Jacques Hadamard

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Infotaula de personaJacques Hadamard
Biografía
Nacemento8 de decembro de 1865
Versalles, Francia Editar o valor em Wikidata
Morte17 de outubro de 1963 (97 anos)
París, Francia
Lugar de sepulturaCemiterio do Père-Lachaise, 7 48°51′35″N 2°23′28″L / 48.859628, 2.391053 Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeFrancia Editar o valor em Wikidata
EducaciónEscola Normal Superior de París
Tese académicaQ61667913 Traducir Editar o valor em Wikidata (1892 Editar o valor em Wikidata)
Director de teseCharles Émile Picard (pt) Traducir e Jules Tannery (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Coñecido porEcuacións en derivadas parciais, teoría dos números
Actividade
Campo de traballoMatemáticas
Ocupaciónmatemático , catedrático , investigador Editar o valor em Wikidata
EmpregadorCollège de France (pt) Traducir, catedrático (1909–1937)
Universidade de Bordeaux (pt) Traducir (1893–1897)
Escola Politécnica (pt) Traducir
Universidade de Columbia
Lycée Buffon (en) Traducir
Universidade de París Editar o valor em Wikidata
Membro de
ProfesoresCharles Émile Picard (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
AlumnosMaurice René Fréchet, André Weil (pt) Traducir e Anton Davidoglu Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua francesa Editar o valor em Wikidata
Obra
Obras destacables
DoutorandoAndre Weil
Familia
PaiAmédée Hadamard Editar o valor em Wikidata
ParentesLaurent Schwartz (sobrinho-neto (pt) Traducir) Editar o valor em Wikidata
Premios
Lexión de honra
Sinatura
Editar o valor em Wikidata

Jacques Salomon Hadamard, nado en Versalles o 8 de decembro de 1865 e finado en París o 17 de outubro de 1963 foi un matemático francés que traballou nas universidades de Bordeos e na Sorbona de París. Tratou diversos temas de física matemática. Tamén colaborou no establecemento das bases da análise infinitesimal e desenvolveu o teorema sobre o valor absoluto dun determinante.[1][2]

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Sucedeu en 1912 a Henri Poincaré na Academia de Ciencias de Francia. O seu logro máis coñecido foi a demostración que levou a cabo en 1896 (obtida de modo independente ese mesmo ano polo matemático belga Charles-Jean de la Vallée Poussin) do teorema dos números primos. Estableceu así mesmo a noción de problema ben exposto no terreo das ecuacións diferenciais. É tamén un dos matemáticos que máis contribuíron no desenvolvemento da análise infinitesimal e desenvolveu o teorema sobre o valor absoluto dun determinante.

Deu o seu nome ás matrices de Hadamard, ao teorema de Cauchy-Hadamard e utilízase en criptografía a pseudo-transformación de Hadamard.

No seu libro Psychology of Invention in the Mathematical Field, Hadamard emprega a introspección para describir o proceso mental matemático. Describe o seu propio pensamento matemático como sen palabras, acompañado a miúdo de imaxes mentais que condensan a idea global dunha proba, en franca oposición a autores que identifican a linguaxe e a cognición. Realizou unha enquisa entre cen dos físicos máis relevantes do momento (arredor de 1900), preguntándolles como realizaban o seu traballo. Moitas das respostas foron idénticas á súa; algúns informaron de que vían os conceptos matemáticos como cores. Einstein comentou sensacións nos seus antebrazos. Alan Kay, no seu "Alan Kay: Doing with Images Makes Symbols Pt 1 (1981)", traduciu isto a estadios de aprendizaxe de Piaget.[3]

Tralo caso Dreyfus, que o implicou persoalmente porque a súa prima segunda Lucie era a esposa de Dreyfus, Hadamard volveuse politicamente activo e un acérrimo defensor dos dereitos dos xudeus.[4] aínda que el mesmo se consideraba ateo.[5][6]

Entre os seus estudantes incluíronse Mauric Fréchet, Paul Lévy, Szolem Mandelbrojt e André Weil.

Obras[editar | editar a fonte]

  • An Essay on the Psychology of Invention in the Mathematical Field. Princeton Univ. Press, 1945; nova edición co título The Mathematician’s Mind: The Psychology of Invention in the Mathematical Field. 1996; ISBN 0-691-02931-8
  • Œuvres de Jacques Hadamard. Vols. I, II, III, IV. Ed. du Centre National de la Recherche Scientifique, París, 1968.
  • Le problème de Cauchy et les équations aux dérivées partielles linéaires hyperboliques, Hermann 1932
  • La série de Taylor et son prolongement analytique, 2ª ed. Gauthier-Villars 1926
  • La théorie des équations aux dérivées partielles, Peking, Editions Scientifiques, 1964
  • Leçons sur le calcul des variations, vol. 1, París, Hermann 1910
  • Leçons sur la propagation des ondes et les équations de l’hydrodynamique, París, Hermann 1903
  • Non-Euclidean geometry in the theory of automorphic functions, Am. Mathematical Soc. 1999
  • Four lectures on Mathematics, delivered at Columbia University 1911, Columbia Univ. Press 1915 (1. The definition of solutions of linear partial differential equations by boundary conditions, 2. Contemporary researches in differential equations, integral equations and integro-differential equations, 3. Analysis Situs in connection with correspondendes and differential equations, 4. Elementary solutions of partial differential equations and Greens functions)
  • Leçons de géométrie élémentaire, 2 vols. París, Colin, 1898 e 1906
  • Cours d’analyse professé à l’École polytechnique, 2 vols. París, Hermann 1925/27, 1930
  • Essai sur l'étude des fonctions données par leur développement de Taylor. Étude sur les propriétés des fonctions entières et en particulier d'une fonction considérée par Riemann, 1893.
  • Sur la distribution des zéros de la fonction et ses conséquences arithmétiques, Bull. de la Société Mathématique de France 24, 1896: 199-220 (proba do teorema do número primo).

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Biografía
  2. Mandelbrojt, Szolem; Schwartz, Laurent (1965). "Jacques Hadamard (1865–1963)". Bull. Amer. Math. Soc. 71 (1): 107–129. MR 0179049. doi:10.1090/s0002-9904-1965-11243-5. 
  3. Alan Kay
  4. Hadamard, Jacques (1954). An essay on the psychology of invention in the mathematical field / by Jacques Hadamard. Nova York: Dover Publications. ISBN 0-486-20107-4. 
  5. "Hadamard on Hermite". Arquivado dende o orixinal o 29 de xuño de 2019. Consultado o 23 de febreiro de 2017. 
  6. Shaposhnikova, T. O. (1999). Jacques Hadamard: A Universal Mathematician. American Mathematical Soc. pp. 33–34. ISBN 978-0-8218-1923-4. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]