Estudantes do Império, 1964; 2d ed. Maputo: INLD. Poesía
  • Cantico a un dio di Catrame (1966). bilingue português/italiano). Milán, Lerici. (trad. e prefacio Joyce Lussu).
  • Karingana ua karingana (1982). Lourenço Marques, Académica, 1974. 2.ª ed., Maputo, Instituto Nacional do Livro e do Disco. Poesía.
  • Cela 1 (1980). Maputo, Instituto Nacional do Livro e do Disco.
  • Izbranie (1984). Moscovo, Molodoya Gvardiya (en ruso).
  • Maria (1988). Lisboa, Portugal: ALAC (África Literatura Arte e Cultura). Poesía.
  • Voglio essere tamburo (poetry). Venezia, Italia: Centro Internazionale della grafica di Venezia - Coop, 1991.
  • Babalaze das Hienas (poetry). Maputo: AEMO, 1997.
  • Hamina e outros contos (1987). Maputo: Njira, 1997.
  • Contacto e outras crónicas (1999). Maputo: Centro Cultural Português.
  • Poesia Toda (2000). Lisboa, Portugal: Caminho. Poesía
  • Obra Poética (2002). Maputo: UEM. Poesía.
  • Dikter (2002). Estocolmo: Ordfront. Poesía.
  • Poemas da Prisão (2003). Maputo: Njira- Poesía.
  • Poesia Erótica (2004). Maputo: Texto Editores. Poesía.

Premios[editar | editar a fonte]

  • 1959ː Prémio Cidade de Lourenço Marques.
  • 1961ː Prémio Reinaldo Ferreira do Centro de Arte e Cultura da Beira.
  • 1961ː Prémio de Ensaio do Centro de Arte e Cultura da Beira.
  • 1962ː Prémio Alexandre Dáskalos da Casa dos Estudantes do Império, Lisboa, Portugal.
  • 1975ː Prémio Nacional de Poesia de Itália.
  • 1983ː Prémio Lotus da Associação de Escritores Afro-Asiáticos.
  • 1985ː Medalha Nachingwea do Goberno de Moçambique.
  • 1987ː Medalha de Mérito da Secretaria de Estado da Cultura de São Paulo, Brasil.
  • 1991ː Prémio Camões.
  • 1997ː Comendador da Ordem do Infante D. Henrique de Portugal.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. "MORREU JOSÉ CRAVEIRINHA". www.cmjornal.pt (en portugués). Consultado o 2020-04-15. 
  2. "Biografia - José Craveirinha". escritas.org. Consultado o 2020-04-15. 
  3. Pires Laranjeira (1995). Literaturas Africanas de Expressão Portuguesa. Universidade Aberta. 
  4. Infopédia. "José Craveirinha - Infopédia". Infopédia - Dicionários Porto Editora (en portugués). Consultado o 2020-04-15. 
  5. Chaves, Rita (1999). JOSÉ CRAVEIRINHA, DA MAFALALA”, DE MOÇAMBIQUE, DO MUNDO. Universidade de São Paulo. 
  6. "JOSÉ CRAVEIRINHA, O GRANDE ESCRITOR DE MOÇAMBIQUE". Portal Galego da Língua - PGL.gal (en portugués). 2019-09-18. Arquivado dende o orixinal o 31 de maio de 2020. Consultado o 2020-04-15. 
  7. "José Craveirinha. Wook". www.wook.pt (en portugués). Consultado o 2020-04-15.