Saltar ao contido

Euclides de Mégara

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:BiografíaEuclides de Mégara

Editar o valor en Wikidata
Nome orixinal(el) Ευκλείδης Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacementodécada de 430 a. C. Editar o valor en Wikidata
Mégara, Grecia Editar o valor en Wikidata
Morte365 a. C. Editar o valor en Wikidata (61/71 anos)
Actividade
Campo de traballoFilosofía Editar o valor en Wikidata
Ocupaciónfilósofo Editar o valor en Wikidata
MovementoEscola megárica Editar o valor en Wikidata
ProfesoresSócrates e Parménides de Elea Editar o valor en Wikidata
AlumnosEubulides de Mileto (pt) Traducir, Clinomachus (en) Traducir e Ichthyas (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Influencias

Descrito pola fontePequeno Dicionario Enciclopédico de Brockhaus e Efron
Dicionario Enciclopédico Brockhaus e Efron
Encyclopædia Britannica Editar o valor en Wikidata

Euclides de Megara (grego antigo: Εὐκλείδης) foi un filósofo grego nativo de Mégara[1]. Estudou as doutrinas dos eleáticos e logo foi discípulo de Sócrates. Este reprochoulle a súa facilidade para disputas sutís e caprichosas. Despois da morte de Sócrates en -399, refuxiouse en Mégara xunto con outros discípulos do falecido mestre, onde fundou unha escola (Escola de Mégara) na que se distinguiu por ensinar a dialéctica, baseada nas ensinanzas dos eleáticos e Sócrates. xeralmente chamada escola megárica, que ás veces se ocupa da dialéctica e outras da erística. Escribiu seis diálogos que non se conservan. Segundo a tradición, Platón, pouco despois da morte de Sócrates, viviu con el en Megara durante tres anos. Ten certa relevancia como filósofo socrático menor.

Traxectoria

[editar | editar a fonte]
Situación de Mégara

Euclides naceu en Mégara[2], pero trasladouse a Atenas, onde foi alumno de Sócrates. Segundo Aulo Xelio, estaba tan ansioso por escoitar as ensinanzas de Sócrates que durante unha época na que á xente de Mégara lle prohibían a entrada de homes a Atenas, Euclides entrou pola noite disfrazado de muller[3]. No Teeteto de Platón, represéntase como o autor da conversación entre Sócrates e o mozo matemático Teeteto. Tamén sabemos por Dióxenes que Sócrates tería criticado a Euclides pola súa tendencia ás disputas erísticas[4]. Estivo presente na morte de Sócrates, en -399[5], e despois da cal regresou a Megara, onde ofreceu acollida a Platón e outros seguidores de Sócrates[6].

Na escola de filosofía que fundou en Mégara destacaron estudantes como Íctias[7], Eubúlides de Mileto[8], Clinómaco[9] e Trasímaco de Corinto[10]. Este Trasímaco foi o mestre de Estilpón, que foi o mestre de Zenón, o fundador do estoicismo .

Filosofía

[editar | editar a fonte]
Euclides de Mégara vestido de muller para escoitar as ensinanzas de Sócrates en Atenas, cadro de Domenico Maroli, c . 1650.

Euclides foi o autor de seis diálogos, os seus títulos en latín son: Lamprias, Aeschines, Phoenix, Crito, Alcibiades e Amatorius. A principal fonte de información sobre estas obras é a que nos ofrece Dióxenes Laercio[11] . As ideas de Euclides eran unha síntese das ideas da escola eleática e das doutrinas socráticas. Sócrates defendía a idea de que o obxectivo principal e superior do coñecemento era coñecer o ben, mentres que os eleáticos propuxeron o estudo da arque como principal propósito da filosofía. Euclides mesturou ambas as ideas proclamando que o ben era o coñecemento do ser. Aínda máis, este ben é o único que existe aínda que teña distintos nomes, pero ao final toda a realidade que coñecemos é unha soa cousa. Esta esencia única que formou o universo fora nomeada polos eleatas coa palabra Un, pero Euclides tamén a asocia con outros nomes "Razón", "Deus", "Mente", "Sabedoría", etc[12]. Esta era a verdadeira esencia do ser, que tamén era eterna e inmutábel[13] . A idea dun deus universal permitiu a Euclides rexeitar todo o que non era bo, porque dicía que o ben cubría todas as cousas da Terra. Euclides tamén adoptou a idea socrática de que o coñecemento é virtude e que o único xeito de coñecer e comprender este mundo inmutábel é a través da filosofía. Euclides cría que as propias virtudes eran simplemente o coñecemento do único ben ou ser. Como dixo, "o ben é o Un, pero podemos chamalo de diferentes maneiras, ás veces como sabedoría, outras chamámoslle Deus, outras razón"[14], e tamén dixo "o contrario do ben non existe"[14].

Euclides tamén mostrou interese en cuestións de lóxica. El e os seus seguidores utilizaron o diálogo e a retórica como métodos para demostrar as súas ideas. O método erístico parte do desprestixio de ideas contrarias ás propostas e así, indirectamente, chegando por eliminación e contraste, dáse como boas as ideas que defenden un mesmo punto de vista. Para atacar unha proba, centráronse nas conclusións máis que nas premisas[15] , é dicir, tentaron refutar aos seus opoñentes sacando consecuencias absurdas das súas conclusións[16]. Tamén usou analoxías para refutar argumentos[15]. Os que son en certa medida os seus herdeiros, os estoicos, crearon unha escola de lóxica tan importante como a peripatética de Aristóteles.

  1. Hai autores que o fan nativo de Xela
  2. Dióxenes Laercio, II. 106; Cicerón, Academica, II. 42; Aulo Xelio, VII. 10. 1-4; Platón, Fedón, 59B-C; Estrabón, IX. 1. 8; malia que, segundo di Dióxenes Laercio, algúns o consideraban "nativo de Xela igual que Cornelio Alexandre Polihistor"
  3. Aulo Xelio, VII. 10. 1-4
  4. Diogenes Laercio, II. 30
  5. Platón, Fedón, 59B-C
  6. Dióxenes Laercio, II. 106; III. 6
  7. Dióxenes Laercio, II. 112
  8. Dióxenes Laercio, II. 108
  9. Suída, Sócrates; cf. Dióxenes Laercio, II. 112
  10. Dióxenes Laercio, II. 113
  11. Dióxenes Laercio, II. 106-8
  12. Dióxenes Laercio, II. 106; Cicerón, Academica, II. 42
  13. Cicerón, Academica, II. 42
  14. 14,0 14,1 Dióxenes Laercio, II. 106
  15. 15,0 15,1 Dióxenes Laercio, II. 107
  16. William Kneale, Martha Kneale, (1984), The Development of Logic, páx 8. Oxford University Press

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]