Irurtzun

Irurtzun
	Irurzun;
	Vista do concello.
Localización
	; Irurtzun ; Irurtzun
País	España
Comunidade Autónoma	Navarra
Provincia	Navarra
Comarca	Barranca
Xeografía
Altitude	484 msnm
Superficie	3,5 km²
Demografía
Poboación	2300
Densidade	635,14
Xentilicio	Irurtzundar
Outros datos
Código postal	31860
Alcalde	Aitor Larraza Carrera (EH Bildu)
	Páxina oficial

Coordenadas: 42°55′6″N 1°49′43″O / 42.91833, -1.82861

Irurtzun (en castelán: Irurzun) é un concello español da Comunidade Foral de Navarra, situado no meiriñado de Pamplona, na bisbarra de La Barranca, no val de Arakil e a 20 km da capital da comunidade, Pamplona. A súa poboación en 2013 foi de 2.300 habitantes (INE), o seu termo municipal ten unha superficie de 3,5 km² e a súa densidade de poboación é de 657,14 hab/km².

Atópase na confluencia das autovías A-10, que comunica Iruñea con Vitoria e A-15, que comunica Iruñea con Donostia.

Topónimo[editar | editar a fonte]

Flor de engo.

O topónimo Irurtzun provén do éuscaro, aínda que ten un significado dubidoso. Segundo o filólogo Mikel Belasko podería estar relacionado co nome da planta chamada zihaurri (en certas variantes dialectais ihaurri), que se corresponde co engo ou sabugueiriño. Segundo esta hipótese, o nome da planta (z)ihaurri iría acompañado do sufixo abundancial -tze ou tzu e do sufixo -un, variante de une, que significa lugar. Así, o significado etimolóxico último de Irurtzun sería lugar con abundancia de engo.

A documentación máis antiga que nomea esta poboación data do século XIII. Nela é mencionada baixo os nomes Yrurçun, Hirurçu, Irusun, Irurçun ou Içurçun.

O nome vasco e español da localidade difiren na súa pronunciación e forma de escribir, aínda que orixinalmente eran comúns. Da forma orixinal Irurçun pasou en español a Irurzun, mentres que en lingua vasca mantivo a pronunciación orixinal, que actualmente se transcribe como Irurtzun. En 1996, cando o concello de Irurzun constituíuse en concello independente separándose de Arakil adoptou como denominación oficial a variante vasca do topónimo.

Xeografía[editar | editar a fonte]

Irurtzun atópase no extremo oriental do corredor da Barranca, ó pé dos montes Erga (1088 msnm) e Gaztelu (996 msnm). Devanditos montes conectan coa Serra de Aralar e Andia respectivamente.