Xunqueira de Ambía: Diferenzas entre revisións

Xunqueira de Ambía
Situación
Xentilicio	xunqueirao
Xeografía
Provincia	Provincia de Ourense
Comarca	Comarca de Allariz - Maceda
Poboación	1.368 hab. (2023)
Área	60,21 km²
Densidade	22,72 hab./km²
Entidades de poboación	6 parroquias e 40 lugares
Capital do concello	Xunqueira de Ambía
Política (2019)
Alcalde	José Luis Gavilanes Losada (PPdeG)
Concelleiros	; PPdeG: 6; ; Outros: IX 3
	Eleccións municipais en Xunqueira de Ambía
Uso do galego (2011)
Galegofalantes	87,35%
Na rede
	www.xunqueiradeambia.org
	v; c; e;
	[ editar datos en Wikidata ]

Explorar o historial de forma interactiva

← Edición máis vella Edición máis nova →

Contido eliminado Contido engadido

VisualTexto wiki

En liña

Revisión como estaba o 27 de maio de 2021 ás 14:56

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Xunqueira.

Coordenadas: 42°12′17″N 07°44′07″O / 42.20472, -7.73528

Xunqueira de Ambía é un concello da provincia de Ourense, pertencente á comarca de Allariz - Maceda. Segundo o IGE en 2020 tiña 1.374 habitantes (1.863 no 2006, 1.901 no 2005, 1.934 no 2004, 1.997 no 2003). O seu xentilicio (véxase no Galizionario) é xunqueirao.

Xeografía

Situación

O concello, de 60,21 km²^[8], abrangue seis parroquias. Limita ó norte con Baños de Molgas, ó sur con Sandiás, ó leste con Vilar de Barrio e Sarreaus, e ó oeste con Allariz e Paderne de Allariz.

Hidrografía

O municipio está atravesado polo río Arnoia. No Baniño hai augas termais que nacen a 18 °C, e no Porteiro están a poza de Santa Lucía e a poza do Malladoiro.

Demografía

Padrón municipal ²⁰²⁰	Habitantes^[8]	Homes	Mulleres
Menores de 15 anos	95 (6,91 %)	45	50
Entre 16 e 64 anos	677 (49,27 %)	373	304
Maiores de 65 anos	602 (43,81 %)	277	325
Total	1.374	695	679

Evolución da poboación de Xunqueira de Ambía Fontes: INE e IGE.
1900	1930	1950	1981	2004	2009	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023
4.208	4.369	4.981	3.031	1.934	1.789	1.697	1.649	1.620	1.546	1.498	1.461	1.438	1.418	1.375	1.374
(Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.)

Fonte: IGE^[9] e INE^[10].

Historia

Hai restos megalíticos. Da cultura castrexa consérvanse os poboados de Cerdeira e A Medorra. Trala romanización de Galicia construíuse a Vía Nova (vía XVIII no itinerario de Antonino) entre Braga e Astorga que atravesaba a zona. Dela consérvase un miliario, trasladado a carón da casa consistorial.

Segundo a tradición, no século IV apareceuse a Virxe María nunha xunqueira (de onde procedería o nome a poboación), e no lugar construíuse unha ermida. Entre os séculos VIII e X naceu o Mosteiro de Santa María, e en 1164, por orde do rei Fernando II de León, comezou a construírse a colexiata de Santa María a Real, de arquitectura románica, declarada Ben de Interese Cultural en 1931. Foi no século XII, co mosteiro estivo a cargo da Orde de Santo Agostiño, cando acadou o seu maior esplendor. O claustro actual é do século XVI.

A calzada romana deu pé a unha variante da Vía da Prata do Camiño de Santiago, que entra no concello pola aldea de Bobadela parroquia de Bobadela a Pinta) e percorre os lugares de Padroso, Cima de Vila (parroquia da Abeleda), Quintela, Xunqueira de Ambía (na rúa Asdrúbal Ferreiro hai un albergue de peregrinos de 24 prazas)^[11], San Xillao (parroquia de Xunqueira de Ambía), A Pousa, Salgueiros e Os Casares (parroquia de Armariz). En 1541 o prior do mosteiro, Alonso de Piña, fundou un hospital de peregrinos.

Patrimonio

Amais da xa mencionada colexiata, en Salgueiros hai un peto de ánimas de comezos do s. XIX.^[12]

Galería de imaxes

Artigo principal: Galería de imaxes de Xunqueira de Ambía.

Mosterio de Santa María de Xunqueira de Ambía.
Igrexa da Abeleda.
Pedra Alta de Antela.

Parroquias

Galicia \| Provincia de Ourense \| Parroquias de Xunqueira de Ambía
A Abeleda (San Vicente) \| Armariz (San Salvador) \| Bobadela a Pinta (Santa Mariña) \| A Graña (Santiago) \| Sobradelo (San Román) \| Xunqueira de Ambía (Santa María a Real)

Lugares de Xunqueira de Ambía

Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Xunqueira de Ambía vexa: Lugares de Xunqueira de Ambía.

Notas

↑ Véxase no Galizionario.
↑ Instituto Nacional de Estadística, ed. (27 de decembro de 2019). "Cifras oficiales de población resultantes de la revisión del Padrón municipal a 1 de enero". Consultado o 2 de xuño de 2020. (en castelán).
↑ ^3,0 ^3,1 Instituto Galego de Estatística. (2023) "Xunqueira de Ambía".Información municipal. Sociedade e poboación. Xunta de Galicia.
↑ Nomenclátor de Galicia. Busca directa. Xunta de Galicia
↑ Ministerio do Interior, Goberno de españa (ed.). "Resultado eleccións 2019". Arquivado dende o orixinal o 25 de xuño de 2019. Consultado o 12 de xuño de 2019.
↑ Federación Galega de Municipios e Provincias (ed.). "Xunqueira de Ambía". www.fegamp.gal. Consultado o 15 de setembro de 2019.
↑ Neira, Carlos. "Evolución do uso do galego por concellos". Arquivado dende o orixinal o 5 de decembro de 2019. Consultado o 14 de outubro de 2014. Fonte: IGE. Datos dispoñibles nas Táboas Dinámicas de Google
↑ ^8,0 ^8,1 "IGE - Información municipal". www.ige.eu. Consultado o 2021-05-27.
↑ "IGE. Táboas". www.ige.eu. Consultado o 2021-05-27.
↑ "Instituto Nacional de Estadística. (National Statistics Institute)". ine.es. Consultado o 2021-05-27.
↑ Albergue de peregrinos de Xunqueira de Ambía en Turgalicia.
↑ Peto de Ánimas de Salgueiros en Turgalicia.

Véxase tamén

Bibliografía

Barros Guede, José. Historia y arte de Xunqueira de Ambía, 2004, 144 p., ISBN 978-84-609-1514-0

Ligazóns externas

www.xunqueiradeambia.org

[xentilicio_dic-1] Véxase no Galizionario.

[2] Instituto Nacional de Estadística, ed. (27 de decembro de 2019). "Cifras oficiales de población resultantes de la revisión del Padrón municipal a 1 de enero". Consultado o 2 de xuño de 2020. (en castelán).

[igemod-3] 3,0 ^3,1 Instituto Galego de Estatística. (2023) "Xunqueira de Ambía".Información municipal. Sociedade e poboación. Xunta de Galicia.

[4] Nomenclátor de Galicia. Busca directa. Xunta de Galicia

[5] Ministerio do Interior, Goberno de españa (ed.). "Resultado eleccións 2019". Arquivado dende o orixinal o 25 de xuño de 2019. Consultado o 12 de xuño de 2019.

[6] Federación Galega de Municipios e Provincias (ed.). "Xunqueira de Ambía". www.fegamp.gal. Consultado o 15 de setembro de 2019.

[Datos_de_2011_publicados_en_2014.-7] Neira, Carlos. "Evolución do uso do galego por concellos". Arquivado dende o orixinal o 5 de decembro de 2019. Consultado o 14 de outubro de 2014. Fonte: IGE. Datos dispoñibles nas Táboas Dinámicas de Google

[:0-8] 8,0 ^8,1 "IGE - Información municipal". www.ige.eu. Consultado o 2021-05-27.

[9] "IGE. Táboas". www.ige.eu. Consultado o 2021-05-27.

[10] "Instituto Nacional de Estadística. (National Statistics Institute)". ine.es. Consultado o 2021-05-27.

[11] Albergue de peregrinos de Xunqueira de Ambía en Turgalicia.

[12] Peto de Ánimas de Salgueiros en Turgalicia.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

@@ Liña 17: / Liña 17: @@
 | comarca= Allariz - Maceda
 | preposición2= de
-| superficie= 60,2
+| superficie= 60,21
 | entidades= [[Lugares de Xunqueira de Ambía|6 parroquias e 40 lugares]]
 | capital= Xunqueira de Ambía
@@ Liña 35: / Liña 35: @@
 | facebook            =
 }}
-'''Xunqueira de Ambía''' é un concello da [[provincia de Ourense]], pertencente á [[comarca de Allariz - Maceda]]. Segundo o IGE en [[2017]] tiña 1.438 habitantes <small>(1.863 no [[2006]], 1.901 no [[2005]], 1.934 no [[2004]], 1.997 no [[2003]])</small>. O seu xentilicio <small>(véxase no Galizionario)</small> é {{Dic|xunqueirao}}.
+'''Xunqueira de Ambía''' é un concello da [[provincia de Ourense]], pertencente á [[comarca de Allariz - Maceda]]. Segundo o IGE en [[2020]] tiña 1.374 habitantes <small>(1.863 no [[2006]], 1.901 no [[2005]], 1.934 no [[2004]], 1.997 no [[2003]])</small>. O seu xentilicio <small>(véxase no Galizionario)</small> é {{Dic|xunqueirao}}.
-== Demografía ==
+== Xeografía ==
+===Situación===
+O concello, de 60,21&nbsp;km²<ref name=":0" />, abrangue seis parroquias. Limita ó norte con [[Baños de Molgas]], ó sur con [[Sandiás]], ó leste con [[Vilar de Barrio]] e [[Sarreaus]], e ó oeste con [[Allariz]] e [[Paderne de Allariz]].
+===Hidrografía===
+O municipio está atravesado polo [[río Arnoia]]. No Baniño hai augas termais que nacen a 18&nbsp;°C, e no Porteiro están a poza de Santa Lucía e a poza do Malladoiro.
+=== Demografía ===
 {| {{Táboabonita}}
 |----
+! Padrón municipal <sup>2020</sup>
-! Censo en 2017
+! Habitantes<ref name=":0">{{Cita web|título=IGE - Información municipal|url=http://www.ige.eu/igebdt/esq.jsp?paxina=002003001&c=-1&ruta=fichas/bdmunicipal_tablas.jsp?ESP=32036|páxina-web=www.ige.eu|data-acceso=2021-05-27}}</ref>
-! Habitantes
 ! Homes
 ! Mulleres
 |----
-| Menores de 16 anos
+| Menores de 15 anos
-|align="center" | 97 (6.75 %)
+|align="center" | 95 (6,91 %)
-|align="right" | 44
+|align="right" | 45
-|align="right" | 53
+|align="right" | 50
 |----
 | Entre 16 e 64 anos
-|align="center" | 719 (50 %)
+|align="center" | 677 (49,27 %)
-|align="right" | 395
+|align="right" | 373
-|align="right" | 324
+|align="right" | 304
 |----
-| Maiores de 64 anos
+| Maiores de 65 anos
-|align="center" | 622 (43.25 %)
+|align="center" | 602 (43,81 %)
-|align="right" | 282
+|align="right" | 277
-|align="right" | 340
+|align="right" | 325
 |----
 ! Total
-! 1.438
+! 1.374
-! 721
+! 695
-! 717
+! 679
 |}
@@ Liña 93: / Liña 100: @@
   bar:1960 from:0 till:4584
   bar:1970 from:0 till:3705
-  bar:1981 from:0 till:2957
+  bar:1981 from:0 till:3031
-  bar:1991 from:0 till:2351
+  bar:1991 from:0 till:2358
   bar:2001 from:0 till:2095
-  bar:2009 from:0 till:1789
+  bar:2011 from:0 till:1697
-  bar:2014 from:0 till:1546
+  bar:2020 from:0 till:1374
 PlotData=
@@ Liña 108: / Liña 115: @@
   bar:1960 at: 4584 fontsize:S text:4.584 shift:(-10,5)
   bar:1970 at: 3705 fontsize:S text:3.705 shift:(-10,5)
-  bar:1981 at: 2957 fontsize:S text:2.957 shift:(-10,5)
+  bar:1981 at: 3031 fontsize:S text:3.031 shift:(-10,5)
-  bar:1991 at: 2351 fontsize:S text:2.351 shift:(-10,5)
+  bar:1991 at: 2358 fontsize:S text:2.358 shift:(-10,5)
   bar:2001 at: 2095 fontsize:S text:2.095 shift:(-10,5)
-  bar:2009 at: 1789 fontsize:S text:1.789 shift:(-10,5)
+  bar:2011 at: 1697 fontsize:S text:1.697 shift:(-10,5)
-  bar:2014 at: 1546 fontsize:S text:1.546 shift:(-10,5)
+  bar:2020 at: 1374 fontsize:S text:1.374 shift:(-10,5)
 </timeline>
-{{Hab info|4.208|4.369|4.981|3.031|1.934|1.789|1.697|1.649|1.620|1.546||}}
+{{Hab info|4.208|4.369|4.981|3.031|1.934|1.789|1.697|1.649|1.620|1.546|1.498|1.461|1.438|1.418|1.375|1.374}}
+Fonte: [[Instituto Galego de Estatística|IGE]]<ref>{{Cita web|título=IGE. Táboas|url=http://www.ige.eu/igebdt/esqv.jsp?ruta=verTabla.jsp?OP=1&B=1&M=&COD=1558&R=9915%5B32036%5D&C=0%5B1981:1991:2001:2004:2009:2011:2012:2013:2014:2015:2016:2017:2018:2019:2020%5D&F=&S=&SCF=|páxina-web=www.ige.eu|data-acceso=2021-05-27}}</ref> e [[Instituto Nacional de Estadística|INE]]<ref>{{Cita web|título=Instituto Nacional de Estadística. (National Statistics Institute)|url=https://ine.es/dynt3/inebase/es/index.htm?padre=580&dh=1|páxina-web=ine.es|data-acceso=2021-05-27}}</ref>.
-== Xeografía ==
-O concello, de 60,2&nbsp;km², abrangue seis parroquias. Limita ó norte con [[Baños de Molgas]], ó sur con [[Sandiás]], ó leste con [[Vilar de Barrio]] e [[Sarreaus]], e ó oeste con [[Allariz]] e [[Paderne de Allariz]]. O municipio está atravesado polo [[río Arnoia]]. No Baniño hai augas termais que nacen a 18&nbsp;°C, e no Porteiro están a poza de Santa Lucía e a poza do Malladoiro.
 == Historia ==
@@ Liña 128: / Liña 134: @@
 == Patrimonio ==
-Amais da xa mencionada [[colexiata]], en Salgueriros hai un [[peto de ánimas]] de comezos do [[século XIX|s. XIX]].<ref>[http://www.turgalicia.es/ficha-recurso?langId=gl_ES&cod_rec=17811&ctre=56&volverFicha=true Peto de Ánimas de Salgueiros] en [[Turgalicia]].</ref>
+Amais da xa mencionada [[colexiata]], en Salgueiros hai un [[peto de ánimas]] de comezos do [[século XIX|s. XIX]].<ref>[http://www.turgalicia.es/ficha-recurso?langId=gl_ES&cod_rec=17811&ctre=56&volverFicha=true Peto de Ánimas de Salgueiros] en [[Turgalicia]].</ref>
 == Galería de imaxes ==