Joló
| Joló | |
|---|---|
 | |
 | |
| Situación | |
| País |  Filipinas |
| Rexión | Rexión Autónoma do Mindanao Musulmán |
| Provincia | Sulu |
| Arquipélago | Arquipélago de Joló |
| Mar | Mar de Célebes, Mar de Sulu |
| Coordenadas | 5°58′23″N 121°9′0″L / 5.97306, -121.15000Coordenadas: 5°58′23″N 121°9′0″L / 5.97306, -121.15000 |
| Xeografía | |
| Xeoloxía | Illa volcánica |
| Superficie | 869 km² |
| Punto máis alto | 811 m. Bud Dajo |
| Demografía | |
| Capital | Joló (pob. 87,998) |
| Poboación | 530.000 (2015) |
| Densidade | 609´9 hab./km² |
Joló é unha illa volcánica no suroeste de Filipinas. é a illa principal da Provincia de Sulu. Está situada no arquipélago Sulu, entre Mindanao e Borneo, e ten unha poboación de aproximadamente 530.000 habitantes. Joló tamén é o nome dunha cidade na illa, a cal é a capital da provincia de Sulú. Aproximadamente, un terzo da poboación vive no municipio de Sulú.
A illa é a localización do grupo de volcáns de Joló, e contén numerosos conos e cráteres volcánicos, incluíndo o cono de cinza activo de Bud. A illa é tamén a sede dos terroristas de Abu Sayyaf.
Historia[editar | editar a fonte]
Logo dunha serie de intentos pouco exitosos durante séculos de dominio español en Filipinas, as forzas españolas capturaron a cidade de Joló, a sede do Sultán de Sulu, en 1876.
Nese ano, os españois lanzaron unha campaña masiva para ocupar Joló. Estimulado pola necesidade de conter a caza de escravos dunha vez por todas e preocupado pola presenza doutras potencias occidentais no sur (os británicos) estableceran centros de comerciais en Joló no século XIX e Francia ofrecérase a comprar a illa Basilan con diñeiro en efectivo en Madrid, España. Os españois fixeron un esforzo final para consolidar o seu goberno neste fronteira sur. O 21 de febreiro dese ano, os españois reuniron o maior continxente contra Joló, composto por 9.000 soldados, 11 transportes, 11 canoneiras e 11 barcos de vapor. Dirixido polo Almirante José Malcampo, o continxente capturou a Joló e estableceu un asentamento español co Capitán Pascual Cervera nomeado para establecer unha gornición e servir como gobernador militar. Serviu de marzo de 1876 a decembro de 1876 seguido polo xeneral de brigada Jose Paulin (decembro de 1876 - abril de 1877), Cor. Carlos Martínez (Set 1877 – Feb 1880), Cor. Rafael de Rivera (1880–1881), Cor. Isidro G. Soto (1881–1882), Cor. Eduardo Bremon, (1882), Cor. Julian Parrrado (1882–1884), Cor. Francisco Castilla (1884–1886), Cor. Juan Arolas (1886–1893), Cor. Caesar Mattos (1893), Xen. Venancio Hernandez (1893–1896) e Cor. Luis Huerta (1896–1899).
Cara a 1878 os españois fortificaran Joló cunha muralla perimetral e portas con torres, construíron fortalezas internas chamadas "Puerta Blockaus", "Puerta España" e 2Puerta Alfonso XII!, e dúas fortificacións exteriores chamadas "Princesa de Asturias" e "Torre de la Reina". As tropas, incluíndo a cabalería co seu propio tenente comandante, foron gornecidas dentro do confinamento protector dos muros. Desde Joló, en 1880, o coronel Rafael González de Rivera, que foi nomeado gobernador, enviou o 6º Rexemento ás illas Siasi e Bongao. Os españois non estaban seguros no seu bastión porque podían ser atacados esporadicamente. O 22 de xullo de 1883, infórmase que tres xuramentados non identificados lograron penetrar na praza do pobo de Joló e mataron a tres españois. A palabra "juramentado" foi acuñada polo coronel español Juan Arolas logo de presenciar varios destes actos mentres cumpría funcións na gornición de Joló.
Os españois e o sultán de Sulu asinaron o Tratado de Paz o 22 de xullo de 1878. A versión en español do Tratado outorgou a España a soberanía total sobre o arquipélago de Sulu incluíndo Basilán.
Os americanos chegaron en 1899, e no inicio do século, a Guerra filipino-americana estaba no seu apoxeo en Luzón. Para non esparexer as súas forzas, os americanos empregaron a táctica clásica de divide e venceras.[1]
Inicialmente, o Sultán Kiram sentiuse decepcionado pola entrega do dominio aos estadounidenses e esperaba recuperar a soberanía sobre o arquipélago de Sulu logo da derrota dos españois. O obxectivo principal de John C. Bates, con todo, era garantir a neutralidade do Sultanato na Guerra Filipino-Americana e establecer a orde en Mindanao. Logo dalgunhas negociacións, asinouse o tratado de Bates.[2]
Este tratado baseouse no anterior tratado español e mantivo a discrepancia na tradución: a versión inglesa describía unha completa dependencia, mentres que a versión de Tausug describía un protectorado. Aínda que o Tratado de Bates concedeu máis poderes para os estadounidenses que o orixinal tratado español, o tratado aínda foi criticado en América por outorgar demasiada autonomía ao sultán. Unha cláusula particular, recoñecía a práctica Moro da escravitude, tamén Bates admitiu máis tarde que o tratado era soamente unha medida de dilación, asinado soamente para gañar tempo ata que terminara a guerra no norte e podr traer máis forzas ao sur. Con todo, a paz creada polo Tratado de Bates non durou. Fíxose evidente cando os musulmáns repudiaron a provincia de Moro, un goberno político-militar en Mindanao que durou de 1903 a 1914, e a Rebelión Moro pronto estalou. É importante sinalar que apenas dous meses antes da creación da provincia Moro, o goberno colonial estadounidense declarou e clasificou todas as terras desocupadas como terras públicas. Inmediatamente logo da declaración, chegaron os investimentos estadounidenses a Mindanao e alentouse a migración masiva de cristiáns.[3]
Joló foi ocupada polos xaponeses durante a segunda guerra mundial. O 2 de abril de 1945 o Segundo Batallón dos U.S. 163º Rexemento, 41º División (anteriormente a Montana National Guard) desembarcaron en Sanga Sanga e Bongao, no arquipélago de Sulu, a medio camiño entre a illa de Borneo e as Filipinas. Unha semana máis tarde, outros dous batallóns do rexemento saíron de Mindanao e desembarcaron en Joló, onde comezaron a loitar contra o fortemente defendido Monte Daho, o punto máis alto da illa. O sultán de Jolo, Muhammad Janail Abirin II, líder dos 300.000 musulmáns do arquipélago, deu a benvida ao coronel William J. Moroney, comandante da 163ª, e prometeu axudar a liberar a illa dos xaponeses. En tres semanas de combate, a 163 sufriu 37 mortos e 191 feridos. Aproximadamente 2.600 soldados xaponeses morrerons, e só 87 soldados xaponeses foron capturados ou entregados en Joló. Os combatentes locais mataron a moitos xaponeses que se esconderon na selva despois de que o exército imperial rendésese en agosto de 1945.[4]
As loitas na illa volveron estalar en febreiro de 2005, cando entre 4.000 e 5.000 soldados filipinos enfrontáronse con preto de 800 militantes islamitas do grupo Abu Sayyaf, xunto con seguidores de Nur Misuari. Crese que máis de 12.000 persoas escaparon dos enfrontamentos.
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ Beede, Benjamin R. (1994). The War of 1898, and U.S. Interventions, 1898–1934: An Encyclopedia. Taylor & Francis. p. 42. ISBN 9780824056247. Consultado o 8 de marzo de 2013.
- ↑ Kho, Madge. "The Bates Treaty". Philippine Update. Consultado o 26 de xuño de 2015.
- ↑ Rodil 1985:4.
- ↑ Glynn, Gary. Montana's Home Front During World War II, 2nd ed. Big Elk Books. 2012.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
 |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Joló  |
