Antonio Maura

Antonio Maura

Nome orixinal	Antonio Maura y Montaner
Biografía
Nacemento	(es) Antonio Maura Montaner 2 de maio de 1853 Palma, España
Morte	13 de decembro de 1925 (72 anos) Torrelodones, España
Causa da morte	Morte natural  (Infarto agudo de miocardio )
Lugar de sepultura	camposanto de San Isidro 40°24′04″N 3°43′41″O
Deputado das Cortes
7 de maio de 1923 – 15 de setembro de 1923 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1923 en España
Presidente do Consello de Ministros
14 de agosto de 1921 – 8 de marzo de 1922 ← Manuel Allendesalazar Muñoz – José Sánchez Guerra →
Deputado das Cortes
15 de decembro de 1920 – 6 de abril de 1923 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1920 en España
Deputado das Cortes
10 de xuño de 1919 – 2 de outubro de 1920 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1919 en España
Presidente do Consello de Ministros
15 de abril de 1919 – 20 de xullo de 1919 ← Álvaro de Figueroa Torres-Mendieta – Joaquín Sánchez de Toca →
Ministro de Graza e Xustiza
10 de outubro de 1918 – 9 de novembro de 1918 ← Álvaro de Figueroa Torres-Mendieta – José Roig y Bergadá (pt)  →
Presidente do Consello de Ministros
22 de marzo de 1918 – 9 de novembro de 1918 ← Manuel García Prieto – Manuel García Prieto →
Deputado das Cortes
28 de febreiro de 1918 – 28 de maio de 1918 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1918 en España
Deputado das Cortes
20 de febreiro de 1918 – 2 de maio de 1919 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1918 en España
Deputado das Cortes
15 de abril de 1916 – 10 de xaneiro de 1918 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1916 en España
Deputado das Cortes
3 de marzo de 1914 – 16 de marzo de 1916 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1914 en España
Deputado das Cortes
14 de maio de 1910 – 2 de xaneiro de 1914 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1910 en España
Ministro da Guerra
24 de xuño de 1907 – 3 de xullo de 1907 ← Francisco de Paula Loño y Pérez – Fernando Primo de Rivera →
Deputado das Cortes
28 de abril de 1907 – 14 de abril de 1910 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1907 en España
Presidente do Consello de Ministros
25 de xaneiro de 1907 – 21 de outubro de 1909 ← Antonio Aguilar Correa – Segismundo Moret →
Deputado das Cortes
29 de setembro de 1905 – 30 de marzo de 1907 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1905 en España
Presidente do Consello de Ministros
5 de decembro de 1903 – 16 de decembro de 1904 ← Raimundo Fernández Villaverde – Marcelo Azcárraga Palmero →
Deputado das Cortes
5 de maio de 1903 – 17 de agosto de 1905 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1903 en España
Ministro de Gobernación
6 de decembro de 1902 – 20 de xullo de 1903 ← Segismundo Moret – Antonio García Alix →
Deputado das Cortes
27 de maio de 1901 – 27 de marzo de 1903 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1901 en España
Deputado das Cortes
7 de xuño de 1899 – 24 de abril de 1901 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1899 en España
Deputado das Cortes
3 de abril de 1898 – 16 de marzo de 1899 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1898 en España
Deputado das Cortes
22 de abril de 1896 – 26 de febreiro de 1898 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1896 en España
Ministro de Graza e Xustiza
4 de novembro de 1894 – 23 de marzo de 1895 ← Trinitario Ruiz Capdepón (pt) – Francisco Romero Robledo →
Deputado das Cortes
11 de marzo de 1893 – 1 de xullo de 1895 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1893 en España
Ministro de Ultramar
11 de decembro de 1892 – 12 de marzo de 1894 ← Francisco Romero Robledo – Manuel Becerra Bermúdez →
Deputado das Cortes
9 de febreiro de 1891 – 5 de xaneiro de 1893 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1891 en España
Deputado das Cortes
16 de abril de 1886 – 29 de decembro de 1890 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1886 en España
Deputado das Cortes
23 de maio de 1884 – 8 de marzo de 1886 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1884 en España
Deputado das Cortes
1 de setembro de 1881 – 31 de marzo de 1884 Circunscrición electoral: Palma (pt) Electo en: Eleccións Xerais 1881 en España
Datos persoais
País de nacionalidade	España
Educación	Universidade Complutense de Madrid
Actividade
Lugar de traballo	Madrid
Ocupación	político , avogado
Partido político	Partido Liberal-Conservador Partido Liberal Fusionista
Membro de	Real Academia Española (1903–1925) Liga Africanista (en) (presidente) Real Academia de Jurisprudência e Legislação (pt) Real Academia de Ciencias Morais e Políticas
Profesores	Josep Lluís Pons i Gallarza (pt)
Lingua	Lingua catalá e lingua castelá
Familia
Cónxuxe	Constancia Gamazo (pt)
Fillos	Gabriel Maura Gamazo, Susana Maura Gamazo, José María Maura Gamazo (en) , Constancia Maura Gamazo (pt) , Miguel Maura, Honorio Maura Gamazo, Antonio Maura Gamazo
Pais	Bartolomé Maura y Gelabert (pt)   e Margarita Montaner Llampayes (en)
Irmáns	Gabriel Maura i Montaner (en) , Bartolomé Maura y Montaner, Miquel Maura i Montaner (en) e Francisco Maura y Montaner (pt)
Parentes	Carlos Semprún (neto) José María Semprún Gurrea (xenro) Jaime Semprun (great-grandson (en) ) Germán Gamazo y Calvo (en) (sogro) Joaquín Romero Maura (pt) (great-grandson (en) ) Álvaro López de Carrizosa (consogro (pt) ) Julia Maura y de Herrera (neta (pt) )
Premios  Cabaleiro da Orde do Vélaro de Ouro  Grã-Cruz da Ordem da Torre e Espada (pt)
Sinatura

Antonio Maura y Montaner, nado en Palma o 2 de maio de 1853 e finado en Torrelodones (Madrid) o 13 de decembro de 1925, foi un político español, varias veces ministro e Presidente do Goberno en cinco etapas: 1900-1902, 1907-1909, 1918, 1919 e 1921-1922.

Vida

Naceu nunha familia da pequena burguesía mallorquina. Orfo de pai con 13 anos, cursou o bacharelato no Instituto de Palma, e en 1868 trasladouse a Madrid para cursar estudos de Dereito.

Rematada a carreira, exerceu como avogado no bufete de Germán Gamazo, que chegou a ser ministro de Fomento no goberno de Sagasta de 1883. Iniciouse na vida política nas filas do Partido Liberal conseguindo a súa primeira acta de deputado por Mallorca en 1881 durante o primeiro gabinete liberal da Restauración, presidido por Sagasta. Casou en 1878 con Constancia Gamazo, irmá de Germán Gamazo, da man de quen iría na súa traxectoria política inicial.

En 1886 ocupa o cargo de vicepresidente do Congreso. Por ese tempo, en consonancia cos liberais escindidos de Gamazo atacará a política librecambista de López Puigcerver, ministro de Facenda do Gabinete Sagasta que acaba por caer en 1890.

En decembro de 1893 é designado con Sagasta ministro de Ultramar. No seu afán por neutralizar pacificamente o movemento independentista, tentou desenvolver un proxecto de autonomía para Cuba e Porto Rico no que a administración se repartía entre o goberno central e os insulares respectivos, mais a oposición dos conservadores e dun amplo sector dos propios liberais fixo que naufragase o proxecto e dimitise. Apartado voluntariamente do escenario político por un certo tempo, en 1895, de novo con Sagasta, ocuparase do Ministerio de Graza e Xustiza ata que a insurrección cubana provoca a caída dos liberais.

Tras a perda das colonias, a política gravita en torno ó funcionamento político da monarquía e a necesidade de rexenerar a vida pública española. A erradicación do caciquismo e dos abusos da oligarquía figuraron como obxectivos prioritarios do seu proxecto de dignificación da política. As súas teses rexeneracionistas aproximábanse en boa medida ó programa disidente do novo conservadorismo de Francisco Silvela. Aceptando os límites presentes nas bases legais do réxime establecido, os seus postulados resultan compatibles coa alternativa de saneamento político proposta polos conservadores.

Cando, tras morrer Guzmán Gamazo en 1901, o grupo liberal disidente se escinde, Maura asumirá a súa dirección, ata que un acordo con Silvela en 1902 o incorpore ó Partido Conservador. É deste xeito como Maura se converte na figura chave da política española das primeiras décadas do século XX.

Foi ministro da Gobernación no gabinete que presidiu Francisco Silvela en 1902 e que presentaría por vez primeira ás Cortes a Lei de Bases de Reforma da Administración Local. No seu intento por acabar coas fraudes acostumadas organiza as eleccións municipais de 1903 provocando unha forte oposición contra a súa persoa entre os partidarios de manter o caciquismo local como modo de estabilidade política. Coa excepción das principais cidades, nas que triunfaron candidaturas republicanas, non conseguiría impedir a manipulación dos resultados electorais desas eleccións.

A dimisión de Silvela como xefe de Goberno non fixo máis que resaltar a figura política do seu principal socio e Maura será aclamado dende entón como líder do Partido Conservador. O 5 de decembro de 1903 formaría o seu primeiro goberno ó suceder ó tamén conservador Fernández Villaverde na presidencia. No plano internacional conseguiu que Francia e Inglaterra recoñecesen os dereitos españois en Marrocos. Na política interior concentrou o seu programa de reformas en torno á corrupción electoral e á resolución do problema catalán mediante un proxecto de administración descentralizador de tendencia rexionalista, pero as intromisións do rei en materia militar motivaron a súa dimisión.

Durante a etapa liberal, Maura exerceu a xefatura da oposición. Encargado da formación dun novo goberno o 25 de xaneiro de 1907 presidiu o goberno máis longo do réxime constitucional do reinado de Alfonso XIII ata o 21 de outubro de 1909. Durante o seu goberno levouse a cabo un amplo programa de reformas lexislativas e executáronse medidas no ámbito social coma o establecemento de institucións de asistencia para os máis desfavorecidos. Non obstante, a súa falta de tacto no mantemento da orde pública coa represión sanguenta dos sucesos revolucionarios da Semana Tráxica de Barcelona (25 de xullo - 2 de agosto de 1909) acabaron bruscamente co seu prestixio e coa súa vida política. O rexeitamento de Maura, coreado pola oposición e pola opinión pública internacional despois do fusilamento de Francesc Ferrer i Guàrdia, levaron a Alfonso XIII a forzar a súa renuncia e substituílo polo liberal Segismundo Moret.

Hostil ó goberno de Moret, ratificou a súa identificación con La Cierva, ministro de Gobernación durante a brutal represión de xullo de 1909. Continuou mantendo un certo peso na vida pública. Durante a Primeira Guerra Mundial, Maura fixo campaña activa a favor da neutralidade española, cos seus sonados discursos do Teatro Real en 1915, e da Praza de Touros en 1917. Cando foi chamado de novo para asumir a xefatura do Goberno, impuxo condicións para o seu regreso. Presidiría o Goberno de maio a novembro de 1918 e, de novo, en 1922, volvería a estar á fronte dun gabinete de concentración formado tras o desastre de Annual.

Ante os incidentes polo tema de Marrocos, Maura nomeou ó xeneral Picasso como xuíz específico para este asunto, provocando a protesta das Xuntas Militares. Durante a ditadura de Primo de Rivera manteríase á marxe dedicado a redactar as súas memorias.

Retirado da política, morreu en 1925.

Distincións

Ademais de orador extraordinario, foi director da Real Academia Española, e presidente da de Xurisprudencia e Legislación, de Ciencias Morais e Políticas e de Belas Artes de San Fernando. Presidiu a Comisión General de Codificación, materializándose a súa visión de estadista con grandes proxectos lexislativos, a Reforma da Administración e o Goberno en Ultramar, o proxecto de Lei de Reforma da Administración Local etc.

Como recoñecemento ó seu labor foi investido Caballero de la Real y Muy distinguida Orden del Toisón de Oro, en 1920.

Ideoloxía

Antonio Maura é unha figura crucial na España do primeiro terzo do século XX. Foi un político apaixonado e polémico. A súa controvertida carreira política enmárcarse dentro da política da restauración dinástica de finais do século XIX e do rexeneracionismo de principios de século XX.

Na primeira etapa da súa traxectoria segue os postulados do liberalismo, dentro da corrente disidente encabezada polo seu cuñado Guzmán Gamazo. Convencido da necesidade de levar a cabo unha reforma do sistema político da Restauración, as súas primeiras intervenciones públicas tiveron como branco a crítica da política conservadora e a disidencia liberal.

O desastre de 1898 significou un punto de inflexión na súa carreira política e a adopción dunha das bases do seu ideario: a necesidade de fortalecer a presenza do pobo na vida política do país. Censurando as prácticas da Restauración, coidaba que era necesario reformar o estado e a lexislación para evitar que se desencadease un proceso revolucionario: a "revolución dende arriba" será o seu lema, procurando unha moralización radical que terminase coa corrupción do sistema.

O seu ideario político unha vez engrosou as listas dos Conservadores incluía un proxecto de loita contra o caciquismo mediante o saneamento das prácticas políticas, a participación dos cidadáns no quefacer público mediante eleccións non amañadas, e a reforma da Administración provincial. O goberno conservador de Maura, inspirado no principio da "revolución dende o goberno" conseguiu regular e sacar adiante unha serie de proxectos: o dereito de folga, normas de conciliación e arbitraxe laboral, a lei de administración pública e o Instituto Nacional de Previsión.

Liberal e católico, Antonio Maura é reivindicado como un dos máis valiosos políticos da dereita española do século XX.

Curiosidades

• A actriz Carmen Maura é descendente (sobriña bisneta) de Antonio Maura. O escritor e xornalista Carlos Semprún Maura tamén é neto seu. Pode consultarse en Internet o seu ensaio Revolución y Contrarrevolución en Cataluña [1]. Unha mostra da súa faceta como articulista pode lerse en Libertad Digital [2]

Véxase tamén

Bibliografía

• González Hernández, María Jesús (1997) El universo conservador de Antonio Maura. Biografía y proyecto de Estado. Madrid : Biblioteca nueva.
• Pérez Delgado, Rafael (1974) Antonio Maura. Madrid : Tebas.
• Robles, Cristobal (1995) Antonio Maura, un político liberal.Consejo Superior de Investigaciones Científicas.
• Ruiz-Castillo, J. (1917) Antonio Maura : treinta y cinco años de vida pública: ideas políticas de gobierno y campañas parlamentarias. Madrid : Biblioteca Nueva.
• Tusell, Javier (1994) Antonio Maura, una biografía política. Madrid: Fundación Antonio Maura & Alianza Editorial.

Ligazóns externas

• Perfil Biográfico da Presidencia do Goberno
• Biografía de Maura
• Fundación Antonio Maura
• Discurso Parlamentario
• Artigo de Carlos Semprún Maura