Sabadell

Sabadell
	Bandeira Brasón
Localización
	41°32′54″N 2°06′27″L / 41.5483, 2.1075Coordenadas: 41°32′54″N 2°06′27″L / 41.5483, 2.1075
Estado	España
Comunidade autónoma	Cataluña
Provincia	provincia de Barcelona
Ámbito funcional territorial	Ámbito metropolitano de Barcelona
Comarca	Vallès Occidental
Capital de	Vallès Occidental (1987–)
Capital	Sabadell (en)
Contén a división administrativa	District 1 of Sabadell (en) ; District 2 of Sabadell (en) ; District 3 of Sabadell (en) ; District 4 of Sabadell (en) ; District 5 of Sabadell (en) ; District 6 of Sabadell (en) ; District 7 of Sabadell (en)
Poboación
Poboación	218.300 (2023) (5.775,13 hab./km²)
Número de fogares	144 (1553)
Lingua oficial	lingua catalá
Xeografía
Parte de	Q107554282
Diocese	Roman Catholic Diocese of Terrassa (en)
Superficie	37,8 km²
Bañado por	Río Ripoll e riu Sec (en)
Altitude	190 m
Comparte fronteira con	Badia del Vallès ; Barberà del Vallès ; Cerdanyola del Vallès ; Sant Quirze del Vallès ; Santa Perpètua de Mogoda ; Sentmenat ; Polinyà ; Castellar del Vallès ; Terrasa
Datos históricos
Precedido por	Arraona (en)
Creación	1800 a. C.
Santo padrón	Fiz de Xirona
Organización política
Órgano executivo	Ajuntament de Sabadell (en)
• Alcaldesa	Marta Farrés (pt) (2019–)
Órgano lexislativo	Plenary Session of the Town Council of Sabadell (en) , (Escano: 27)
Membro de	Eurotowns network (en)
Moeda	euro
Identificador descritivo
Código postal	08200–08208
Fuso horario	UTC+01:00, horario estándar; UTC+02:00, horario de verán
Prefixo telefónico	93
Código INE	08187
Código territorial IDESCAT	081878
Outro
Irmandado con	Matagalpa (pt) (1989–); El Argoub (en) (1989–); Saraxevo (1995–)
Páxina web	sabadell.cat

Sabadell^[1] (en catalán pronunciado [səβəˈðeʎ]) é un concello e cidade española da provincia de Barcelona, na comunidade autónoma de Cataluña. Tamén é a capital, xuntamente con Terrassa, da comarca do Vallès Occidental.

Con 207.338 habitantes é a quinta cidade catalá en poboación, tras Barcelona, L'Hospitalet de Llobregat, Badalona e Terrassa.

Xeografía[editar | editar a fonte]

Sabadell está sita a uns 20,6 km ao noroeste de Barcelona, no centro da comarca, xunto ao río Ripoll. Limita ao norte con Castellar del Vallès e Sentmenat, ao leste con Terrassa e Sant Quirze del Vallès, ao oeste con Polinyà e Santa Perpètua de Mogoda e ao sur con Barberà del Vallès, Badia del Vallès e Cerdanyola del Vallès.

Historia[editar | editar a fonte]

A poboación naceu ó redor da capela de Sant Salvador d'Arraona no século XII. Con todo, a época dourada de Sabadell chegou no século XIX co desenvolvemento económico arredor do sector téxtil. Grazas a este desenvolvemento Sabadell acadou o título de cidade no 1877.

Demografía[editar | editar a fonte]

A inmigración, potenciada sobre todo pola expansión industrial de Sabadell, provocou aumentos notables da poboación nas últimas décadas. O máis notable comezou nos anos 1950 e durou ata finais dos 70, cando se triplicou a poboación da cidade. A maioría dos inmigrantes procedían de diferentes zonas de España, especialmente de Andalucía, Estremadura e Murcia. A poboación da cidade aumentou tamén en varios miles os últimos anos, co aumento da inmigración extracomunitaria a Cataluña.

Gráfica de evolución demográfica de Sabadell^[2] entre 1842 e 2021

Poboación de dereito segundo os censos de poboación do INE. Poboación de feito segundo os censos de poboación do INE.

Entidades[editar | editar a fonte]

Sabadell está formado por cinco entidades de poboación:

Sabadell.
San Nicolau.
La Salut.
Berard.
Togores.

Edificios e obras salientables[editar | editar a fonte]

Casa da Vila.
Igrexa de Sant Feliu: obra do arquitecto Enric Sagnier i Vilavecchia (1858-1931).
Monumento a Sallarès i Pla: obra do escultor Josep Clarà (1878-1958).
Sede da Caixa d'Estalvis de Sabadell: obra do arquitecto Jeroni Martorell (1877-1951).
Torre de l'Aigua.