Isabel Allende
Isabel Allende | |
---|---|
Nacemento | 2 de agosto de 1942 |
Lima | |
Nacionalidade | Estados Unidos de América e Chile |
Alma máter | Liceo Nº 1 Javiera Carrera |
Ocupación | Novelista |
Cónxuxe | Miguel Frías e Willie Gordon |
Fillos | Paula Frías Allende e Nicolás Frías Allende |
Lingua | Español |
Período | 1982 |
Debut | La casa de los espíritus (1982) |
Coñecido/a por | La casa de los espíritus, Zorro: O Começo da Lenda e A Long Petal of the Sea |
Influencias | Gabriel García Márquez |
Premios | Prêmio Nacional de Literatura do Chile, Prémio de literatura Hans Christian Andersen, Salón da Fama de California, American Book Awards, Common Wealth Award of Distinguished Service, Prêmio Anisfield-Wolf, doutor honoris causa, 100 Mulleres da BBC, Premio Iberoamericano de Letras José Donoso, honorary doctor of Harvard University, Alcalá City Awards, honorary doctor of the University of Santiago, Chile, Medalla Presidencial da Liberdade, Carl Sandburg Literary Award, Library of Congress Prize for American Fiction e Great Immigrants |
Na rede | |
Páxina web oficial | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | |
Páxina web oficial | |
[ editar datos en Wikidata ] | |
Isabel Allende Llona ( pronunciación (axuda · info)), nada en Lima (Perú) o 2 de agosto de 1942, é unha escritora chilena. Actualmente reside en Estados Unidos. Unha das escritoras máis destacadas do mundo, con vendas por riba de 35 millóns de exemplares e traducida en 27 linguas. A súa obra ven marcada pola ditadura chilena, implantada co golpe militar que en 1973 derrubou o goberno do seu tío Salvador Allende.
Traxectoria[editar | editar a fonte]
Nace no Perú, con todo é cidadá chilena desde o seu nacemento. Filla de Tomás Allende, funcionario diplomático de Chile e primo irmán de Salvador Allende, e de Francisca Llona. Os seus pais separáronse en 1945, retornando a súa nai a Chile con ela e os seus dous irmáns. Entre 1953 e 1958, a súa familia residiu sucesivamente en Bolivia e Beirut (Líbano). En Bolivia frecuentou unha escola estadounidense e en Beirut un colexio privado inglés. En 1958 retornou a Chile e reencontrouse con Miguel Frías, con quen contraeu matrimonio en 1962.
Dende 1959 ata 1965 traballou na Organización das Nacións Unidas para a Agricultura e a Alimentación (FAO) en Santiago de Chile. En 1963 naceu a súa filla Paula. Os anos seguintes pasou longas tempadas en Europa, residindo especialmente en Bruxelas e Suíza. De retorno a Chile en 1966 naceu o seu fillo Nicolás.
A partir de 1967 tomou parte na redacción da revista Paula, ó tempo que publicou artigos sobre diversos temas. Posteriormente realizou diversas colaboracións para a revista infantil Mampato e publicou dous contos para nenos A avoa Panchita e Lauchas e lauchones e unha colección de artigos titulada Civilice á súa troglodita; ademais traballou en dúas canles de televisión chilenas.
En 1973 estreou a súa obra de teatro O embaixador. Ese mesmo ano, se produciu o golpe de Estado encabezado polo xeral Pinochet, no que morreu o seu tío avó. En 1975 exiliouse coa súa familia en Venezuela. Alí permaneceu 13 anos traballando no diario O Nacional de Caracas e nunha escola secundaria ata 1982, e publicou a súa primeira na novei A casa dos sete espellos (1975).
En 1981, tendo o seu avó 99 anos e estando o mesmo ás portas da morte, comezou a lle escribir unha carta que se converteu nun manuscrito. A casa dos espíritos (1982), a súa primeira novela e, a súa obra máis coñecida. Esta suscitou un grande interese e máis tarde foi adaptada ó cine (por Bille August) e ó teatro.
En 1984, publicou De amor e de sombra, que rapidamente se converteu noutro grande éxito e que tamén foi levada ó cine. As viaxes constantes que emprendeu promovendo os seus libros fixeron que o seu matrimonio con Frías chegase a termo. Divorciada do seu marido, casou con Willie Gordon o 7 de xullo de 1988 en San Francisco.
En 1988, concorreu a votar no plebiscito que fixo dimitir ó ditador Pinochet. En 1990, co retorno da democracia en Chile, foi distinguida co premio Gabriela Mistral polo presidente Patricio Aylwin.
Trala morte da súa filla Paula, Allende publicou o libro de memorias Paula (1994). Este esta escrito en forma de carta dirixido á súa filla, cando esta se achaba en coma nun hospital de Madrid. Son unha memoria dos seus anos de nenez e de exilio. Paula morreu de porfiria en 1992.
Actualmente reside en San Rafael (California). Foi distinguida na Academia de Artes e Letras dos Estados Unidos.
Obra[editar | editar a fonte]
- La casa de los espíritus (1982).
- La gorda de porcelana (1984).
- De amor y de sombra (1984).
- Eva Luna (1987).
- Cuentos de Eva Luna (1989).
- El plan infinito (1991).
- Paula (1994).
- Afrodita (1997).
- Hija de la fortuna (1999).
- Retrato en sepia (2000).
- La ciudad de las bestias (2002).
- Mi país inventado (2003)
- El Reino del Dragón de Oro (2003)
- El Bosque de los Pigmeos (2004)
- El Zorro (2005)
- Inés del alma mía (2006)
Premios[editar | editar a fonte]
- Mellor novela do ano (Chile, 1983).
- Panorama Literario (Chile, 1983).
- Autor do ano (Alemaña, 1984).
- Libro do ano (Alemaña, 1984).
- Grand Prix d'Evasion (Francia, 1984).
- Grand Prix A radio Television Belge (Point de Olle, 1985).
- Mellor Novela (México, 1985).
- Premio Literario Colima (México, 1986).
- Quality Paperback Book Club New Voice (Estados Unidos; nomeamento en 1986).
- Autor do ano (Alemaña, 1986).
- XV Premio Internazionale I Migliori Dell'Anno (Italia, 1987).
- Premio Mulheres á Mellor Novela Estranxeira (Portugal, 1987).
- Nomeamento ó Los Angeles Times Book Prize (Estados Unidos, 1987).
- Library Journal's Best Book (Estados Unidos, 1988).
- Before Columbus Foundation Award (Estados Unidos, 1988).
- Premio Literario XLI Bancarella (Italia, 1993).
- Independent Foreign Fiction Award (Inglaterra, xuño-xullo de 1993).
- Brandeis University Major Book Collection Award (Estados Unidos, 1993).
- Feminist of the Year Award, The Feminist; Majority Foundation (Estados Unidos, 1994).
- Critics' Choice (Estados Unidos, 1996).
- Books to Remember, American Library Assoc. (Estados Unidos, 1996).
- Hispanic Heritage Award for Literature (Estados Unidos, 1996).
- Malaparte Amici dei Capri (Italia, 1998).
- Donna Citta Dei Roma (Italia, 1998).
- Dorothy and Lillian Gish Award (Estados Unidos, 1998).
- Sara Le Foundation (Estados Unidos, 1998).
- Premio Rosalía de Castro do Centro PEN Galicia (2006).
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
![]() |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Isabel Allende ![]() |