Cacique: Diferenzas entre revisións

Explorar o historial de forma interactiva

← Edición máis vella Edición máis nova →

Contido eliminado Contido engadido

En liña

Revisión como estaba o 29 de setembro de 2020 ás 08:12

O termo cacique, palabra de etimoloxía taína (parte da etnia arauaca) pasou a ser un concepto aplicado polos españois a certas personalidades das culturas orixinarias centroamericanas e suramericanas; con isto referíase ás persoas que tiñan poder. Os españois, ao coñecela neses pobos, empregárona equivocamente aplicándoa aos homes que tiñan maior poder económico (animais, áreas de cultivo etc) e máis esposas.

O equívoco persiste entre os non especialistas, xa que moitos chaman "cacique" aos soberanos (absolutos) de imperios (aztecas, kechuas etc) do mesmo xeito que aos xefes ou líderes de pequenas poboacións consideradas 'sen Estado', por exemplo os nambikuara.

É así que se chama vulgarmente "cacique" aos kuraka dos Andes centrais, aos toki, longko e ülmen dos mapuches, os tuvichá dos avá ou guaraníé etc. Existe unha obvia razón pragmática para tal tipo de xeralización e reduccionismo apelando á palabra "cacique". Con todo o que desexe entender máis o real de cada etnia (nin que dicir ten que máis aínda o sociólogo e o antropólogo) debe ter cautela con tal uso indiscriminado da palabra "cacique".

Por outra banda a palabra "cacique" e "caciquismo" foi usada na España decimonónica (en particular, en Galiza) para aludir despectivamente a "caudillos" e líderes sociais deses tempos. A súa existencia resultou un dos factores causantes da literatura da xeración do 98. Dun xeito semellante, noutros países (por exemplo Arxentina) úsase moitas veces figurativa e peyorativamente a palabra "cacique" para aludir a quen exerce o poder de "redes clientelares" aínda que nada teñan que ver cos pobos orixinarios de América.

Noutra orde de cousas, particularmente, apódaselle cacique ó Club Deportivo de fútbol chileno Colo-Colo, xa que ese nome provén dun dos grandes xefes mapuches.

@@ Liña 5: / Liña 5: @@
 É así que se chama vulgarmente "cacique" aos ''kuraka'' dos Andes centrais, aos ''[[toqui|toki]]'', ''[[longko]]'' e ''ülmen'' dos [[pobo mapuche|mapuches]], os ''tuvichá'' dos avá ou [[guaraní]]é etc. Existe unha obvia razón pragmática para tal tipo de xeralización e reduccionismo apelando á palabra "cacique". Con todo o que desexe entender máis o real de cada etnia (nin que dicir ten que máis aínda o sociólogo e o antropólogo) debe ter cautela con tal uso indiscriminado da palabra "cacique".
-Por outra banda a palabra "cacique" e "[[caciquismo]]" foi usada na [[España]] [[século XIX|decimonónica]] (en particular, en [[Galiza]]) para aludir despectivamente a "[[caudillo]]s" e [[líder]]es sociais deses tempos. A súa existencia resultou un dos factores causantes da [[literatura]] da [[xeración do 98]]. Dun xeito semellante, noutros países (por exemplo [[Arxentina]]) úsase moitas veces figurativa e peyorativamente a palabra "cacique" para aludir a quen detenta o poder de "redes clientelares" aínda que nada teñan que ver cos pobos orixinarios de América.
+Por outra banda a palabra "cacique" e "[[caciquismo]]" foi usada na [[España]] [[século XIX|decimonónica]] (en particular, en [[Galiza]]) para aludir despectivamente a "[[caudillo]]s" e [[líder]]es sociais deses tempos. A súa existencia resultou un dos factores causantes da [[literatura]] da [[xeración do 98]]. Dun xeito semellante, noutros países (por exemplo [[Arxentina]]) úsase moitas veces figurativa e peyorativamente a palabra "cacique" para aludir a quen exerce o poder de "redes clientelares" aínda que nada teñan que ver cos pobos orixinarios de América.
 Noutra orde de cousas, particularmente, apódaselle '''cacique''' ó Club Deportivo de [[fútbol]] [[chile]]no [[Colo-Colo]], xa que ese nome provén dun dos grandes xefes [[pobo mapuche|mapuches]].