Máscara: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Explorar o historial de forma interactiva
Edición máis nova →
Contido eliminado Contido engadido
VisualTexto wiki
Moedagalega (conversa | contribucións)
30.506 edicións
Creouse a páxina para redirixila a un sinónimo.
 
Nachonion (conversa | contribucións)
21.449 edicións
Creada como tradución da páxina "Mascarilla"
Liña 1: Liña 1:
{{Outros homónimos}}
#REDIRECCIÓN [[Careta]]
[[Ficheiro:2009Julija-210.jpg|miniatura|Máscara FFP2, un dos tipos de máscara protectora autofiltrante.]]
[[Ficheiro:3M_N95_Particulate_Respirator.JPG|miniatura|Unha máscara facial de filtrado [[Máscara N95|N95]].]]
[[Ficheiro:Air-Purifying_Respirator.jpg|miniatura|Una máscara de purificación do ar elastomérica de media cara. Esta clase de máscara é reutilizábel, se os filtros substitúense periodicamente.]]
[[Ficheiro:Хирургическая_маска.jpg|miniatura|Máscara cirúrxica simple.]]
Una '''máscara''' (ás veces denominada '''respirador''' que non debe confundirse co ventilador mecánico) é un dispositivo deseñado para protexer o portador da inhalación de atmosferas perigosas, incluíndo [[c2:fumes|fumes]], [[Vapor|vapores]], [[Gas|gases]] e partículas en suspensión coma pos e [[Microorganismo|microorganismos]] -bacterias e [[Virus|virus-]] aerotransportados así como para protexer aos demais cando o portador pode contaxiar algunha doenza.

== Tipos segundo a orixe do ar ==
Hai dúas categorías principais nas máscaras:

* '''Máscara purificadora do ar''', na que o ar respirábel obtense mediante a filtración dunha atmosfera exterior contaminada -po, virus, bacterias, elementos químicos- ou para evitar que o que porta a máscara contamine a atmosfera exterior e poida contaxiar. Existe unha gama que vai desde as máscaras faciais de face ou media face relativamente económicas dun só uso, desbotábeis, ás veces denominadas como máscara antipo ou máscara FFP1), a máscaras protectora de maior seguridade fronte a elementos químicos e biolóxicos (máscara FFP2, máscara FFP3 e [[máscara N95]]) aos máis robustos modelos reutilizábeis con cartuchos reemprazábeis, a miúdo chamadas máscaras antigás.
* '''Máscara con subministración de ar''', nas que se proporciona unha subministración mediante condución desde bombonas con osíxeno ou ar respirábel desde unha localización que garanta a súa calidade -ventilador mecánico de [[Unidade de coidados intensivos|unidades de coidados intensivos]], laboratorios biolóxicos, submarinismo, bombeiros, etc.-.

As máscaras teñen una peza facial que se axusta e suxeita á cabeza mediante fitas, arnés de tea, ou algún outro método.

== Tipos segundo o seu uso e nivel de protección ==

=== Máscara cirúrxica ===
{{Artigo principal|Mascarilla quirúrgica}}A máscara cirúrxica é un tipo de máscara autofiltrante utilizada por persoal médico e sanitario \ para conter bacterias provenientes do nariz e da boca. As máscaras cirúrxicas tamén as utilizan civís en espazos públicos ante gromos ou [[Epidemia|epidemias]] de doenzas transmitidas por vía respiratoria, ou ben cando o ar dun determinado local está contaminado.<ref name="mascarillas_quirurgicas">{{Cita web|título=Guía de mascarillas quirúrgicas y autofiltrantes|url=https://www.osakidetza.euskadi.eus/contenidos/informacion/hd_publicaciones/es_hdon/adjuntos/GuiaSL23c.pdf|editorial=OsaKidetza|lingua=español|data-acceso=21 de marzo de 2020}}</ref>

=== Tipos de máscaras segundo normas europeas - FFP ===
{{Artigo principal|Mascarilla FFP1|Mascarilla FFP2|Mascarilla FFP3}}A norma europea ''EN 149'' chama ás máscaras "pezas de filtrado facial" (''filtering face pieces'', FFP) en tres categorías segundo a súa capacidade de filtrado e polo tanto de protección:
{| class="wikitable"
!Clase
!Límite de penetración do filtro (a 95 l./min de fluxo de ar)
!Fluxo cara a dentro
!Uso
|-
|FFP1
|Filtra polo menos o 78% das partículas transportadas polo ar
|<22%
|"Antipó"
|-
|FFP2
|Filtra polo menos o 92% das partículas no ar
|<8%
|"Contra os virus [[Gripe|influenza]], Influenzavirus B, [[gripe aviaria]], [[Síndrome respiratoria aguda grave|SRAS]], [[Orthocoronavirinae|coronavirus]], [[COVID-19]], [[yersinia pestis]], [[tuberculose]] así como os usos indicados en FFP1"
|-
|FFP3
|Filtra polo menos o 98% das partículas no ar
|<2%
|"Contra partículas moi finas de, por exemplo, [[Amianto|asbesto]] e [[cerámica]]; procedementos médicos que xeren aerosois (intubación endotraqueal, [[broncoscopia]], lavado bronco-alveolar, ventilación manual previa á intubación, ventilación non invasiva, traqueotomía e usos sinalados de máscaras FFP2 e FFP1"
|}

=== Tipos de máscaras segundo normas estadounidenses - N ===
Nos Estados Unidos o Instituto Nacional paira a Seguridade e Saúde Ocupacional definiu en 2011 os seguintes tipos de filtros de partículas:<ref name="fact sheet">{{Cita publicación periódica|apelidos=Metzler|nome=R|apelidos2=Szalajda|nome2=J|título=NIOSH Fact Sheet: NIOSH Approval Labels - Key Information to Protect Yourself|ano=2011|url=https://www.cdc.gov/niosh/docs/2011-179/pdfs/2011-179.pdf|ISSN=0343-6993}}</ref>
{| class="wikitable"
!Resistencia ao óleo
!Clasificación
!Descrición
|-
| rowspan="3" |Non é resistente ao óleo
|[[Máscara N95|N95]]
|Filtra polo menos o 95% das partículas transportadas polo ar
|-
|N99
|Filtra polo menos o 99% das partículas no ar
|-
|N100
|Filtra polo menos o 99.97% das partículas no ar
|-
| rowspan="3" |Resistente ao óleo
|R95
|Filtra polo menos o 95% das partículas no ar
|-
|R99
|Filtra polo menos o 99% das partículas no ar
|-
|R100
|Filtra polo menos o 99.97% das partículas no ar
|-
| rowspan="3" |A proba de óleo
|P95
|Filtra polo menos o 95% das partículas no ar
|-
|P99
|Filtra polo menos o 99% das partículas no ar
|-
|P100
|Filtra polo menos o 99.97% das partículas no ar
|}

=== Máscaras hixiénicas fronte ao SARS-CoV-2 ===
{{Artigo principal|Mascarilla higiénica}}Durante a [[Pandemia por coronavirus de 2019-2020|pandemia de enfermidade por coronavirus de 2019-2020]] ([[COVID-19]]) e o seu espallamento a practicamente todos os países do mundo, produciuse unha escaseza xeneralizada de máscaras ante a necesidade do seu uso para evitar contaxiar e ser contaxiado. Ante esta situación xurdiron propostas individuais, empresariais e estatais paira a confección das denominadas como máscaras hixiénicas, que sen cumprir as normas esixidas para as máscaras cirúrxicas e de protección (máscaras cirúrxicas, [[máscara N95]], FFP2 e FFP3) podían cumprír unha función hixiénica e evitar tanto contaxiar e como ser contaxiado.

Os Centros para o Control e a Prevención de doenzas dos [[Estados Unidos de América|Estados Unidos]] publicaron un padrón de máscaras caseiras sen costuras usando un pano e un filtro de café, así como un vídeo sobre como facer máscaras con bandas de goma e teas dobradas que se atopan en casa. Os científicos de todo o país encargáronse de identificar os materiais cotiáns que fan un mellor traballo ao filtrar partículas microscópicas. En probas recentes, os filtros de forno HEPA obtiveron bos resultados, do mesmo xeito que as bolsas de aspirador, as capas de fundas de almofada de 600 unidades e a tea similar ao pixama de franela. Os filtros de café apiados tiveron puntuacións medias. As [[Bufanda|bufandas]] e o material de panos tiveron as puntucións máis baixas, pero aínda así apañaron unha pequena porcentaxe de partículas.<ref>{{Cita novas|título=What’s the Best Material for a Mask?|url=https://www.nytimes.com/article/coronavirus-homemade-mask-material-DIY-face-mask-ppe.html|xornal=The New York Times|data=9 de abril de 2020|data-acceso=10 de abril de 2020|issn=0362-4331|lingua=en-US|nome=Tara|apelidos=Parker-Pope}}</ref>


En España e outros países xurdiron iniciativas conxuntas cidadás, privadas e públicas para a confección e homologación de máscaras hixiénicas que podían cumprir a función de protección fronte ao [[SARS-CoV-2]].<ref>[https://www.infosalus.com/actualidad/noticia-gobierno-une-establecen-requisitos-fabricacion-mascarillas-higienicas-20200409221332.html El Gobierno y la UNE establecen los requisitos para la fabricación de mascarillas higiénicas], infosalud, España, 9 de abril de 2020</ref><ref>[https://www.latercera.com/que-pasa/noticia/coronavirus-y-mascarillas-de-tela-experta-explica-cuales-son-las-indicadas-para-hacerlas-en-casa/NU3DRC3LORFINO5VHYD65VE3NQ/ Coronavirus y mascarillas de tela: Experta explica cuáles son las indicadas para hacerlas en casa], latercera.com, Chile, 7/4/2020</ref><ref>[https://www.mincotur.gob.es/es-es/COVID-19/Paginas/guias-para-fabricacion-de-mascarillas-y-ropa-de-proteccion.aspx Guías para la fabricación de mascarillas y ropa de protección], Ministerio de Industria, Comercio y Turismo, España</ref><ref>[https://www.redaccionmedica.com/contenido/images/9_MASCARILLA_DESARROLLADA_POR_AITEX.pdf Mascarilla desarrollada por AITEX]</ref><ref>[https://www.redaccionmedica.com/secciones/sanidad-hoy/coronavirus-como-hacer-mascarillas-homologadas-caseras-tutorial-oficial-5807 Coronavirus: 7 guías oficiales para hacer mascarillas homologadas y caseras], redacción médica, 11 de abril de 2020</ref>

== Véxase tamén ==

** Máscara cirúrxica
** [[Máscara N95]]
*
*
* [[Equipo de protección individual|Equipo de protección persoal]]

== Notas ==
{{Listaref}}

=== Bibliografía ===

* Nancy Bollinger, Robert Schutz et ao. [https://www.cdc.gov/niosh/docs/87-116/pdfs/87-116.pdf NIOSH Guía a Protección Respiratoria Industrial]. — NIOSH. — Cincinnati, Ohio: DHHS (NIOSH) Núm. de Publicación 87-116, 1987. — 305 p.
* ''Linda Rosenstock et ao''. [https://www.cdc.gov/niosh/docs/99-143/pdfs/99-143.pdf TB Programa de Protección respiratoria En Instalacións de Coidado da Saúde. A guía do administrador.] — DHHS (NIOSH) Núm. de publicación 99-143. — Cincinnati, Ohio, 1999. — 120 p.
* ''Nancy Bollinger et ao''. [https://www.cdc.gov/niosh/docs/2005-100/pdfs/2005-100.pdf NIOSH Respirator Lóxica de selección]. — DHHS (NIOSH) Núm. de publicación 2005-100. — Cincinnati, Ohio, 2004. — 39
* [http://www.hse.gov.uk/pubns/priced/HSG53.pdf Equipamento protector respiratorio en traballo. Una guía práctica. 4 ed.] — HSE (Reino Unido). — Norwich: Coroa, 2013. — 59 p. — .
* BGR/GUV-R 190 Benutzung von Atemschutzgeräten. — Deutsche Gesetzliche Unfallversicherung e.V. (DGUV), Medienproduktion. — Berlín (BRD), 2011. — 174 p.
* Jaime Lara, Mireille Vennes. [http://www.irsst.qc.ca/media/documents/PubIRSST/R-319.pdf Guía pratique de protección respiratoire]. — Institut de recherche Robert-Sauvé en santé et en sécurité du travail (IRSST). — Montreal (Canadá), 2002. — 56 p. —

Revisión como estaba o 28 de agosto de 2020 ás 06:19

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Máscara (homónimos).
Máscara FFP2, un dos tipos de máscara protectora autofiltrante.
Unha máscara facial de filtrado N95.
Una máscara de purificación do ar elastomérica de media cara. Esta clase de máscara é reutilizábel, se os filtros substitúense periodicamente.
Máscara cirúrxica simple.

Una máscara (ás veces denominada respirador que non debe confundirse co ventilador mecánico) é un dispositivo deseñado para protexer o portador da inhalación de atmosferas perigosas, incluíndo fumes, vapores, gases e partículas en suspensión coma pos e microorganismos -bacterias e virus- aerotransportados así como para protexer aos demais cando o portador pode contaxiar algunha doenza.

Tipos segundo a orixe do ar

Hai dúas categorías principais nas máscaras:

  • Máscara purificadora do ar, na que o ar respirábel obtense mediante a filtración dunha atmosfera exterior contaminada -po, virus, bacterias, elementos químicos- ou para evitar que o que porta a máscara contamine a atmosfera exterior e poida contaxiar. Existe unha gama que vai desde as máscaras faciais de face ou media face relativamente económicas dun só uso, desbotábeis, ás veces denominadas como máscara antipo ou máscara FFP1), a máscaras protectora de maior seguridade fronte a elementos químicos e biolóxicos (máscara FFP2, máscara FFP3 e máscara N95) aos máis robustos modelos reutilizábeis con cartuchos reemprazábeis, a miúdo chamadas máscaras antigás.
  • Máscara con subministración de ar, nas que se proporciona unha subministración mediante condución desde bombonas con osíxeno ou ar respirábel desde unha localización que garanta a súa calidade -ventilador mecánico de unidades de coidados intensivos, laboratorios biolóxicos, submarinismo, bombeiros, etc.-.

As máscaras teñen una peza facial que se axusta e suxeita á cabeza mediante fitas, arnés de tea, ou algún outro método.

Tipos segundo o seu uso e nivel de protección

Máscara cirúrxica

Artigo principal: Mascarilla quirúrgica.

A máscara cirúrxica é un tipo de máscara autofiltrante utilizada por persoal médico e sanitario \ para conter bacterias provenientes do nariz e da boca. As máscaras cirúrxicas tamén as utilizan civís en espazos públicos ante gromos ou epidemias de doenzas transmitidas por vía respiratoria, ou ben cando o ar dun determinado local está contaminado.[1]

Tipos de máscaras segundo normas europeas - FFP

Artigos principais: Mascarilla FFP1, Mascarilla FFP2 e Mascarilla FFP3.

A norma europea EN 149 chama ás máscaras "pezas de filtrado facial" (filtering face pieces, FFP) en tres categorías segundo a súa capacidade de filtrado e polo tanto de protección:

Clase Límite de penetración do filtro (a 95 l./min de fluxo de ar) Fluxo cara a dentro Uso
FFP1 Filtra polo menos o 78% das partículas transportadas polo ar <22% "Antipó"
FFP2 Filtra polo menos o 92% das partículas no ar <8% "Contra os virus influenza, Influenzavirus B, gripe aviaria, SRAS, coronavirus, COVID-19, yersinia pestis, tuberculose así como os usos indicados en FFP1"
FFP3 Filtra polo menos o 98% das partículas no ar <2% "Contra partículas moi finas de, por exemplo, asbesto e cerámica; procedementos médicos que xeren aerosois (intubación endotraqueal, broncoscopia, lavado bronco-alveolar, ventilación manual previa á intubación, ventilación non invasiva, traqueotomía e usos sinalados de máscaras FFP2 e FFP1"

Tipos de máscaras segundo normas estadounidenses - N

Nos Estados Unidos o Instituto Nacional paira a Seguridade e Saúde Ocupacional definiu en 2011 os seguintes tipos de filtros de partículas:[2]

Resistencia ao óleo Clasificación Descrición
Non é resistente ao óleo N95 Filtra polo menos o 95% das partículas transportadas polo ar
N99 Filtra polo menos o 99% das partículas no ar
N100 Filtra polo menos o 99.97% das partículas no ar
Resistente ao óleo R95 Filtra polo menos o 95% das partículas no ar
R99 Filtra polo menos o 99% das partículas no ar
R100 Filtra polo menos o 99.97% das partículas no ar
A proba de óleo P95 Filtra polo menos o 95% das partículas no ar
P99 Filtra polo menos o 99% das partículas no ar
P100 Filtra polo menos o 99.97% das partículas no ar

Máscaras hixiénicas fronte ao SARS-CoV-2

Artigo principal: Mascarilla higiénica.

Durante a pandemia de enfermidade por coronavirus de 2019-2020 (COVID-19) e o seu espallamento a practicamente todos os países do mundo, produciuse unha escaseza xeneralizada de máscaras ante a necesidade do seu uso para evitar contaxiar e ser contaxiado. Ante esta situación xurdiron propostas individuais, empresariais e estatais paira a confección das denominadas como máscaras hixiénicas, que sen cumprir as normas esixidas para as máscaras cirúrxicas e de protección (máscaras cirúrxicas, máscara N95, FFP2 e FFP3) podían cumprír unha función hixiénica e evitar tanto contaxiar e como ser contaxiado.

Os Centros para o Control e a Prevención de doenzas dos Estados Unidos publicaron un padrón de máscaras caseiras sen costuras usando un pano e un filtro de café, así como un vídeo sobre como facer máscaras con bandas de goma e teas dobradas que se atopan en casa. Os científicos de todo o país encargáronse de identificar os materiais cotiáns que fan un mellor traballo ao filtrar partículas microscópicas. En probas recentes, os filtros de forno HEPA obtiveron bos resultados, do mesmo xeito que as bolsas de aspirador, as capas de fundas de almofada de 600 unidades e a tea similar ao pixama de franela. Os filtros de café apiados tiveron puntuacións medias. As bufandas e o material de panos tiveron as puntucións máis baixas, pero aínda así apañaron unha pequena porcentaxe de partículas.[3]


En España e outros países xurdiron iniciativas conxuntas cidadás, privadas e públicas para a confección e homologación de máscaras hixiénicas que podían cumprir a función de protección fronte ao SARS-CoV-2.[4][5][6][7][8]

Véxase tamén

Notas

  1. ↑ "Guía de mascarillas quirúrgicas y autofiltrantes" (PDF) (en español). OsaKidetza. Consultado o 21 de marzo de 2020. 
  2. ↑ Metzler, R; Szalajda, J (2011). "NIOSH Fact Sheet: NIOSH Approval Labels - Key Information to Protect Yourself" (PDF). ISSN 0343-6993. 
  3. ↑ Parker-Pope, Tara (9 de abril de 2020). "What’s the Best Material for a Mask?". The New York Times (en inglés). ISSN 0362-4331. Consultado o 10 de abril de 2020. 
  4. ↑ El Gobierno y la UNE establecen los requisitos para la fabricación de mascarillas higiénicas, infosalud, España, 9 de abril de 2020
  5. ↑ Coronavirus y mascarillas de tela: Experta explica cuáles son las indicadas para hacerlas en casa, latercera.com, Chile, 7/4/2020
  6. ↑ Guías para la fabricación de mascarillas y ropa de protección, Ministerio de Industria, Comercio y Turismo, España
  7. ↑ Mascarilla desarrollada por AITEX
  8. ↑ Coronavirus: 7 guías oficiales para hacer mascarillas homologadas y caseras, redacción médica, 11 de abril de 2020

Bibliografía

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Máscara&oldid=5572108»