José Alonso
  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 6 de febreiro de 1917 Buenos Aires, Arxentina |
| Morte | 27 de agosto de 1970 (53 anos) Buenos Aires, Arxentina |
| Lugar de sepultura | Cemiterio de La Chacarita |
| Datos persoais | |
| País de nacionalidade | Arxentina |
| Actividade | |
| Ocupación | político , sindicalista |
| Lingua | Lingua castelá |
José Alonso, nado en Buenos Aires o 6 de febreiro de 1917 e finado na mesma cidade o 27 de agosto de 1970, foi un sindicalista e político arxentino.
Traxectoria[editar | editar a fonte]
Naceu no barrio de Montserrat, fillo dun xastre de orixe española, e desde mozo adicouse á mesma profesión. En 1938 foi elixido por primeira vez delegado polo gremio dos xastres. A partir de alí nunca abandonou o sindicalismo. Admirador do socialismo e de Alfredo L. Palacios, foi un dos primeiros en tomar partido polo ascendente coronel Juan Domingo Perón, Secretario de Traballo e Previsión do goberno militar instaurado o 4 de xuño de 1943.
O 23 de marzo de 1943, para contrarrestar a influencia dos comunistas da Federación Obrera del Vestido (FOV), participara na creación do Sindicato de la Industria del Vestido de la Capital Federal (SOIVA), que pronto, co apoio de Perón transformouse nun dos gremios máis poderosos do país.
En 1945, tamén co apoio do goberno militar, fundou FONIVA, Federación Obrera Nacional de Industria del Vestido, da que chegou a ser secretario adxunto.
Durante o goberno peronista[editar | editar a fonte]
En 1946 foi elixido secretario de actas do SOIVA, e formou parte do Comité Central Confederal da CGT. Tamén estendeu o seu accionar fóra do país, foi delegado dos traballadores arxentinos en moitas conferencias da Organización Internacional do Traballo (OIT) e participante da formación da Agrupación de Traballadores Latinoamericanos Sindicalistas (ATLAS).
Nesa época casou con María Luisa Pinella, que tamén traballaba na actividade sindical e gozaba da confianza de Eva Perón.
Entre marzo e abril de 1949 participou, xunto a outros dirixentes gremiais, en representación da CGT, no Primeiro Congreso Nacional de Filosofía, en Mendoza, que contribuíu a sentar as bases doutrinarias do Movemento Peronista.
Alonso foi tamén protagonista na creación da Federación Argentina de Trabajadores Rurales y Estibadores (FATRE), e participou no directorio da Fundación Eva Perón entre os anos 1952 e 1955. Foi tamén secretario do directorio de EPASA, que editou o diario La Prensa e outros diarios a partir da súa intervención polo réxime peronista.
Entre 1952 e 1955 foi deputado nacional pola Capital Federal e participou de dous proxectos clave: a lei de convencións colectivas de traballo e a lei de pago dos días festivos para os traballadores a domicilio.
Detención, exilio e retorno[editar | editar a fonte]
O 18 de agosto de 1955, emitiu un comunicado pola radio acusando á oposición de rexeitar a tregua proposta polo goberno de Perón. Ao producirse a Revolución Libertadora, Alonso foi detido. Pero o 25 de xuño de 1956 foi sorprendentemente liberado. Aparentemente tratouse dun erro. Librouse orde de captura contra el, pero logrou saír do país. Marchou a acompañar ao líder no seu exilio de Venezuela e participou das negociacións que desembocaron no pacto entre Perón e Rogelio Frigerio, representante do candidato presidencial Arturo Frondizi.
Ao volver ao país, en 1957, foi novamente detido, por algúns meses, como consecuencia da folga no Frigorífico Nacional Lisandro de la Torre.
Como o goberno militar interviñera a dirección do gremio, Alonso reorganizouna e puxo en marcha a súa antiga agrupación dos traballadores do vestido: "Novo Rumbo". Ao chamarse a eleccións para a normalización, encabezou a Lista Azul, e foi novamente electo secretario xeral en marzo de 1960.
Como tal, participou na chamada CGT da Resistencia ou Auténtica, liderada polo dirixente metalúrxico Armando Cabo. Acordou a adhesión do gremio do vestido ás 62 Organizaciones, agrupación sindical peronista creada tras o rompemento do congreso da CGT en 1957.
Secretario Xeral da CGT[editar | editar a fonte]
Alonso integrou a chamada "Comisión de los Veinte", sector sindical que agrupaba tanto peronistas como independentes que se fixo cargo da condución da CGT ao dispor o goberno de Frondizi a normalización desta, o 28 de febreiro de 1961. A central obreira non puido normalizarse institucionalmente ata xaneiro de 1963 a pesar de intentos que resultaron infrutuosos e foi entón que asumiu en plenitude a condución un novo grupo de dirixentes sindicais, maioritariamente peronistas, que instalaron unha nova modalidade de actuación, diferenciados dos gobernos de quenda, foron opositores ou dialoguistas, de acordo ás circunstancias.
Cando o goberno de José María Guido permitiu que en xaneiro de 1963 se celebrase o Congreso Normalizador da CGT, no que estiveron representadas 100 organizacións sindicais de primeiro e segundo grao, as 62 Organizacións postularon a José Alonso para a dirección da central obreira, sendo elixido secretario xeral da CGT o 1 de febreiro dese ano.
No seu discurso ao asumir o cargo declarou:
Nuestra lucha, que comienza con la primera queja, con el primer lamento del primer explotado del mundo, no ha de finalizar mientras haya sufrimiento en los trabajadores.
Alonso apoiou inicialmente algunhas medidas políticas do novo presidente Arturo Illia, por exemplo a anulación dos contratos petroleiros firmados por Frondizi. Pero pronto se produciu a ruptura. O 4 de decembro, Alonso entrevistou ao primeiro maxistrado, entregándolle un petitorio de quince puntos; entre eles: axuste de soldos e salarios de acordo co custo da vida; reactivación económica; ruptura co Fondo Monetario Internacional; participación activa dos traballadores na administración das empresas estatais e a eliminación da desocupación e do desemprego.
Poucos días despois, nun acto efectuado na Boca, Alonso comezou o seu discurso dicindo:
Viva el año 1964 porque es el año en que Perón vuelve al país.
Para logo afirmar:
Este es el gobierno más débil y más hipócrita que tuvo la Argentina.
Alonso quedou entón a cargo da posta en marcha do Plan de Loita que levou adiante a CGT entre maio de 1964 e xullo de 1965, como protesta contra a política económica e social do goberno de Illia. O 21 de maio de 1964, unhas oitocentas fábricas do Gran Buenos Aires foron ocupadas, posteriormente realizáronse outros seis paros chegando a ter a CGT baixo o seu control, 11.000 establecementos en todo o país, coa participación duns 3 900 000 traballadores.
Este plan tivo, ao principio, plena aceptación no seo da CGT unificada, xa que había peronistas pero tamén independentes. A figura máis transcendente destes últimos, era o gráfico Héctor Riego Ribas, secretario xeral adxunto da CGT, un dirixente que ata estivera detido durante o goberno peronista.
Pero logo, a facción independente tivo que afastarse dese plan reivindicativo ao observar que entraba noutros carrís, netamente políticos: crear un verdadeiro ""caldo de cultivo" para o regreso de Perón. Riego Ribas renunciou ao seu cargo a mediados de ano.
O "Operativo Retorno" e a ruptura con Vandor[editar | editar a fonte]
Por esa época, decembro de 1964, Alonso participou na comisión que puxo en marcha o anunciado Operativo Retorno de Perón ao país, finalmente frustrado pola oposición do goberno.
En 1965, Alonso foi reelixido como titular da CGT. Foi nese momento en que comezou o seu enfrontamento con Augusto Timoteo Vandor, dirixente metalúrxico que buscaba unha dirección gremial máis independente das directivas de Perón.
Apoiado polo Comando Superior Peronista, Alonso creou, xunto ao ferroviario Lorenzo Pepe, o seu colega téxtil Andrés Framini e o representante de Sanidade, Amado Olmos as 62 Organizaciones "De pié junto a Perón", que enfrontou abertamente a Vandor.
Cando a terceira esposa de Perón, María Ronsel Martínez, chegou á Arxentina para dirixir a loita contra Vandor, Alonso converteuse no seu principal conselleiro. Alonso, entón, tomou unha actitude de forza, e coa súa postura de ortodoxo, impulsou aos sectores díscolos cara á violencia contra o vandorismo. As loitas internas foron alentadas desde sectores do goberno e desde as forzas armadas, entendendo que así se destruían as posibilidades de unión dentro da masa peronista.
Con todo, e a pesar do apoio de Perón e a súa esposa, foi separado do seu cargo na CGT o 2 de febreiro de 1966, por presións do grupo vandorista, e substituído por Fernando Donaires, dirixente de Papeleros.
Posteriormente, o Congreso Normalizador da CGT designou como Secretario Xeral a un home de Luz y Fuerza, Francisco Prado, ambos respondían á liña de Vandor. Entón Alonso realizou unha nova viraxe; con moi boas relacións tanto na diplomacia como na xerarquía eclesiástica e as Forzas Armadas, comezou a adoptar unha postura máis favorábel a un golpe de estado, e logrou, en vésperas deste, chegar a un acordo con Vandor.
Así mesmo mostrouse escéptico, non xa do goberno radical, senón do propio réxime constitucional, cando declaraba en 1965:
El país comienza a salir de la crisis para entrar al caos. Este corsette de la constitución ahoga al país y lo desgarra.
Durante o goberno militar[editar | editar a fonte]
Ao producirse o golpe militar do 28 de xuño de 1966, Alonso expresou:
nos congratulamos de haber asistido a la caída del último gobierno liberal burgués, porque jamás podrá volver implantarse nada así.
Os principais dirixentes sindicais da época: Vandor, Prado, Juan José Taccone, de Luz y Fuerza e Alonso concorreron ao acto de asunción do novo Presidente Juan Carlos Onganía.
Con todo, a partir de setembro de 1966, cando Perón condenou publicamente ao réxime de Onganía, produciuse un progresivo distanciamento entre o goberno e os sindicatos, sobre todo os encabezados por Alonso que o 21 de novembro de 1966 manifestou que a política económica do goberno levaría a entregar o país en mans estranxeiras.
Sobre todo a partir da chegada ao Ministerio de Economía e Traballo de Adalbert Krieger Vasena, un liberal ortodoxo, en decembro de 1966, a ruptura fíxose definitiva. A partir do cal o goberno entrou en aberta loita cos sindicatos, intervindo varios deles. Vandor, Alonso e os independentes buscaron entón a normalización da CGT para enfrontarse ao goberno.
En maio de 1967, Prado renunciou á secretaría xeral deixando o seu cargo a unha Comisión Transitoria, que chamou a un Congreso normalizador que se reuniu, entre o 28 e o 30 de marzo de 1968, alí, os principais grupos sindicais, dirixidos por Vandor, Alonso, Taccone e Rogelio Coria (UOCRA), propuxeron postergar o Congreso dada a cantidade de gremios intervidos polo goberno. Pero chocaron coa inflexible oposición do grupo máis radicalizado liderado polo gráfico Raimundo Ongaro, que foi electo secretario xeral ao retirarse as delegacións que respondían a Vandor, Alonso e os "participacionistas".
Como estes mantiveron o seu control sobre o edificio da CGT, na rúa Azopardo, esta quedou virtualmente dividida, chamándose a de Ongaro CGT dos Arxentinos. Neste estado de cousas produciuse a escalada de violencia de 1969, que culminou no Cordobazo, o 29 de maio, e o asasinato de Vandor, o 30 de xuño. A CGT dos Arxentinos foi virtualmente proscrita e a de Azopardo, intervida o 14 de xullo.
Levantada a intervención, en decembro, Alonso participou, na "Comisión de los 23", que no Congreso Normalizador do 4 de xullo de 1970 elixiu secretario xeral ao metalúrxico José Ignacio Rucci.
Asasinato[editar | editar a fonte]
O 27 de agosto de 1970, ás 9:15 horas, cando se dirixía desde a súa casa, situada no barrio de Belgrano, cara á sede do sindicato, o seu coche foi interceptado por dous automóbiles na esquina das rúas Benjamín Matienzo e Cidade da Paz.
Un home descendeu do vehículo situado na parte posterior do auto de Alonso e disparoulle 14 balazos matándoo no acto. O 10 de setembro, un comunicado dun Comando Montonero Emilio Maza do Exército Nacional Revolucionario, adxudicouse o feito do mesmo xeito que a morte de Vandor. Catro anos despois, en outubro de 1974, nunha nota aparecida na revista "La Causa Peronista", os seus asasinos, sen identificarse, relataron os detalles e enumeraron os supostos motivos para o asasinato.
Ata o día de hoxe, aínda que se verteron numerosas hipóteses, o crime nunca foi esclarecido. Alonso deixou dous fillos, María Angélica, de dezasete anos e José Luís Francisco, de catorce. Os seus restos descansan no Cemiterio da Chacarita.