Teoría científica

Unha teoría é unha explicación ou descripción (verdadeira ou falsa) conseguida a partir de observacións ou experimentos que previamente numerosos científicos comprobaron dando estas observacións un resultado positivo. Se un só destes experimentos comprobase que dá un resultado negativo a teoria descartaríase. As teorías enfróntanse a un problema en canto a definición, e isto é debido á diversidade de definicións que se lle deron, por isto presenta certa ambigüidade.

Etimoloxía

A palabra deriva do grego theoreîn, "observar". De acordo con algunhas fontes, theoreîn era frecuentemente utilizado no contexto de observar unha escena teatral, o que quizá explica o porqué algunhas veces a palabra teoría é utilizada para representar algo provisional ou non completamente real

Clasificación das teorías científicas

As teorías poden clasificarse de dúas maneiras distintas segundo a súa forma:

• 1. Teorías formais que se dividen en lóxica e matemáticas.
• 2. Teorías empíricas que se dividen en físicas, naturais e sociais.

A teoría formal pode ser máis precisa, pero afástase da realidade porque a abstrae, mentres que a teoría empírica é máis inexacta, pero garda maior relación coa realidade.

Pasos para formular unha teoría (o metodo científico)

A definición de Francis Bacon sobre modelo científico (pasos posteriores á formulación dunha teoría): En termos xerais, os científicos deben seguir unha sistematización para obter unha dedución válida acerca de algo. Esta sistematización resúmese nos pasos do método científico.

O primeiro paso en calquera investigación é a observación. A observación consiste en fixar a atención nunha porción do Universo. Mediante a observación identifícanse as realidades ou acontecementos específicos do cosmos a través dos nosos sentidos.

O segundo paso é o razoamento indutivo, trata de dar unha ou máis respostas lóxicas ás preguntas. Cada resposta é unha introdución tentativa que pode servir como unha guía para o resto da investigación. Estas solucións preliminares a un problema son as hipoteses.

Despois de enunciar unha ou máis hipóteses, ou explicacións propostas, o investigador elabora unha ou máis predicións, as cales deben ser consistentes coas observacións e hipóteses. Para facer isto, o investigador usa o razoamento dedutivo.

De seguido, as predicións son sometidas a probas sistemáticas para comprobar a súa ocorrencia no futuro. Estas comprobacións en conxunto reciben o nome de experimentación.

A experimentación consiste en someter a un suxeito ou proceso a variables controladas de xeito artificial.

A experimentación pode realizarse de diversos xeitos, pero a experimentación controlada é unha característica propia do método científico, de tal xeito que outros sistemas máis sinxelos non son viables para o propósito da ciencia.

Na experimentación controlada débense ter dous grupos de proba: un suxeito chamado grupo de control ou grupo testemuña, e outro chamado grupo experimental. O grupo de control e o grupo experimental, son sometidos ás mesmas condicións, excluíndo a variable que se elixiu para o estudo. O grupo de control non é sometido á variable, só se somete ao grupo experimental. Obsérvanse os resultados e rexístranse as diferenzas entre ambos os grupos. Se o investigador nota unha diferenza entre ambos os grupos, entón pode deducir unha resposta. Conforme a investigación avanza, as hipóteses falsas rexéitanse unha a unha, ata obter a resposta máis plausible de todas as hipóteses que se presentaron inicialmente. Cando a hipótese se verifica, entón procésase a declaración final, que en ciencias se chama teoría. Se a teoría se verifica como verdadeira en todo tempo e lugar, entón é considerada como lei.

Véxase tamén

Outros artigos

• Modelo científico
• Hipótese
• Método científico
• Axioma
• Sistema formal