Illa Espírito Santo

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Espírito Santo
Mapa Espírito Santo
Situación
PaísVanuatu
ProvinciaSanma
ArquipélagoNovas Hébridas
MarOcéano Pacífico
Coordenadas15°23′24″S 166°51′00″L / -15.39000, -166.85000
Xeografía
Superficie3.955´5 km²
Punto máis alto1.879 m. Monte Tabwemasana
Demografía
CapitalLuganville
Poboación39.606 hab. (2009)
Densidade10 hab/km² hab./km²

Espírito Santo, normalmente chamado só Santo é a illa máis grande de Vanuatu, cunha superficie de 3955´5 km². Pertence ó arquipélago das Novas Hébridas na provincia de Sanma de Vanuatu. A cidade de Luganville, na costa sur, é a segunda cidade máis grande do país e a capital provincial. O punto máis alto da illa é o Tabwemasana (1879 m), no centro oeste da illa.

Historia[editar | editar a fonte]

Champagne Beach, Santo Norte

O explorador Pedro Fernandes de Queirós que traballaba para España estableceu un poboado en 1606 en Big Bay, ao norte da illa. Espírito Santo leva o nome que lle puxo Queirós, que nomeou o grupo de illas como Australia do Espírito Santo.[1] en recoñecemento dá descendencia do rei español da real Casa de Austria, e crendo que chegara ao gran continente meridional, Terra Australis.

Durante o tempo do condominio británico-francés, Hog Harbour, na costa nordés, foi a sede dá administración provincial británica, mentres que Segond, preto de Luganville foi a sede da administración dá provincia francesa.[2]

200px ID control na entrada dá base durante a segunda guerra mundial.

Durante a segunda guerra mundial, especialmente tralo ataque xaponés a Pearl Harbor, a illa foi usada polas forzas aliadas como unha base militar de apoio, porto naval, e aeroporto. Na ficción, foi a localización dos Contos do Pacífico Sur de James Michener e o posterior musical, Pacífico Sur de Rogers e Hammerstein. A presenza dos aliados contribuíu máis tarde ao turismo de mergullo dá illa, os Estados Unidos tiraron a maior parte dos seus equipos e desperdicios no que agora é coñecido como Million Dollar Point.[3] Outro naufraxio de Espírito Santo, é o SS President Coolidge, tamén é un sitio popular de mergullo. O SS President Coolidge era un barco de luxo convertido ao que alcanzou unha mina durante a guerra.

Entre maio e agosto de 1980 a illa foi o centro dunha rebelión a Coconut War, durante a transferencia de poder da colonia das Novas Hébridas do Condominio Anglo-Francés á independente Vanuatu. Jimmy Stevens do movemento Nagriamel, en alianza con intereses privados franceses, a Fundación Phoenix e libertarios estadounidenses querían establecer un lugar libre de impostos, declararon a illa de Espírito Santo independente do novo goberno, a República de Vemarana foi proclamada ou 28 de maio. Francia recoñeceu a independencia o 3 de xuño. O 5 de xuño os xefes tribais de Santo nomearon ao embaixador francés Philippe Allonneau "King of Vemerana", Jimmy Stevens converteuse en primeiro ministro. Luganville foi renomeada como Allonneaupolis. Pero as negociacións con Port-Vila fracasaron e desde o 27 de xullo ao 18 de agosto, os Royal Marines británicos e unha unidade da Garde Mobile francesa foron mobilizados na capital dá illa de Vanuatu, pero non invadiron Espírito Santo como esperaba o goberno. As tropas foron retiradas pouco antes dá independencia. Trala independencia de Vanuatu, entón gobernada polo Pai Walter Lini, requiriu a axuda de Papúa Nova Guinea, cuxas forzas invadiron e conquistaron Espírito Santo.

Cultura[editar | editar a fonte]

Best Point, South Santo

Santo, con moitos naufraxios e arrecifes a seren explotados, é un destino turístico moi popular para os mergulladores. Champagne Beach atrae turistas coa súa area cor de rosa e augas límpidas. O "lado oeste" dá illa contén moitas covas que poden ser explotadas, e os buques de cruceiro, paran habitualmente en Luganville.

Os habitantes locais fan a súa vida traballando na industria turística, na agricultura comercial, sobre todo copra pero tamén cacao e kava, así como cacahuetes, ou na agricultura de subsistencia e na pesca.

A maioría dos habitantes de Santo son cristiáns. Os maiores grupos relixiosos da illa son a Igrexa Presbiteriana de Vanuatu, a Igrexa Católica Romana e a Igrexa de Melanesia (anglicana). Tamén están activas a Igrexa Apostólica, a Igrexa de Cristo, ou a Igrexa Adventista do Sétimo Día, entre outras. Con todo, en moitas aldeas, especialmente en Big Bay e o Sur de Santo, as persoas son "pagáns", un termo que, en Vanuatu non ten connotación pexorativa, simplemente denota a alguén que non ten abrazado o cristianismo. Os costumes consuetudinarios de tipo máis moderno son atopados entre os seguidores do movemento Nagriamel baseado en Fanafo.

Para case todos os habitantes de Santo os costumes desempeñan un papel importante na súa vida, independentemente dá súa relixión. O sistema de xefes segue forte na maioría dás áreas.

O pobo de Santo afronta algúns problemas de saúde, especialmente malaria e tuberculose. Aínda que non hai hospital, a maioría dos veciños consultan ó seu propio feiticeiro ou nas clínicas médicas creadas polos misioneiros occidentais. O Kava é a droga máis popular dá illa, aínda que o alcohol está facéndose máis popular. Co crecente número de adultos que consomen alcohol, hai unha taxa de criminalidade crecente, especialmente inclúen a violencia contra as mulleres e as guerras tribais.

Economía e infraestrutura[editar | editar a fonte]

As aldeas son na súa maioría autosuficientes cas súas propias hortas, galiñas e porcos. O aeroporto está a uns cinco quilómetros dá cidade. Partindo de Luganville, xorden tres estradas "principais". Unha estrada corre ao longo dá costa sur por preto de 40 km para rematar na aldea de Tasiriki. Luganville é a única cidade dá illa, o resto dá illa esta salpicada con pequenas aldeas.

Santo é o fogar dun gran número de granxas de gando (incluíndo o famoso Proxecto Gando Belmol, orixinalmente creado por colonos franceses) e a súa carne expórtase ao Xapón, Australia e outros países do Pacífico.

Ademais de carne, conservas de peixe e arroz, que se poden comprar na cidade, Santo produce moitos máis alimentos, entre estes están a ananás doce, manga, repolo da illa, e o caranguexo do coco, así como noces locais e froitas carnosas. Hai un mercado en Luganville onde a comida local, como mandioca, iñame, repolo e outros alimentos básicos da illa recentemente cultivados son vendidos. Para o resto de comestibles e demais produtos embalados, existen varios pequenos supermercados onde pódese facer a compra.

Moitos habitantes locais aínda dependen dá agricultura de subsistencia para a súa alimentación. A maioría dás aldeas teñen unha horta que é coidada por homes e mulleres. O taro e o iñame son comunmente cultivados nestas hortas, e son os piares dá dieta local.

Biodiversidade[editar | editar a fonte]

A illa de Espírito Santo é a residencia de todas as aves endémicas de Vanuatu, incluíndo o Santo Mountain Starling, unha especie restrinxida enteiramente a Santo. Foron establecidas dúas áreas protexidas para conservar a biodiversidade dá illa, a Área de Conservación Loru na costa leste e a área de Conservación Vatthe no norte.[4]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Estensen, M. (2006) Terra Australia Incognita; The Spanish Quest for the Great South Land. Allen & Unwin, Australia ISBN 978-1-74175-054-6
  2. "Luganville". Encyclopædia Britannica. Consultado o 2007-10-23. 
  3. "Diving Santos". Vanuatu Online. Consultado o 2007-10-23. [Ligazón morta]
  4. "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 02 de novembro de 2012. Consultado o 29 de xuño de 2013. 

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]