Videoxogo

Persoas xogando unha versión a gran escala do icónico videoxogo Pong no National Videogame Museum.

Videoconsola Super Nintendo (SNES).

Un videoxogo é un xogo electrónico no que unha ou máis persoas interactúan, por medio dun controlador, cun dispositivo que mostra imaxes de vídeo. Este dispositivo electrónico, coñecido xenericamente como «plataforma», pode ser unha computadora, unha máquina arcade, unha videoconsola ou un dispositivo portátil, por exemplo un teléfono móbil. Os videoxogos poden ser de moitos tipos e son, ano tras ano, unha das principais industrias da arte e o entretemento.

O dispositivo de entrada, usado para manipular un videoxogo coñecese como controlador de videoxogo, ou mando, e varía dependendo da plataforma. Por exemplo, un controlador podería unicamente consistir dun botón e unha panca de mando ou joystick, mentres outro podería presentar unha ducia de botóns e unha ou máis pancas (mando). Os primeiros xogos informáticos adoitaban facer uso dun teclado para levar a cabo a interacción, ou ben requirían que o usuario adquirise un joystick cun botón como mínimo. Moitos xogos de computadora modernos permiten ou esixen que o usuario utilice un teclado e un rato de forma simultánea. Entre os controladores máis típicos están os gamepads, joysticks, teclados, ratos e pantallas táctiles.

Xeralmente, os videoxogos fan uso doutras maneiras, á parte da imaxe, de prover a interactividade e información ao xogador. O son é case universal, usándose dispositivos de reprodución de son, tales como altofalantes e auriculares. Outro tipo de realimentación faise a través de periféricos hápticos que producen vibración ou retroalimentación de forza, usándose ás veces a vibración para simular a retroalimentación de forza.

Historia

Artigo principal: Historia dos videoxogos.

Copia de Tennis for Two (1958), un dos primeiros videoxogos da historia, para computadora analóxica; o xogo mostrabase nun osciloscopio.

Máquina recreativa do Pong (1972).

As orixes do videoxogo remóntanse á década de 1950, cando pouco despois da aparición das primeiras computadoras electrónicas tras o fin da segunda guerra mundial, levaron a cabo os primeiros intentos por poñer en funcionamento programas de carácter lúdico. Así, foron creados o Nim (1951) ou o Oxo (1952), xogos electrónicos pero que aínda non son realmente videoxogos, e o Tennis for Two (1958) ou o Spacewar! (1962), auténticos pioneiros do xénero. Todos eles eran aínda prototipos, xogos moi simples e de carácter experimental que non chegaron a comercializarse, entre outras cousas, porque funcionaban nunhas máquinas que só estaban dispoñibles en universidades ou en institutos de investigación.

A consola Magnavox Odyssey (1972).

Non sería ata a década dos 70 en que, co descenso dos custos de fabricación, apareceron as primeiras máquinas e os primeiros videoxogos dirixidos ao gran público. Títulos como Computer Space (1971) ou Pong (1972), de Atari, inauguraron as primeiras máquinas recreativas construídas para o efecto, que funcionaban con moedas. Pouco despois chegarían os videoxogos aos fogares grazas ás consolas domésticas, a primeira das cales foi a Magnavox Odyssey (1972), e máis tarde a exitosa Atari 2600 ou VCS (de 1977), co seu sistema de cartuchos intercambiables. Por aquel entón as máquinas arcade empezaron a facerse comúns en bares e salóns recreativos, unha expansión debida en parte a un matamarcianos que alcanzou gran popularidade, o Space Invaders (1978). Outros xogos que marcaron esta primeira época foron Galaxian (1979), Asteroids (1979) ou Pac-Man (1980).

A consola portátil Game Boy (1989).

Nos anos 80, a empresa norteamericana Atari tivo que compartir o seu dominio na industria do videoxogo con dúas compañías chegadas de Xapón: Nintendo (coa súa famosa consola NES) e SEGA (coa Master System). Paralelamente, xurdiu unha xeración de ordenadores persoais económicos e con capacidades gráficas que chegaron aos fogares de millóns de familias, como foron o Spectrum, o Amstrad CPC, o Commodore 64 ou o MSX. A partir de entón, os videoxogos empezaron a converterse nunha poderosa industria. Foi ademais unha época moi creativa para os desenvolbedores de videoxogos; moitos dos principais xéneros que existen hoxe en día (condución, loita, plataformas, estratexia, aventura...) tomaron forma nesta década. Por outra banda, apareceron tamén as primeiras consolas de peto, tamén coñecidas como « maquinitas», que aínda que ata a chegada da Game Boy de Nintendo (1989) só executaban un xogo cada unha, alcanzaron gran popularidade entre os máis xoves.

Os anos 90 traen o salto á tecnoloxía de 16 bits (como a SNES e a Mega Drive), o que significa importantes melloras gráficas. Entra en escena o xigante Sony coa súa primeira PlayStation (1994), mentres Nintendo e Sega actualizan as súas máquinas (Nintendo 64 e Sega Saturn). En canto ás computadoras, o progreso dos PC termina por varrer do mapa aos demais sistemas salvo o de Apple. Aparecen xogos cada vez máis avanzados tecnoloxicamente, como os shooters en 3D. No ano 2002 entra Microsoft no sector das videoconsolas coa súa Xbox, e no 2012 Nintendo lanza a súa innovadora Wii. Namentres, Sony actualiza a súa exitosa PlayStation (versións II e III), e nos PC, grazas á expansión da internet, cobran protagonismo os xogos en liña e multixogador.

Por último, na década de 2010 emerxen como plataformas de xogos os dispositivos táctiles portátiles, como os teléfonos intelixentes e as tabletas, chegando a un público moi amplo. Doutra banda, varias empresas tecnolóxicas empezan a desenvolver cascos de realidade virtual, que prometen traer novas experiencias ao mundo do entretemento electrónico.

Xeneralidades

Tipicamente, os videoxogos recrean contornas e situacións virtuais nos que o videoxogador pode controlar a un ou varios personaxes (ou calquera outro elemento de devandito contorno), para conseguir un ou varios obxectivos dentro dunhas regras determinadas.

Dependendo do videoxogo, unha partida pode disputala unha soa persoa contra a máquina, dúas ou máis persoas na mesma máquina, ou ben múltiples xogadores a través dunha rede LAN ou en liña vía Internet, competindo colaborativamente contra a máquina ou entre si.

Existen videoxogos de moitos tipos. Algúns dos xéneros máis representativos son os videoxogos de acción, rol, estratexia, simulación, deportes ou aventura.

Tecnoloxía

Un videoxogo execútase grazas a un programa de software (o videoxogo en si) que é procesado por unha máquina (o hardware) que conta con dispositivos de entrada e de saída.

O programa de software ou soporte lóxico contén toda a información, instrucións, imaxes e son que compoñen o videoxogo. Vai gravado en cartuchos, discos ópticos, discos magnéticos, tarxetas de memoria especiais para videoxogos, ou ben se descarga directamente ao aparello a través de Internet.

Na década de 1980 o soporte habitual para o software era o cartucho nas videoconsolas, e o disco magnético ou a cinta de casete nos computadores. Posteriormente usouse o CD-ROM, pois tiña máis capacidade que os cartuchos xa que estes chegaran ao seu tope tecnolóxico e ademais resultaba máis económico para producir en masa. Actualmente úsase o sistema DVD de alta capacidade e, nas consolas de sobremesa como PlayStation 4 e Xbox One, o Blu-Ray, de capacidade moi alta. Con todo desde hai uns anos está a crecer a descarga desde Internet, ao ser unha tecnoloxía estendida masivamente, de fácil acceso e menos custosa que a distribución física de discos, á parte das vantaxes de seguridade ao evitar perdas por danos ou extravío de discos (xa que o videoxogo estará virtualmente sempre dispoñible).

Un mando, dispositivo de entrada típico nas consolas.

Os dispositivos de entrada son os que permiten ao xogador manexar o xogo. Aínda que é habitual o uso dun dispositivo de entrada externo —como son os clásicos teclado e rato, o mando, ou o joystick—, as plataformas portátiles de hoxe en día (smartphones, tablets, videoconsolas de peto...) permiten xogar mediante a súa pantalla táctil ou mediante o movemento do propio aparello (grazas ao uso de xiroscopios e acelerómetros). Outros dispositivos de entrada son os detectores de movemento, entre os que destacan os dispositivos de man (por exemplo o Wiimote de Wii), os de presión (alfombras ou soportes con sensores), os de dispositivos de realidade virtual como o PlayStation VR e os de captura de imaxes, caso do Kinect de Xbox. Tamén se pode empregar a voz naqueles videoxogos que a soporten a través de procesadores de voz.

Os dispositivos de saída son aqueles que mostran as imaxes e os sons do videoxogo: un televisor, un monitor ou un proxector para o vídeo, e uns altofalantes ou auriculares para o audio. Os equipos máis modernos utilizan son dixital con Dolby Surround con efectos EAX e efectos visuais modernos por medio das últimas tecnoloxías en motores de videoxogo e unidades de procesamento gráfico.

A peza central do hardware constitúeo a CPU ou unidade central de procesamento, que interpreta as instrucións contidas nos programas e procesa os datos. A súa capacidade de procesamento, maior en cada nova xeración de dispositivos, marca o límite das posibilidades técnicas e gráficas dos videoxogos.

Todos estes dispositivos (de entrada, de saída, de procesamento...) poden constituír unidades fisicamente separadas pero conectadas entre si —como é o caso dos PC ou as videoconsolas de sobremesa—, ou ben estar integradas nun só aparello —como sucede nos teléfonos móbiles e outros dispositivos portátiles—.

O 21 de agosto Nvidia presentou a nova serie de procesadores gráficos GeForce RTX 20, os cales contarán con arquitectura de Turing e desenvolven o trazado de raios a tempo real para levar a experiencia de xogo ata unha reprodución de vídeo en 8K.

Compañías de videoxogos

Entre as principais compañías de videoxogos pódese citar a Electronic Arts, Ubisoft, Id Software, Valve, Proein, Microsoft, Novalogic, Empire Interactive, Activision, Lucasarts, Rockstar Games e Sega.

Véxase tamén

Outros artigos

• Videoconsola.
• Principais desenvolvedores.

---

Este artigo sobre videoxogos é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.  Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

---