Navia de Suarna

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Navia.

Navia de Suarna

Localización
42°57′54″N 7°00′14″O
Estado	España
Comunidade autónoma	Galicia
Provincia	Provincia de Lugo
Capital	A Proba
Contén a división administrativa	A Proba de Navia A Ribeira Barcia Cabanela Castañedo Folgueiras Freixís Galegos Moia Mosteiro Muñís Penamil Pin Queizán Rao Ribón Son Vallo Vilarpandín
Poboación
Poboación	988 (2023) (4,08 hab./km²)
Xeografía
Parte de	Os Ancares
Superficie	242 km²
Altitude	290 m
Comparte fronteira con	Cervantes A Fonsagrada Ibias Baleira Becerreá Candín
Organización política
• Xefe do goberno	José Fernández Fernández
Eleccións municipais en Navia de Suarna
Identificador descritivo
Código postal	27650
Fuso horario	UTC+01:00
Código INE	27034

Navia de Suarna é un concello da provincia de Lugo, pertencente á comarca dos Ancares. Segundo o IGE en 2015 tiña 1.211 habitantes (1.615 no 2006, 1.680 no 2005, 1.732 no 2004, 1.807 no 2003). O seu xentilicio (véxase no Galizionario) é «naviego».

Xeografía

O concello, de 242 km², está situado ao leste da provincia de Lugo, no norte dos Ancares. Limita ao noroeste coa Fonsagrada, ao nordeste con Ibias (Asturias), ao suroeste con Cervantes e ao leste con Candín (provincia de León).

Está atravesado polo Río Navia, e polos seus afluentes Ser, Rao, Moia e Bullán. O cumio máis alto é o porto de Ancares (1680 m). Nas Penas de Frou existen unhas covas.

Poboación

Censo total	1.211 (2015)
Menores de 15 anos	41 (3.38 %)
Entre 15 e 64 anos	598 (49.38 %)
Maiores de 65 anos	572 (47.23 %)

Evolución da poboación de Navia de Suarna   Fontes: INE e IGE.
1900	1930	1950	1981	2004	2009	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023
6.670	6.633	6.546	3.773	1.732	1.441
(Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.)

Historia

Hai restos megalíticos, como as mámoas e dolmens de Ferreirúa e Vilarpandín. Da cultura castrexa hai restos de até 25 castros, como os de Monterrío, O Coedo, Larxentes, Cantón e Cabanela (unidos por un corredor de 300 m), Cruz de Liñares, Casa do Río, Sevane, Vilela ou Galegos. Na parroquia de Rao está o Campamento romano da Recacha. En Moia, Quintá, Muñís e Ribón consérvanse pallozas.

Da idade media son as sepulturas de Abrente e Molmeán. O castelo de Navia ten a súa orixe no século XI. Pasou a mans dos Osorio e da casa de Altamira, e foi destruído durante a Gran Guerra Irmandiña, e rehabilitado posteriormente para vivendas. A ponte da Proba, sobre o río Navia, é de orixe romana. Ten un só arco apuntado, con muros altos e calzada empenada.

Patrimonio

A igrexa de san Miguel de Barcia conserva a ábsida románica, do século XIII. O templo de santa María de Rao é de nave rectangular, presbiterio con bóveda redonda sobre catro arcos, retablo maior do século XVIII e un retablo lateral renacentista, do século XVI. A igrexa de san Salvador de Mosteiro conserva a nave románica con armadura de madeira. A ábsida está formado por un tramo recto con bóveda de canón e o testeiro semicircular, con bóveda en cuarto de laranxa. Ten un retablo salomónico de tres fornelos no corpo principal. O templo de santo Estevo de Vilarpandín ten tres naves, con presbiterio na cabeceira e dúas sancristías nos laterais. Conserva tallas dos séculos XV e XVI.

En san Xosé de Muñís hai unha capela con retablo barroco, de tres fornelos e catro columnas salomónicas. outras capelas de importancia son as de Abrente, Marcelín e Molmeán.

Dentro da arquitectura civil, amais das pallozas e piornos, existen diversos muíños, pombais e cortíns, en Pan do Zarco e Vispeiro.

Gastronomía

Nesta zona faise o queixo do Cebreiro. Outros produtos da zona son produtos de caza e pesca e as androllas, produto derivado do porco do que o domingo de entroido se celebra a festa da androlla.

Galería de imaxes

Artigo principal: Galería de imaxes de Navia de Suarna.

• 
  Mapa das parroquias do concello de Navia de Suarna
• 
  A Proba de Navia, vista desde Freixís.
• 
  Val do río Ser.
• 
  Ponte da Proba.

Lugares de Navia de Suarna

Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Navia de Suarna vexa: Lugares de Navia de Suarna.