Torre dos Moreno: Diferenzas entre revisións
m Bot: Substitución automática de texto (-o deterioro +a deterioración ) |
m corrixo formato e engado referencias |
||
Liña 1: | Liña 1: | ||
{{Coordenadas|43|32|16|N|7|2|17|W|display=title}} |
{{Coordenadas|43|32|16|N|7|2|17|W|display=title}} |
||
[[Ficheiro:Ribadeo, Torre dos Moreno.JPG|miniatura|250px|Vista do edificio 'Torre dos Moreno', emblemático de [[Ribadeo]], (tomada dende o Parque da Praza de España), fachada SO.]] |
[[Ficheiro:Ribadeo, Torre dos Moreno.JPG|miniatura|250px|Vista do edificio 'Torre dos Moreno', emblemático de [[Ribadeo]], (tomada dende o Parque da Praza de España), fachada SO.]] |
||
A '''torre dos Moreno''' é unha [[casa de indianos]] situada en [[Ribadeo]], na praza de España e na rúa de Ibáñez, no Ben de Interese Cultural ([[Ben de Interese Cultural|BIC]])<ref name=":0">{{Cita novas|autor=Alberto Leyenda|data=17 de xullo de 2011|título=La incierta vida de la Torre dos Moreno|url=http://elpais.com/diario/2011/07/17/galicia/1310897897_850215.html|data-acceso=8 de marzo de 2016}}</ref> do conxunto histórico da Vila de Ribadeo e BIC por si mesmo<ref>{{Cita web|url=http://en.www.mcu.es/bienes/buscarDetalleBienesInmuebles.do?brscgi_DOCN=000014925&brscgi_BCSID=67df9375&language=en&prev_layout=bienesInmueblesResultado&layout=bienesInmueblesDetalle|páxina-web=|título=Consulta a la base de datos de bienes inmuebles|data-acceso=8 de marzo de 2016}}</ref><ref>{{Cita web|url=https://www.boe.es/boe/dias/2004/12/17/pdfs/A41297-41299.pdf|páxina-web=|título=DECRETO 266/2004, del 11 de noviembre, por el que se declara bien de interés cultural, con la categoría de conjunto histórico, la villa de Ribadeo, Lugo|data-acceso=8 de marzo de 2016}}</ref><ref>{{Cita web|url=http://ribadeo.gal/patrimonio/ficha.php?form=i&lg=gl&id=235&c=001%2C024|páxina-web=|título=concello de Ribadeo. Patrimonio. Núcleo antigo de Ribadeo|data-acceso=8 de marzo de 2016}}</ref>. Foi mandada construír por [[Pedro e Juan Moreno|Pedro e Juan Moreno Ulloa]] en 1915 e deseñada polo [[arquitecto]] [[Julián García Núñez]] e o [[enxeñaría|enxeñeiro]] [[Ángel Ardex]]. Cun certo aquel ecléctico, pódese considerar de estilo [[modernismo|modernista]], cimentado sobre unha estrutura mixta de [[formigón]] e [[ferro]]. Con anterioridade a 1915 ocupaba o lugar a chamada |
A '''torre dos Moreno''' é unha [[casa de indianos]] situada en [[Ribadeo]], na praza de España e na rúa de Ibáñez, no Ben de Interese Cultural ([[Ben de Interese Cultural|BIC]])<ref name=":0">{{Cita novas|autor=Alberto Leyenda|data=17 de xullo de 2011|título=La incierta vida de la Torre dos Moreno|url=http://elpais.com/diario/2011/07/17/galicia/1310897897_850215.html|data-acceso=8 de marzo de 2016}}</ref> do conxunto histórico da Vila de Ribadeo e BIC por si mesmo<ref>{{Cita web|url=http://en.www.mcu.es/bienes/buscarDetalleBienesInmuebles.do?brscgi_DOCN=000014925&brscgi_BCSID=67df9375&language=en&prev_layout=bienesInmueblesResultado&layout=bienesInmueblesDetalle|páxina-web=|título=Consulta a la base de datos de bienes inmuebles|data-acceso=8 de marzo de 2016}}</ref><ref>{{Cita web|url=https://www.boe.es/boe/dias/2004/12/17/pdfs/A41297-41299.pdf|páxina-web=|título=DECRETO 266/2004, del 11 de noviembre, por el que se declara bien de interés cultural, con la categoría de conjunto histórico, la villa de Ribadeo, Lugo|data-acceso=8 de marzo de 2016}}</ref><ref>{{Cita web|url=http://ribadeo.gal/patrimonio/ficha.php?form=i&lg=gl&id=235&c=001%2C024|páxina-web=|título=concello de Ribadeo. Patrimonio. Núcleo antigo de Ribadeo|data-acceso=8 de marzo de 2016}}</ref>. Foi mandada construír por [[Pedro e Juan Moreno|Pedro e Juan Moreno Ulloa]] en 1915 e deseñada polo [[Arquitectura|arquitecto]] [[Julián García Núñez]]<ref>{{Cita libro|título=Turismo y Ordenación Del Territorio en el Municipio de Ribadeo|apelidos=Díaz Varela|nome=Emilio Rafael|editorial=Concello de Ribadeo / Universidade de Santiago de Compostela|ano=2004|ISBN=84-9750-273-6|ref=|apelidos2=Crecente Maseda|nome2=Rafael|apelidos3=Álvarez López|nome3=Carlos|lugar=Santiago de Compostela|páxina=69|lingua=es}}</ref> e o [[enxeñaría|enxeñeiro]] [[Ángel Ardex]].<ref>Alonso (2005), p. 45</ref> Cun certo aquel ecléctico, pódese considerar de estilo [[modernismo|modernista]], cimentado sobre unha estrutura mixta de [[formigón]] e [[ferro]]. Con anterioridade a 1915, ocupaba o lugar a chamada "Torre Julia" ou "Torre da Fortaleza", resto da antiga fortaleza de Ribadeo.<ref name=":1">{{Cita novas|autor=Ernesto Cruzado|data=10 de xullo de 2015|título=Centenario de la Construcción de la Torre de los Moreno|url=|data-acceso=8 de marzo de 2016}}</ref> |
||
Dende 1997, o edificio ten a consideración de [[Ben de Interese Cultural]].<ref>{{Cita web|url=https://www.xunta.gal/dog/Publicados/1997/19970508/Anuncio6116_gl.html|páxina-web=DOG (Diario Oficial de Galicia)|título=DECRETO 104/1997, do 17 de abril, polo que se declara ben de interese cultural con categoría de monumento a Torre dos Moreno, no concello de Ribadeo, provincia de Lugo|data-acceso=7 de setembro de 2019|data-publicación=8 de maio de 1997|páxina=4.346|outros=Nº 87}}</ref> |
|||
[[Ficheiro:Cantondeb2.JPG|miniatura|esquerda|Vista artística da 'Torre dos Moreno', recollida nunha publicación da época, ''[[Bandera Católica]]'' ([[1 de setembro]] de [[1916]]).]] |
[[Ficheiro:Cantondeb2.JPG|miniatura|esquerda|Vista artística da 'Torre dos Moreno', recollida nunha publicación da época, ''[[Bandera Católica]]'' ([[1 de setembro]] de [[1916]]).]] |
||
== Descrición == |
== Descrición == |
||
Conta con diversos adornos, como [[alicatado]]s, [[mármore]]s, [[vidreira]]s, [[greca]]s, tellado con [[Tella (construción)|tellas]] de [[porcelana]] (cerámica vidrada) de cor vermella ou [[pilastra]]s. A [[cúpula]] da torre principal está mantida por catro [[cariátide]]s. A planta ten |
Conta con diversos adornos, como [[alicatado]]s, [[mármore]]s, [[vidreira]]s, [[greca]]s, tellado con [[Tella (construción)|tellas]] de [[porcelana]] (cerámica vidrada) de cor vermella que reflicte a luz solar ou [[pilastra]]s. A [[cúpula]] da torre principal está mantida por catro [[cariátide]]s. A planta ten 950 m², e o solar, 1.050 m² (medidas tomadas usando [[SIXPAC]]). Consta de baixo, tres plantas e baixocuberta, a parte do saínte da torre principal. Leváronse a cabo varias restauracións parciais, que polo momento case só aseguraron o non avance da deterioración do edificio. |
||
O tellado que mantén a cúpula ábrese como os típicos de contos de fadas ó estilo [[ |
O tellado que mantén a cúpula ábrese como os típicos de contos de fadas ó estilo [[Europa central|centroeuropeo]], do mesmo xeito que o resto de tellado visible, que coinciden co vixente a principios do [[século XX]] en [[Cuba]], lugar de emigración dos seus primeiros propietarios. |
||
[[Ficheiro:Ascensorcanton.jpg|miniatura|esquerda|200px|Ascensor, onde se aprecia a súa manufactura de ferro fundido e motivos vexetais.]] |
[[Ficheiro:Ascensorcanton.jpg|miniatura|esquerda|200px|Ascensor, onde se aprecia a súa manufactura de ferro fundido e motivos vexetais.]] |
||
Liña 21: | Liña 23: | ||
O 13 de xaneiro de 2011 comezan os traballos de apuntalamento para tentar salvala da súa caída. |
O 13 de xaneiro de 2011 comezan os traballos de apuntalamento para tentar salvala da súa caída. |
||
O repartimento da propiedade lévase complicando na historia por división por herdanza, o que complica o seu mantemento e futuro. Despois dun proceso de compra pola empresa 'Paisajes de Asturias', en 2015 a estrutura de propiedade corresponde |
O repartimento da propiedade lévase complicando na historia por división por herdanza, o que complica o seu mantemento e futuro. Despois dun proceso de compra pola empresa 'Paisajes de Asturias', en 2015 a estrutura de propiedade corresponde aproximadamente: un 60%, Paisajes de Asturias; 21,25% Concello de Ribadeo (adquirido en 1996)<ref name=":0" /> e 19%, herdeiros na Arxentina.<ref name=":1" /><ref>http://www.lavozdegalicia.es/noticia/amarina/2015/11/09/paisajes-asturias-interesa-comprar-torre-dos-moreno/0003_201511X9C1991.htm</ref><!-- A suma non da exactamente o 100%. A información recollida implica un redondeo ben na porcentaxe de Paisajes de Asturias, ben na dos herdeiros da Arxentina, ou en ambas. --> |
||
== Notas == |
== Notas == |
||
Liña 29: | Liña 31: | ||
{{commonscat}} |
{{commonscat}} |
||
=== Bibliografía === |
=== Bibliografía === |
||
*{{Cita libro|título=Julián García Núñez: caminos de ida y vuelta|apelidos=Alonso Pereira|nome=José Ramón|editorial=CEDODAL (Centro de documentación de Arquitectura Latinoamericana)|ano=2005|ISBN=9871033117|ref=|páxinas=45-59|lingua=es|capítulo=La arquitectura indiana de García Núñez a una y otra orilla del Eo|lugar=Bos Aires|apelidos-editor=VV.AA.|nome-editor=}} |
|||
* ''Casas de Indianos''. AAVV. Xunta de Galicia, 2000. |
|||
*{{Cita libro|título=Casas de Indianos|apelidos=Bores Gamundi, F. (Coord.)|nome=|editorial=84-453-2803-4|ano=2000|ISBN=84-453-2803-4|ref=|lingua=es}} |
|||
=== Outros artigos === |
=== Outros artigos === |
||
* [[Casas de Indianos en Ribadeo]] |
* [[Casas de Indianos en Ribadeo]] |
Revisión como estaba o 7 de setembro de 2019 ás 18:47
Coordenadas: 43°32′16″N 7°2′17″O / 43.53778, -7.03806
A torre dos Moreno é unha casa de indianos situada en Ribadeo, na praza de España e na rúa de Ibáñez, no Ben de Interese Cultural (BIC)[1] do conxunto histórico da Vila de Ribadeo e BIC por si mesmo[2][3][4]. Foi mandada construír por Pedro e Juan Moreno Ulloa en 1915 e deseñada polo arquitecto Julián García Núñez[5] e o enxeñeiro Ángel Ardex.[6] Cun certo aquel ecléctico, pódese considerar de estilo modernista, cimentado sobre unha estrutura mixta de formigón e ferro. Con anterioridade a 1915, ocupaba o lugar a chamada "Torre Julia" ou "Torre da Fortaleza", resto da antiga fortaleza de Ribadeo.[7]
Dende 1997, o edificio ten a consideración de Ben de Interese Cultural.[8]
Descrición
Conta con diversos adornos, como alicatados, mármores, vidreiras, grecas, tellado con tellas de porcelana (cerámica vidrada) de cor vermella que reflicte a luz solar ou pilastras. A cúpula da torre principal está mantida por catro cariátides. A planta ten 950 m², e o solar, 1.050 m² (medidas tomadas usando SIXPAC). Consta de baixo, tres plantas e baixocuberta, a parte do saínte da torre principal. Leváronse a cabo varias restauracións parciais, que polo momento case só aseguraron o non avance da deterioración do edificio.
O tellado que mantén a cúpula ábrese como os típicos de contos de fadas ó estilo centroeuropeo, do mesmo xeito que o resto de tellado visible, que coinciden co vixente a principios do século XX en Cuba, lugar de emigración dos seus primeiros propietarios.
Ten tres escaleiras e seis patios, asegurando a comunicación e claridade no edificio. En cada planta hai dúas vivendas, nas que están incluídas habitacións principais, secundarias e de servizo, con alturas de catro metros.
As galerías están realizadas en fundición, coroadas por tres arcos e con vidros policromados.
A estrutura básica é de formigón armado, novo material na zona na época da construción, polo que o seu tratamento non foi adecuado e a estrutura sufriu moito.
Actualidade
O 23 de decembro de 2010 no DOG sae unha resolución que abrirá paso a un novo enfoque para salvar o monumento, Ben de Interese Cultural, da ruína.
O 13 de xaneiro de 2011 comezan os traballos de apuntalamento para tentar salvala da súa caída.
O repartimento da propiedade lévase complicando na historia por división por herdanza, o que complica o seu mantemento e futuro. Despois dun proceso de compra pola empresa 'Paisajes de Asturias', en 2015 a estrutura de propiedade corresponde aproximadamente: un 60%, Paisajes de Asturias; 21,25% Concello de Ribadeo (adquirido en 1996)[1] e 19%, herdeiros na Arxentina.[7][9]
Notas
- ↑ 1,0 1,1 Alberto Leyenda (17 de xullo de 2011). "La incierta vida de la Torre dos Moreno". Consultado o 8 de marzo de 2016.
- ↑ "Consulta a la base de datos de bienes inmuebles". Consultado o 8 de marzo de 2016.
- ↑ "DECRETO 266/2004, del 11 de noviembre, por el que se declara bien de interés cultural, con la categoría de conjunto histórico, la villa de Ribadeo, Lugo" (PDF). Consultado o 8 de marzo de 2016.
- ↑ "concello de Ribadeo. Patrimonio. Núcleo antigo de Ribadeo". Consultado o 8 de marzo de 2016.
- ↑ Díaz Varela, Emilio Rafael; Crecente Maseda, Rafael; Álvarez López, Carlos (2004). Turismo y Ordenación Del Territorio en el Municipio de Ribadeo (en castelán). Santiago de Compostela: Concello de Ribadeo / Universidade de Santiago de Compostela. p. 69. ISBN 84-9750-273-6.
- ↑ Alonso (2005), p. 45
- ↑ 7,0 7,1 Ernesto Cruzado (10 de xullo de 2015). "Centenario de la Construcción de la Torre de los Moreno".
- ↑ "DECRETO 104/1997, do 17 de abril, polo que se declara ben de interese cultural con categoría de monumento a Torre dos Moreno, no concello de Ribadeo, provincia de Lugo". DOG (Diario Oficial de Galicia). Nº 87. 8 de maio de 1997. p. 4.346. Consultado o 7 de setembro de 2019.
- ↑ http://www.lavozdegalicia.es/noticia/amarina/2015/11/09/paisajes-asturias-interesa-comprar-torre-dos-moreno/0003_201511X9C1991.htm
Véxase tamén
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Torre dos Moreno |
Bibliografía
- Alonso Pereira, José Ramón (2005). "La arquitectura indiana de García Núñez a una y otra orilla del Eo". En VV.AA. Julián García Núñez: caminos de ida y vuelta (en castelán). Bos Aires: CEDODAL (Centro de documentación de Arquitectura Latinoamericana). pp. 45–59. ISBN 9871033117.
- Bores Gamundi, F. (Coord.) (2000). Casas de Indianos (en castelán). 84-453-2803-4. ISBN 84-453-2803-4.