Encoro da Castellana: Diferenzas entre revisións

Engadir ligazóns
Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Explorar o historial de forma interactiva
← Edición máis vellaEdición máis nova →
Contido eliminado Contido engadido
VisualTexto wiki
Recuperando 2 fontes e etiquetando 0 como mortas.) #IABot (v2.0.8
Recuperando 3 fontes e etiquetando 0 como mortas.) #IABot (v2.0.8
Liña 79: Liña 79:
* [[Encoros de Galiza]]
* [[Encoros de Galiza]]
=== Ligazóns externas ===
=== Ligazóns externas ===
*{{Cita web |url=https://www.elidealgallego.com/opinion/jose-bergantinos/encoro-da-castellana/20150120004718226144.html |título=O encoro da Castellana |nome=Xosé |apelidos={{versaleta|Bergantiños}} |ligazón-autor=Xosé Bergantiños |páxina-web=[[El Ideal Gallego]] |data=20 de xaneiro de 2015}}
*{{Cita web |url=https://www.elidealgallego.com/opinion/jose-bergantinos/encoro-da-castellana/20150120004718226144.html |título=O encoro da Castellana |nome=Xosé |apelidos={{versaleta|Bergantiños}} |ligazón-autor=Xosé Bergantiños |páxina-web=[[El Ideal Gallego]] |data=20 de xaneiro de 2015 |data-acceso=30 de xaneiro de 2020 |data-arquivo=30 de xaneiro de 2020 |url-arquivo=https://web.archive.org/web/20200130181133/https://www.elidealgallego.com/opinion/jose-bergantinos/encoro-da-castellana/20150120004718226144.html |url-morta=yes }}


{{Control de autoridades}}
{{Control de autoridades}}

Revisión como estaba o 24 de febreiro de 2021 ás 22:55

Coordenadas: 43°10′47.72″N 8°0′42.99″O / 43.1799222, -8.0119417

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: A Castellana.
Encoro da Castellana
Localización administrativa
EstadoEspaña
DivisiónGaliza Galiza
Localización xeográfica
ContinenteEuropa
CuncaGaliza-Costa
Características
Capacidade90.000 m³
Outros datos
ProvinciaA Coruña
ConcellosAranga e Curtis
ParroquiasVilarraso e Curtis
Tipo e usoPantano artificial
Produción de enerxía hidroeléctrica
Fornecemento de auga potábel
Mapa
Encoro da Castellana

O encoro da Castellana é un encoro que se acha no curso alto do río Mandeo, entre as parroquias de Vilarraso e Curtis, dos concellos de Aranga e Curtis, na provincia da Coruña, asolagando tamén terras da parroquia de Foxado (Curtis).[1] Próximo ó lugar da Castellana (Vilarraso), foi construído para aproveitamento hidroeléctrico.

Verte as súas augas nel o río de Portabenza.[2]

Historia e características

A súa capacidade é duns 90.000 m³. De estrutura recta e perfil de gravidade, posúe 7,5 metros de alto e 20 de longo. A auga é canalizada até a cámara de carga, que a descarga na minicentral mediante tres tubos de formigón armado de 37 m de lonxitude.[3] Non posúe dispositivo ningún para o remonte dos peixes e ten estabelecido un caudal ecolóxico de 0,85 m³/s durante todo o ano.[4] Nas augas represadas, cuxas ribeiras conforman un bosque de bidueiros e amieiros, pódense observar diferentes aves acuáticas como o lavanco e o mergullón pequeno durante todo o ano, mentres durante as épocas de invernada a cerceta, a garza real, o corvo mariño real e a narcexa. Entre as especies ictiolóxicas destaca a reñosa.[5]

O encoro comezou a funcionar en 1944[6] e foi o 13 de agosto de 1945 cando o Ministerio de Obras Públicas autorizou a derivación dun caudal de 1,5 m³/s para a produción de electricidade.[3] Estivo en funcionamento até 1970, xerando enerxía para lugares próximos como Teixeiro, Vilardois, Vilarraso, A Reborica e Estraviz.[6]

Entrou de novo en funcionamento en 1991.[7] Orixinalmente concedida a Fenosa, foi xestionada por Minicentrales M.N., o que fixo que a asociación de pesca Río Mandeo denunciase a compañía por captación ilícita de auga e delito ecolóxico. Tamén denunciou o escaso caudal ecolóxico, que non atinxía os 0,05 m³/s.[8]

Posteriormente, a empresa Navarro Generación levou a explotación do encoro.[7][a] O grupo Eufer, alianza de Enel e Unión Fenosa, e disolvido en 2010, foi o titular da concesión cun caudal de 6 m³/s e unha potencia instalada de 1300 kW.[4][10]

O 4 de xullo de 1999, dous excursionistas morreron após a abertura das comportas da central e a subida repentina do caudal do río.[11] Doce anos despois, o xuízo contra os acusados, o monitor da excursión e os encargados da central, finalizou sen condena.[12]

En 2016 rematou a concesión hidráulica e entrouse nunha fase de información de compatibilidade co plan hidrolóxico da bacía.[13]

En 2020, para a mellora e ampliación do fornecemento de auga á localidade de Teixeiro, así como ó polígono industrial de Curtis-Teixeiro e ó centro penitenciario de Teixeiro, anunciouse a execución da captación e bombeo de auga desde o encoro. Un edificio de bombeo permitirá captar 0,08 m³/s (ampliábel a 0,13) e estará conectado mediante unha tubaxe de impulsión de 3,6 km de lonxitude á estación de tratamento de auga potábel (ETAP) existente no polígono industrial.[14][15]

Galería de imaxes

  • Encoro
    Encoro
  • Río Mandeo desde o encoro
    Río Mandeo desde o encoro
  • Canle
    Canle
  • Cámara de carga
    Cámara de carga
  • Central eléctrica
    Central eléctrica
  • Vista aérea
    Vista aérea

Notas

  1. ↑ Navarro Generación xurdiu como escisión da fusión de Minicentrales M.N. con outras empresas no ano 2000.[9]
Referencias
  1. ↑ "Santa María de Foxado". Concello de Curtis. 
  2. ↑ Folla 46-IV titulada Guitiriz do ano 2001 do Mapa Topográfico Nacional de España a escala 1:25000.
  3. ↑ 3,0 3,1 García Roldán, Alberto (xaneiro de 2017). "Embalse de la Castellana, Curtis". Galicia Pueblo a Pueblo (en castelán). 
  4. ↑ 4,0 4,1 "Apéndice III.2 Características de las centrales hidroeléctricas" (PDF). Demarcación Hidrográfica de Galicia-Costa (Informe técnico). Plan Hidrológico (en castelán). Augas de Galicia. Xullo de 2010. pp. 159–160. 
  5. ↑ González Prieto, Serafín J. (31 de xaneiro de 2012). Alegacións, comentarios e suxestións á proposta de ampliación da Rede Natura 2000 elaborada en 2011 e sometida a información pública (PDF) (Informe). Sociedade Galega de Historia Natural. p. 12. Arquivado dende o orixinal o 29 de marzo de 2020. 
  6. ↑ 6,0 6,1 Cabanas López, Fernando D. (2018). Territorio de Aranga (en castelán). p. 30. ISBN 978-84-09-07272-9. 
  7. ↑ 7,0 7,1 "Listaxe de minicentrais de Galiza (menos de 10 kW)" (PDF). Inega. p. 1. Consultado o 30 de xaneiro de 2020. 
  8. ↑ "A sociedade Río Mandeo esixe unha compensación social ás minicentrais denunciadas". La Voz de Galicia (A Coruña). 21 de outubro de 2006. 
  9. ↑ "El Consejo de Administración de la Comisión Nacional de Energía…" (PDF). Comisión Nacional de Enerxía de España (en castelán). 6 de novembro de 2000. 
  10. ↑ R. Cuba, Laura; Dobaño, Erik (21 de decembro de 2018). "O poder dos ríos para o pobo". adiante.gal. Compostela. 
  11. ↑ B. A. (30 de abril de 2010). "Arranca, once años después, el juicio por la muerte de dos deportistas en el río Mandeo". La Voz de Galicia (en castelán). 
  12. ↑ Barbadillo, A. (20 de xuño de 2011). "Cierran sin condena el proceso por la muerte de dos jóvenes en el Mandeo". Diario de Arousa (en castelán) (A Coruña). Arquivado dende o orixinal o 30 de xaneiro de 2020. Consultado o 30 de xaneiro de 2020. 
  13. ↑ Dobaño, Erik (16.outubro.2019). "Augas da Galiza non dá prazos para a reversión dos saltos de Ponte Inferno, Güimil, Castellana e Fervenzas". Nós Diario. 
  14. ↑ "A Xunta e o Concello de Curtis acordan a solución ao abastecemento de Teixeiro e a ampliación da potabilizadora para cubrir as necesidades do municipio e do polígono industrial". Xunta de Galicia. 30 de xuño de 2020. Arquivado dende o orixinal o 15 de setembro de 2020. Consultado o 16 de setembro de 2020. 
  15. ↑ "O novo abastecemento de Teixeiro, cunha inversión de 2,7 millóns, estará listo en 2021" (PDF). Concello de Curtis ao día (6): 5. agosto de 2020. 

Véxase tamén

Outros artigos

Ligazóns externas

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Encoro_da_Castellana&oldid=5709951»