Torre de Teodomiro: Diferenzas entre revisións
Sen resumo de edición |
Sen resumo de edición |
||
| Liña 8: | Liña 8: | ||
|estadoactual = vestixios |
|estadoactual = vestixios |
||
|11 = Galiza |
|11 = Galiza |
||
}} |
|||
{{Ben de Interese Cultural |
|||
|largo = 22em |
|||
|declaración=Resolución DGBAA |
|||
|data_declaración=17 de outubro de 1994 |
|||
|figura=[[Lista de monumentos da provincia da Coruña|Monumento]] |
|||
}} |
}} |
||
A '''Torre de Teodomiro''', tamén coñecida como o '''Castelo de Teodomiro''',<ref name="BIC">{{Cita web |url=http://ficheiros-web.xunta.gal/patrimonio/bic/relacion_bic.ods |título=Relación de Bens de Interese Cultural |páxina-web=Portal Datos Abertos da [[Xunta de Galicia]] |formato=[[OpenDocument|ODS]]}}</ref> foi un [[Castelo (fortificación)|castelo]] [[Alta Idade Media|altomedieval]] situado no [[monte do Gato]]. Foi declarada [[Ben de Interese Cultural]] no ano [[1994]]. |
A '''Torre de Teodomiro''', tamén coñecida como o '''Castelo de Teodomiro''',<ref name="BIC">{{Cita web |url=http://ficheiros-web.xunta.gal/patrimonio/bic/relacion_bic.ods |título=Relación de Bens de Interese Cultural |páxina-web=Portal Datos Abertos da [[Xunta de Galicia]] |formato=[[OpenDocument|ODS]]}}</ref> foi un [[Castelo (fortificación)|castelo]] [[Alta Idade Media|altomedieval]] situado no [[monte do Gato]]. Foi declarada [[Ben de Interese Cultural]] no ano [[1994]]. |
||
| Liña 30: | Liña 36: | ||
{{Control de autoridades}} |
{{Control de autoridades}} |
||
| ⚫ | |||
[[Categoría:Sitios arqueolóxicos de Galicia]] |
[[Categoría:Sitios arqueolóxicos de Galicia]] |
||
| ⚫ | |||
[[Categoría:Bens de Interese Cultural da provincia da Coruña]] |
|||
[[Categoría:Aranga]] |
[[Categoría:Aranga]] |
||
[[Categoría:Oza-Cesuras]] |
|||
[[Categoría:Castelos e fortalezas de Galicia sen imaxes]] |
[[Categoría:Castelos e fortalezas de Galicia sen imaxes]] |
||
[[Categoría:Aranga sen imaxes]] |
[[Categoría:Aranga sen imaxes]] |
||
[[Categoría:Oza-Cesuras sen imaxes]] |
|||
Revisión como estaba o 12 de maio de 2021 ás 20:47
| Torre de Teodomiro | |
|---|---|
| ben de interese cultural | |
| Parroquia | Fervenzas, Rodeiro |
| Concello | Aranga, Oza-Cesuras |
| Provincia | A Coruña |
| Comunidade autónoma | Galiza |
| Coordenadas | 43°11′59″N 8°07′13″O / 43.19968, -8.12028Coordenadas: 43°11′59″N 8°07′13″O / 43.19968, -8.12028 |
| Estilo arquitectónico | |
| Estilo orixinal | (século VI) |
| Estado actual | vestixios |
| Véxase tamén | |
| Castelos de Galiza | |
| [ editar datos en Wikidata ] | |
| Torre de Teodomiro | |
|---|---|
| Ben de Interese Cultural | |
| Coordenadas | 43°11′59″N 8°07′13″O / 43.19968, -8.12028Coordenadas: 43°11′59″N 8°07′13″O / 43.19968, -8.12028{{#coordinates:}}: Non pode haber máis dunha etiqueta primaria por páxina |
| Declaración | Resolución DGBAA |
| Data | 17 de outubro de 1994 |
| Categoría | Monumento |
| Código | RI-51-0008825 |
A Torre de Teodomiro, tamén coñecida como o Castelo de Teodomiro,[1] foi un castelo altomedieval situado no monte do Gato. Foi declarada Ben de Interese Cultural no ano 1994.
Historia
A fundación desta fortificación produciríase na Alta Idade Media, na época do reino suevo de Galiza. Segundo o Cronicón de Walfrido foi o rei suevo Teodomiro quen arredor do ano 550 encargou a súa construción no Monte Cato. Recibía o nome de Castrum Feacium, topónimo que hoxe dá nome á inmediata parroquia de Feás, e situábase fronte ao camiño que ligaba Betanzos con Curtis, Sobrado ou Lugo, isto é, nun contexto viario estratéxico.[2]
Posteriormente houbo unha ocupación medieval dos condes de Présaras.[1]
En 1892, Manuel Martínez Santiso na súa Historia de la Ciudad de Betanzos facía referencia á fortaleza e informaba de que xa non ficaban restos.[3] En 1918, o historiador e arqueólogo Ángel del Castillo cría que non había «xeito nin de reducir a súa situación nin de probar a súa existencia».[4]
No ano 1994 foi declarada Ben de Interese Cultural (BIC), malia non existir na altura indicio ningún sobre a localización nin estruturas.[1] Tamén foi incluída no Plan Xeral de Ordenación Municipal do concello de Aranga, que se aprobou en 2013. Aínda que sen xeolocalizar, situouse na parroquia de Fervenzas.[5] A falla de indicios sobre os seus restos provocou a intención de analizar a súa baixa como Ben de Interese Cultural.[1]
Francisco Pato Fandiño, na súa obra de 2018 sobre a parroquia de Santa María de Ois (Coirós), consideraba posíbel que a fortaleza se localizase no lugar denominado Cruz do Campo Xaneiro,[6] onde converxen as parroquias de Ois, Fervenzas, Bandoxa e Rodeiro (estas dúas últimas do concello de Oza-Cesuras).[7] En abril de 2021, o arqueólogo Antón Malde, seguindo a toponimia e empregando as modernas técnicas de análise xeográfica, achou «fortes indicios» dos restos algo máis ao sur, no lugar do Castelo de Arriba (Rodeiro). A radiografía do terreo, o cal se atopa totalmente cuberto de vexetación, permitiulle apreciar o que semella unha «muralla elipsoidal e probabelmente un corpo central».[2]
Ao mesmo tempo, as empresas Greenalia e Galernegy, que pretenden instalar até 40 muíños eólicos na mesma zona do castelo altomedieval, alén de omitir a existencia dunhas mámoas no seu estudo arqueolóxico, tampouco facían referencia ó BIC.[2][8] Perante esta situación, o BNG reclamou no Parlamento protección para a fortificación, así como medidas concretas para a súa conservación e posta en valor.[9]
Notas
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 "Relación de Bens de Interese Cultural" (ODS). Portal Datos Abertos da Xunta de Galicia.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Pérez, Antares (6 de maio de 2021). "Un arqueólogo localiza “fuertes indicios” de un castillo de la Alta Edad Media en Monte do Gato". La Opinión A Coruña (en castelán) (Aranga).
- ↑ Martínez Santiso, Manuel (1987) [1892]. Erias Martínez, Alfredo, ed. Historia de la Ciudad de Betanzos (PDF) (facsímile) (en castelán). Deputación da Coruña. p. 142. ISBN 84-86040-17-5.
- ↑ Del Castillo, Ángel (1918). "Reseña histórica dos monumentos y-obras d'arte qu'esistiron y-eisisten en Betanzos" (PDF). En Vales Villamarín, Francisco. 1918. Xogos froraes de Betanzos (en castelán). Betanzos: Imp. de Manuel Villuendas. pp. 27–48, en 30.
- ↑ Catálogo de Patrimonio (PDF) (Informe). Plan Xeral de Ordenación Municipal. Concello de Aranga. 2013. Código do elemento 5-1.
- ↑ Pato Fandiño, Francisco (2018). Historia documentada de Santa María de Ois (PDF) (en castelán). Deputación da Coruña. p. 18.
- ↑ Instituto Geográfico Nacional de España (2001). "Oza Dos Ríos, 46-III" (Mapa). Mapa Topográfico Nacional de España (2.ª ed.). 1:25000 (en castelán).
- ↑ "Xunta e Greenalia, abertos a cambios nos parques eólicos do Monte do Gato ao darse cunha fortaleza". Europa Press. 6 de maio de 2021.
- ↑ "O BNG demanda no Parlamento protección para a Torre de Teodomiro". Bloque Nacionalista Galego das Mariñas. Betanzos. 6 de maio de 2021.
