Túpac Amaru II: Diferenzas entre revisións

Túpac Amaru II
	Ficheiro:Tupac Amaru II, oleo.jpg; Inca proclamado polo consello de Amautas e Mamacunas
Biografía
Nacemento	(es) José Gabriel Condorcanqui Noguera ; 19 de marzo de 1738; Surimana, Canas, Vicerreinado do Perú
Morte	18 de maio de 1781 (43 anos); Cuzco, Vicerreinado do Perú
Causa da morte	Pena de morte (Decapitación )
Datos persoais
Residencia	Cuzco
País de nacionalidade	Vicerreinado do Perú
Educación	Saint Francis Borgia School (en) ; Universidade Nacional Maior de São Marcos (pt)
Actividade
Ocupación	cacique, Inca
Lingua	Lingua castelá, Cusco quíchua (pt) e lingua latina
Carreira militar
Conflito	Rebellion of Túpac Amaru II (en)
Familia
Cónxuxe	Micaela Bastidas
Fillos	Hipólito; Mariano; Fernando
Pais	Q26001078 e Carmen Rosa Noguera Valenzuela (en)
Irmáns	Juan Bautista Túpac Amaru (en)
Parentes	Túpac Amaru (great-great-great-grandparent (en) ); Diego Cristóbal Túpac Amaru (en) (curmán entregue); Andrés Túpac Amaru (second nephew (en) )

Explorar o historial de forma interactiva

← Edición máis vella Edición máis nova →

Contido eliminado Contido engadido

VisualTexto wiki

En liña

Revisión como estaba o 15 de xullo de 2021 ás 08:40

José Gabriel Condorcanqui Noguera, marqués de Oropesa chamado igualmente José Gabriel Túpac Amaru,^[1]^[2]^[3] nado en Surimana, Canas, Vicerreinado do Perú o 19 de marzo de 1738 e finado en Cuzco o 18 de maio de 1781, coñecido posteriormente como Túpac Amaru II ou simplemente Túpac Amaru, foi un caudillo indíxena líder da maior rebelión anticolonial que se deu en Hispanoamérica durante o século XVIII. Descendía de Túpac Amaru I (derradeiro Sapa Inca, executado polos españois no século XVI).

Liderou a denominada «Gran rebelión» que se desenvolveu no Vicerreinado do Río da Prata e o Vicerreinado do Perú, pertencentes ó Reino de España, rebelión iniciada o 4 de novembro de 1780 coa captura e posterior execución do corrixidor Antonio de Arriaga.

Curaca (xefe nativo) de Surimana, Tungasuca e Pampamarca, era adiñeirado e adicábase ó comercio. Tratábase dun personaxe de orixe mestiza (foi marqués de Oropesa) no que confluía o sangue do Sapa Inca Túpac Amaru coa dos crioulos. De feito, durante unha gran parte da súa vida, sendo criado até os 12 anos polo sacerdote crioulo Antonio López de Sos e logo no Colexio San Francisco de Borja, mostrou preferencia polo crioulo chegando a dominar o latín e a empregar refinadas vestimentas hispanas, pero posteriormente vestiu como un nobre inca, fixo uso activo da lingua nativa quechua na súa vida e proclamas, e foi excomulgado da Igrexa católica.^[4]

No Perú foi recoñecido como o fundador da identidade nacional peruana. Foi unha figura capital para o réxime velasquista (1968-1975) e dende entón permaneceu reivindicado no imaxinario popular.

Notas

↑ [1] Arquivado 03 de marzo de 2016 en Wayback Machine. APU SAHUARAURA, Justo, Noticia importante para el conocimiento de la posteridad, en: Cornejo Bouroncle, Jorge Op. cit., p. 133.
↑ Usou indistintamente os dous nomes.
↑ Enciclopedia Temática del Perú.
↑ [2], 1781.

Véxase tamén

Outros artigos

Micaela Bastidas

[family1-1] [1] Arquivado 03 de marzo de 2016 en Wayback Machine. APU SAHUARAURA, Justo, Noticia importante para el conocimiento de la posteridad, en: Cornejo Bouroncle, Jorge Op. cit., p. 133.

[2] Usou indistintamente os dous nomes.

[ref_duplicada_1-3] Enciclopedia Temática del Perú.

[ref_duplicada_2-4] [2], 1781.

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Liña 13: / Liña 13: @@
 |fillos              = Hipólito<br />Mariano<br />Fernando
 }}
-'''José Gabriel Condorcanqui Noguera''', '''marqués de Oropesa''' chamado igualmente '''José Gabriel Túpac Amaru'''<ref name="family1">[http://histfam.familysearch.org/getperson.php?personID=I124&tree=Peru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303204547/http://histfam.familysearch.org/getperson.php?personID=I124&tree=Peru |date=03 de marzo de 2016 }} APU SAHUARAURA, Justo, Noticia importante para el conocimiento de la posteridad, en: Cornejo Bouroncle, Jorge Op. cit., p. 133.</ref><ref>Usó  indistintamente los dos nombres.</ref><ref name="ref_duplicada_1">''Enciclopedia Temática del Perú''.</ref> (Surimana, Canas, Vicerreinado do Perú, [[19 de marzo]] de [[1738]] - [[Cuzco]], [[18 de maio]] de [[1781]]), coñecido posteriormente como '''Túpac Amaru II''' ou simplemente '''Túpac Amaru''', foi un caudillo indíxena líder da maior rebelión anticolonial que se deu en [[Hispanoamérica]] durante o [[século XVIII]]. Descendía de [[Túpac Amaru|Túpac Amaru I]] (derradeiro Sapa Inca, [[Pena de morte|executado]] polos españois no [[Século XVI|século]] XVI).
+'''José Gabriel Condorcanqui Noguera''', '''marqués de Oropesa''' chamado igualmente '''José Gabriel Túpac Amaru''',<ref name="family1">[http://histfam.familysearch.org/getperson.php?personID=I124&tree=Peru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303204547/http://histfam.familysearch.org/getperson.php?personID=I124&tree=Peru |date=03 de marzo de 2016 }} APU SAHUARAURA, Justo, Noticia importante para el conocimiento de la posteridad, en: Cornejo Bouroncle, Jorge Op. cit., p. 133.</ref><ref>Usou indistintamente os dous nomes.</ref><ref name="ref_duplicada_1">''Enciclopedia Temática del Perú''.</ref> nado en Surimana, Canas, Vicerreinado do Perú o [[19 de marzo]] de [[1738]] e finado en [[Cuzco]] o [[18 de maio]] de [[1781]], coñecido posteriormente como '''Túpac Amaru II''' ou simplemente '''Túpac Amaru''', foi un caudillo indíxena líder da maior rebelión anticolonial que se deu en [[Hispanoamérica]] durante o [[século XVIII]]. Descendía de [[Túpac Amaru|Túpac Amaru I]] (derradeiro Sapa Inca, [[Pena de morte|executado]] polos españois no [[Século XVI|século]] XVI).
 Liderou a denominada «Gran rebelión» que se desenvolveu no Vicerreinado do Río da Prata e o Vicerreinado do Perú, pertencentes ó [[Monarquía Española|Reino de España]], rebelión iniciada o [[4 de novembro]] de [[1780]] coa captura e posterior execución do corrixidor Antonio de Arriaga.