Provincia de León

Provincia de León

Capital	León
Área	15.581 km²
Poboación	499.284 hab. (2010)
Densidade	32,08 hab./km²
Concellos	211
Xentilicio	Leonés/esa

León (en leonés: Llión) é unha provincia española pertencente á comunidade autónoma de Castela e León. Está situada no Noroeste da Península Ibérica e a súa capital é a cidade homónima de León. Limita ao norte co Principado de Asturias e Cantabria, ao oeste con Galiza (coas provincias de Ourense e de Lugo), ao sur coas provincias de Zamora e de Valladolid, e ao leste coa provincia de Palencia.

Ten unha superficie de 15.581 km². Posuía unha poboación de 495.902 habitantes (INE 2005). A súa densidade era de 31,82 hab/km².

Lugar de paso entre importantes zonas da Península Ibérica, percorren a provincia leonesa dúas grandes rutas históricas: de Sur a Norte a Vía da Prata, e de Leste a Oeste o Camiño de Santiago.

Ademais do español, nalgunhas zonas de León fálanse outras linguas:

• Leonés, lingua romance, derivada do latín, e unha das máis antigamente documentadas na Península Ibérica, e que está recoñecida polo estatuto castelán e leonés aínda que non goza de oficialidade e continúa a ser falada na provincia, especialmente en zonas setentrionais da provincia, con especial vividez na comarca de Laciana, no Bierzo e na Cabreira.
• Galego, falado no Bierzo. Este idioma románico está recoñecido oficialmente no Estatuto de Autonomía de Castela e León pero sen status de oficialidade, en cuxo artigo 4º indícase que "gozarán de respecto y protección la lengua gallega y las modalidades lingüísticas en los lugares en que habitualmente se utilicen". A pesar disto a aplicación práctica necesitou da defensa popular para facelo efectivo.

Xeografía política

Comarcas

• Tierras de León
• O Bierzo, conta co único ente comarcal recoñecido polo Estatuto de Autonomía de Castela e León e que comprende na actualidade outras antigas comarcas como A Cabreira, os Ancares leoneses ou a Terra de Aguiar; Na parte occidental da comarca fálase o galego amecido co leonés en diversos grados.
• El Páramo
• Laciana
• Valle de Gordón
• A Maragatería
• Babia
• La Cepeda
• La Valduerna
• Ribera del Órbigo
• La Cabrera
• La Valdería
• Vega del Esla
• La Sobarriba
• La Tercia del Camino
• Tierra de Campos
• Tierra de la Reina
• Omaña
• Luna
• Los Argüellos
• Ordás

Monumentos e lugares de interese

León

• Catedral de León
• Basílica de Santo Isidoro de León
• Casa Botines
• Hostal de San Marcos de León
• Palacio de los Guzmanes

Astorga

• Conxunto histórico urbano
• Palacio Episcopal de Astorga
• Catedral de Santa María
• Ergástula romana
• Casa do Concello

Ponferrada

• Castelo de Ponferrada
• Basílica de la Encina
• Casa do Concello

Sahagún

• Igrexa da Peregrina
• Igrexa de San Lourenzo
• Igrexa de San Tirso
• Ermida da Virgen del Puente
• Ermida de San Juan de Sahagún
• Restos da Abadía Beneditina

Vilafranca do Bierzo

• Conxunto histórico urbano
• Igrexaa de Santiago
• Igrexaa de San Francisco

Outras localidades:

• Arbas del Puerto - Colegiata de Santa María
• Carracedo do Bierzo - Mosteiro
• Carucedo - As Médulas
• Castrillo de los Polvazares - Conxunto histórico
• Compludo -Ferrería
• Gradefes - Mosteiro de Santa María de Gradefes
• Lois - Igrexa
• Mansilla de las Mulas - Recinto murado
• Peñalba de Santiago - Igrexa mozárabe de Santiago
• San Miguel de Escalada - Mosteiro de San Miguel
• Santo Tomás de las Ollas - Igrexa prerrománica
• Vallecillo (León) - Igrexa de Vallecillo
• Valporquero de Torío - Cova de Valporquero
• Villaverde de Sandoval - Mosteiro de Santa María