Leis ponderais

A teoría atómica de Dalton afirma o seguinte

1. . A materia está formada por átomos: "A materia, aínda que divisíbel en grao extremo, non o é indefinidamente, isto é, debe haber un punto máis alá do cal non se pode dividir".
2. . Os átomos dun elemento son distintos dos átomos doutro elemento diferente.
3. . Os compostos fórmanse pola unión de átomos dos correspondentes elementos nunha relación numérica sinxela.
4. . Nunha reacción química, os átomos agrúpanse de xeito diferente a como o estaban inicialmente, mais nin aparecen nin desaparecen.

Con estas ideas aparentemente tan sinxelas, Dalton construiu unha teoría química e deu unha base científica ás leis ponderais (leis empíricas) que ata entón non se relacionaban entre sí. Deste xeito, os químicos do século XIX fóronse planteando novos retos, entre os que podemos destacar:

• A busca sistemática de novos elementos químicos.
• A oredenación dos elementos químicos segundo as súas afinidades, o que conduciu ao Sistema Periódico de D.I. Mendeleiev.
• A obtención das fórmulas químicas das diversas substancias coñecidas. É dicir, a composición elemental, tanto calitativa como cantitativa, dunha substancia dada.

En resumo, a finais do século XIX, os químicos aceptaban e usaban de xeito sistemático a teoría atómica, mais estas primeiras ideas, xunto coas técnicas de laboratorio das que dispoñían, situábanlles moi lonxe de poder demostrar fisicamente a existencia dos átomos.

Lei da conservación da masa

A cuarta parte estabelecida por Dalton na súa teoría atómica é outro xeito de enunciar a lei das conservación da masa que xa foi proposta por Lavoisier no 1789. A dita lei estabelece que: "A masa total das substancias reacionantes (reactivos), é igual á masa totas das substancias que se forman (produtos)".

Lei das proporcións definidas

A terceira hipótese de Dalton suxere que para a formación dun composto dado, non só é necesaria a existencia de átomos dos elementos adecuados, senón que, ademáis, estes átomos han de estar nunha relación numérica determinada. Esta idea resume a lei das proporcións definidas estabelecida por J.L. Proust no 1799 e di: "Cando dous ou máis elementos químicos se combinan entre si para formar un certo composto, fano sempre nunha proporción en peso que é fixa, independentemente de como se obtén dito composto".

Lei das proporcións múltiples

Esta lei, menos coñecida, foi enunciada por Dalton antes de propór a súa teoría atómica. Estabelece que: "Cando dous elementos se combinan entre si dando compostos diferentes, existe unha relación numérica sinxela entre as cantidades do segundo elemento que se combinan cunha cantidade fixa do primeiro". Isto é o que ocorre, por exemplo, cando se combinan carbono e mais osíxeno para dar dous óxidos distintos. Nun caso, formación de CO, 20 gramos de osíxeno requeren 15 gramos de carbono; noutro, formación de CO2, é necesaria dobre masa de osíxeno para a mesma masa de carbono, 15 gramos. A relación entre as masas de osíxeno é un número sinxelo: 2.