Lingua finesa: Diferenzas entre revisións
Sen resumo de edición |
Sen resumo de edición |
||
| Liña 30: | Liña 30: | ||
| mapa = |
| mapa = |
||
}} |
}} |
||
O '''finés''' é, xunto co [[Lingua |
O '''finés''' é, xunto co [[Lingua estoniana|estoniano]] e o [[Lingua húngara|húngaro]], unha das principais linguas discordantes dentro do monótono panorama [[indoeuropeo]] do [[Europa|vello continente]]. Emparentada fortemente co [[estoniano]] e distribuída fundamentalmente en [[Finlandia]], a súa norma estándar baséase principalmente nas variantes xeográficas [[meridional|meridionais]], pois antigamente tomábase como referencia a lingua da capital daquela, [[Turku]]. Con fortes contactos e influencias do [[sueco]], o rexurdimento da lingua é recente e deuse a raíz da publicación do [[Kalevala]]. |
||
== [[Ortografía]] e [[fonoloxía]]: [[harmonización]] == |
== [[Ortografía]] e [[fonoloxía]]: [[harmonización]] == |
||
Revisión como estaba o 7 de decembro de 2007 ás 16:54
| Finés suomi | ||
|---|---|---|
| Falado en: | Finlandia, Suecia, Noruega, Rusia, Estonia | |
| Rexións: | Finlandia | |
| Total de falantes: | 4.700.000 | |
| Posición: | Non está entre os 100 primeiros [1] | |
| Familia: | Linguas Urálicas Linguas Ugrofinesas Finés | |
| Estatuto oficial | ||
| Lingua oficial de: | Finlandia | |
| Regulado por: | Instituto de estudios de linguas de Finlandia | |
| Códigos de lingua | ||
| ISO 639-1: | fi
| |
| ISO 639-2: | fin | |
| SIL: | fin[2]
| |
| Mapa | ||
| Status | ||
O finés é, xunto co estoniano e o húngaro, unha das principais linguas discordantes dentro do monótono panorama indoeuropeo do vello continente. Emparentada fortemente co estoniano e distribuída fundamentalmente en Finlandia, a súa norma estándar baséase principalmente nas variantes xeográficas meridionais, pois antigamente tomábase como referencia a lingua da capital daquela, Turku. Con fortes contactos e influencias do sueco, o rexurdimento da lingua é recente e deuse a raíz da publicación do Kalevala.
Ortografía e fonoloxía: harmonización
Debido á súa retrasada normativización e á súa falla de continuidade con tradicións escritas previas, a ortografía do finés estandarizouse moi recentemente e non ten tendencias etimolóxicas, senón que tende claramente a representar fonoloxicamente a fala. A lingua ten oito vogais e trece consoantes, o que a coloca entre as linguas europeas con menos fonemas. As vogais palatais son i, e, a, ä da zona central e o, ö, u, y pola rama velar. Tódalas vogais centrais e velares pódense clasificar en parellas cun elemento non labializado (COMPROBAR) (a, o, y) fronte a outro elemento redondeado (ä, ö, y). Isto adoita influír no tipo de sufixos que se lle aplican a cadansúa raíz, pois habitualmente os sufixos teñen dous alófonos segundo as vogais que aparezan na raíz. Cando a raíz está composta só por vogais do grupo a, o, u, o sufixo aparece coma un alófono, mentres que se aparece tamén calquera outra vogal, aplícase o outro alófono: a esta característica chámaselle harmonización. Por exemplo, o sufixo -lainen / -läinen aplícase para crear xentilicios, profesións e substantivos para persoas referidas ó concepto da base, e polo tanto:
- cando se aplica á palabra Suomi, 'Finlandia', resulta suomalainen, 'finlandés';
- cando se aplica á palabra meri, mar, dá meriläinen, 'mariñeiro';
Canto ás consoantes, o máis singular é a ausencia dalgunhas (dalgúns fonemas consonánticos) moi habituais nas linguas románicas ou da nosa contorna máis xeral: o finés por exemplo carece de b (só v) ou de f (agás empréstitos).
