Dinastía tolemaica: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Fendetestas (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 1: Liña 1:
{{Ficha de casa real
|denominación = Dinastía tolemaica
|orixe = [[Antigo Exipto|Exipto]], [[Cirenaica]], [[Canaán]] e [[Chipre]].
|escudo heráldico = [[Ficheiro:Ptolemaic-Empire-300BC.png|300px|Imperio Tolemaico]]
|lema = Ptolemaic-Empire-300BC.png
|gobernante en = [[Antigo Exipto|Exipto]], [[Cirenaica]], [[Canaán]] e [[Chipre]].
|casa materna =
|títulos = [[Faraón]], Rei de Macedonia, Rei de Mauritania
|fundador = [[Tolomeo I Sóter]]
|último gobernante = [[Cleopatra VII]]
|xefe actual = ''Casa extinta''
|fundación = [[-323|323 a.C.]]
|disolución = [[-30|30 a.C.]]
|destitución =
|etnicidade = [[Antigos macedonios|Grecomacedonia]]
|ramas menores =
}}

[[Ficheiro:Diadochi PT.svg|miniatura|dereita|En cor azul a extensión territorial da dinastía tolemaica]]
[[Ficheiro:Diadochi PT.svg|miniatura|dereita|En cor azul a extensión territorial da dinastía tolemaica]]

A '''Dinastía tolemaica''' ({{IPAc-en|ˌ|t|ɒ|l|ɪ|ˈ|m|eɪ|ɪ|k}}; {{lang-grc|Πτολεμαῖοι}}, ''Ptolemaioi''), tamén coñecida como '''dinastía láxida''' ({{IPAc-en|ˈ|l|æ|dʒ|ɪ|d|z}}) ou '''Lagidae''' ({{IPAc-en|ˈ|l|æ|dʒ|ɪ|d|i}}; {{lang|grc|Λαγίδαι}}, ''Lagidai'', logo de [[Lagus]], pai de Tolomeo I), foi unha familia real [[Grecia antiga|grego]] [[Antigos macedonios|macedonia]]<ref>{{cite book|last=Jones|first=Prudence J.|title=Cleopatra: A Sourcebook|url=https://archive.org/details/cleopatrasourceb0000jone|url-access=registration|page=[https://archive.org/details/cleopatrasourceb0000jone/page/14 14]|publisher=University of Oklahoma Press|year=2006|isbn=9780806137414|quote=Eran membros da dinastía ptolemaica de macedona, que gobernaron Exipto logo da morte do seu conquistador, [[Alexandre o Grande]].}}</ref><ref>{{cite book|last=Pomeroy|first=Sarah B.|title=Women in Hellenistic Egypt|year=1990|publisher=Wayne State University Press|page=16|quote=mentres que o Exipto ptolemaico era unha monarquía cunha clase dominante grega.}}</ref><ref>{{cite book|title=The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt|year=2000|publisher=Oxford University Press|editor=Redford, Donald B.|quote=Cleopatra VII era filla de Ptolomeo XII Auletes (80-57 a.C., gobernou entre 55 e 51 a.C.) e Cleopatra, ambos pais eran gregos macedonios.}}</ref><ref>{{cite book|title=Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt|url=https://archive.org/details/encyclopediaarch00bard|url-access=limited|year=1999|publisher=Routledge|editor=Bard, Kathryn A.|page=[https://archive.org/details/encyclopediaarch00bard/page/n540 488]|isbn=9780415185899|quote=Os reis ptolemaicos aínda eran coroados en Menfis e popularmente a cidade considerábase o rival exipcio de Alexandría, fundada polos macedonios.}}</ref><ref>{{cite book|title=Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt|url=https://archive.org/details/encyclopediaarch00bard|url-access=limited|year=1999|publisher=Routledge|editor=Bard, Kathryn A.|page=[https://archive.org/details/encyclopediaarch00bard/page/n739 687]|isbn=9780415185899|quote=Durante o período tolemaico, cando Exipto estaba gobernado por gobernantes de orixe grega...}}</ref> que gobernou o [[Reino ptolemaico]] en [[ Exipto]] durante o [[período helenístico]]. O seu dominio durou 275 anos, do 305 ao 30 a.C., <ref> [[Epifanio de Salamina]], con todo, sitúa o número total de anos da dinastía Ptolomeo en 306. Vexa: '' [[Sobre pesos e medidas ( Epiphanius) | Tratado de Epiphanius sobre pesos e medidas - A versión siríaca]] '' (ed. James Elmer Dean), University of Chicago Press 1935, p. 28 (nota 104), ou o que foi do 306/5 [[Before the Common Era | BCE]] ao 1 [[Era común | CE]]. </ref> Foron a última [[dinastía]] do [[antigo Exipto]].

[[Ptolomeo I Sóter | Ptolomeo]], foi un dos sete [[somatophylakes]] (gardacostas) de [[Macedonia]] que serviu como xeneral e deputado de [[Alexandre o Grande]], foi nomeado [[sátrapa]] de [[Exipto]] despois da morte de Alexandre no 323 a.C. No 305 a.C., declarouse a se mesmo como Ptolomeo I, máis tarde coñecido como "Sóter" "Salvador". Os [[exipcio]]s pronto aceptaron ós Ptolomeos como os sucesores dos [[faraóns]] do Exipto independente. A familia de Ptolomeo gobernou Exipto ata a [[Exipto romano | conquista romana]] do 30 a.C.

Como as anteriores [[dinastías do antigo Exipto]], a dinastía ptolemaica practicaba a [[endogamia]] incluíndo o [[matrimonio entre irmáns]], pero isto non comezou en serio ata case un século despoís na historia da dinastía.<ref name=avclub>[https://www.avclub.com/move-over-lannisters-no-one-did-incest-and-murder-lik-1830399087 Move over, Lannisters: No one did incest and murder like the last pharaohs] on [[The A.V. Club]]</ref> Todos os gobernantes masculinos da dinastía tomaron o nome de Ptolomeo, mentres que [[Raíña reinante | as raíñas reinantes]] chamáronse todas Cleopatra, Arsinoe ou Berenice. O membro máis famoso da liña foi a última raíña, [[Cleopatra | Cleopatra VII]], coñecida polo seu papel nas [[Segunda guerra civil da República romana | batallas políticas romanas]] entre [[Xulio César]] e [[Pompeio]], e máis tarde entre [[Octavio Augusto]] e [[Marco Antonio]]. [[Morte de Cleopatra | O seu aparente suicidio]] na conquista por [[República Romana | Roma]] marcou o final do dominio ptolemaico en Exipto.

== Gobernantes e consortes ptolemaicos {{áncora | Gobernantes}} ==

A '''dinastía tolemaica''' é aquela fundada por [[Tolomeo I Sóter]], xeneral de [[Alexandre Magno]]. Esta dinastía gobernou en [[Exipto]] durante o [[período helenístico]], dende a morte de Alexandre até o ano 30 a. C., en que se converteu en provincia romana. Tamén foi coñecida co nome de [[dinastía láxida]], pois Lagos se chamaba o pai (ou presunto pai) de Tolomeo I, quen estabeleceu a capital deste reino en [[Alexandría]], a gran cidade da época e que foi un dos meirandes centros comerciais e intelectuais da [[Idade Antiga|antigüidade]].
A '''dinastía tolemaica''' é aquela fundada por [[Tolomeo I Sóter]], xeneral de [[Alexandre Magno]]. Esta dinastía gobernou en [[Exipto]] durante o [[período helenístico]], dende a morte de Alexandre até o ano 30 a. C., en que se converteu en provincia romana. Tamén foi coñecida co nome de [[dinastía láxida]], pois Lagos se chamaba o pai (ou presunto pai) de Tolomeo I, quen estabeleceu a capital deste reino en [[Alexandría]], a gran cidade da época e que foi un dos meirandes centros comerciais e intelectuais da [[Idade Antiga|antigüidade]].



Revisión como estaba o 24 de xuño de 2021 ás 15:07

Dinastía tolemaica
Imperio Tolemaico
PaísExipto, Cirenaica, Canaán e Chipre.
TítulosFaraón, Rei de Macedonia, Rei de Mauritania
FundadorTolomeo I Sóter
Último gobernanteCleopatra VII
Xefe actualCasa extinta
Fundación323 a.C.
Disolución30 a.C.
EtniaGrecomacedonia
En cor azul a extensión territorial da dinastía tolemaica

A Dinastía tolemaica (/ˌtɒlɪˈmɪk/; grego antigo: Πτολεμαῖοι, Ptolemaioi), tamén coñecida como dinastía láxida (/ˈlæɪdz/) ou Lagidae (/ˈlæɪdi/; Λαγίδαι, Lagidai, logo de Lagus, pai de Tolomeo I), foi unha familia real grego macedonia[1][2][3][4][5] que gobernou o Reino ptolemaico en Exipto durante o período helenístico. O seu dominio durou 275 anos, do 305 ao 30 a.C., [6] Foron a última dinastía do antigo Exipto.

Ptolomeo, foi un dos sete somatophylakes (gardacostas) de Macedonia que serviu como xeneral e deputado de Alexandre o Grande, foi nomeado sátrapa de Exipto despois da morte de Alexandre no 323 a.C. No 305 a.C., declarouse a se mesmo como Ptolomeo I, máis tarde coñecido como "Sóter" "Salvador". Os exipcios pronto aceptaron ós Ptolomeos como os sucesores dos faraóns do Exipto independente. A familia de Ptolomeo gobernou Exipto ata a conquista romana do 30 a.C.

Como as anteriores dinastías do antigo Exipto, a dinastía ptolemaica practicaba a endogamia incluíndo o matrimonio entre irmáns, pero isto non comezou en serio ata case un século despoís na historia da dinastía.[7] Todos os gobernantes masculinos da dinastía tomaron o nome de Ptolomeo, mentres que as raíñas reinantes chamáronse todas Cleopatra, Arsinoe ou Berenice. O membro máis famoso da liña foi a última raíña, Cleopatra VII, coñecida polo seu papel nas batallas políticas romanas entre Xulio César e Pompeio, e máis tarde entre Octavio Augusto e Marco Antonio. O seu aparente suicidio na conquista por Roma marcou o final do dominio ptolemaico en Exipto.

Gobernantes e consortes ptolemaicos

A dinastía tolemaica é aquela fundada por Tolomeo I Sóter, xeneral de Alexandre Magno. Esta dinastía gobernou en Exipto durante o período helenístico, dende a morte de Alexandre até o ano 30 a. C., en que se converteu en provincia romana. Tamén foi coñecida co nome de dinastía láxida, pois Lagos se chamaba o pai (ou presunto pai) de Tolomeo I, quen estabeleceu a capital deste reino en Alexandría, a gran cidade da época e que foi un dos meirandes centros comerciais e intelectuais da antigüidade.

Esta dinastía adoptou desde o principio os costumes exipcios e foi unha constante inimiga da dinastía macedonia seléucida. Durante o reinado dun dos seus monarcas (Tolomeo V) foi cando se publicou (no 197 a.C.) un decreto en tres tipos de escritura sobre unha pedra negra que se coñece hoxe en día como Pedra de Rosetta.

Véxase tamén

Outros artigos

Ligazóns externas

Dinastía precedente Período helenístico de Exipto Dinastía seguinte
Dinastía macedónica Dinastía tolemaica Imperio Romano
  1. Jones, Prudence J. (2006). Cleopatra: A Sourcebook. University of Oklahoma Press. p. 14. ISBN 9780806137414. Eran membros da dinastía ptolemaica de macedona, que gobernaron Exipto logo da morte do seu conquistador, Alexandre o Grande.  Parámetro descoñecido |url-access= ignorado (Axuda)
  2. Pomeroy, Sarah B. (1990). Women in Hellenistic Egypt. Wayne State University Press. p. 16. mentres que o Exipto ptolemaico era unha monarquía cunha clase dominante grega. 
  3. Redford, Donald B., ed. (2000). The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt. Oxford University Press. Cleopatra VII era filla de Ptolomeo XII Auletes (80-57 a.C., gobernou entre 55 e 51 a.C.) e Cleopatra, ambos pais eran gregos macedonios. 
  4. Bard, Kathryn A., ed. (1999). Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt. Routledge. p. 488. ISBN 9780415185899. Os reis ptolemaicos aínda eran coroados en Menfis e popularmente a cidade considerábase o rival exipcio de Alexandría, fundada polos macedonios.  Parámetro descoñecido |url-access= ignorado (Axuda)
  5. Bard, Kathryn A., ed. (1999). Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt. Routledge. p. 687. ISBN 9780415185899. Durante o período tolemaico, cando Exipto estaba gobernado por gobernantes de orixe grega...  Parámetro descoñecido |url-access= ignorado (Axuda)
  6. Epifanio de Salamina, con todo, sitúa o número total de anos da dinastía Ptolomeo en 306. Vexa: Tratado de Epiphanius sobre pesos e medidas - A versión siríaca (ed. James Elmer Dean), University of Chicago Press 1935, p. 28 (nota 104), ou o que foi do 306/5 BCE ao 1 CE.
  7. Move over, Lannisters: No one did incest and murder like the last pharaohs on The A.V. Club