Provincia de Lugo

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Lugo (homónimos).

Provincia de Lugo

Capital	Lugo
Área	9.856 km²
Poboación	336.527 hab. (2016)
Densidade	34,14 hab./km²
Concellos	67
Xentilicio	Lugués-a, Lucense

Lugo é unha das catro provincias de Galicia creadas por Javier de Burgos en 1833. É a meirande provincia galega e a de menor poboación relativa.

Limita ó norte co mar Cantábrico, ó oeste coa provincia da Coruña e a de Pontevedra, ó sur coa provincia de Ourense e ó leste co Principado de Asturias e a provincia de León, pertencente a Castela e León. A súa capital e a cidade máis poboada é Lugo, sendo a segunda cidade en poboación Monforte de Lemos, seguida de Viveiro, Vilalba, Sarria, Ribadeo, Foz, Burela e Chantada.

Aínda que é a maior das provincias galegas, é a terceira en número de habitantes, con 339 386 habitantes en 2015, tras A Coruña e Pontevedra.

Xeografía

Situación da provincia en España.

Subdelegación do Goberno de Lugo.

O mar Cantábrico en Burela.

O río Sil ó seu paso pola Ribeira Sacra lucense.

O Landro ó seu paso polo concello de Ourol.

O encoro de Belesar no concello do Saviñao.

Vista da praia das Catedrais, en Ribadeo

Vista da muralla e a catedral de Lugo.

Vista do castelo de Monforte de Lemos, segunda cidade en poboación.

Mosteiro de San Xulián de Samos

Panorámica da vila de Mondoñedo, capital da Mariña Central.

A cidade de Sarria, capital da comarca de Sarria e quinto concello da provincia en poboación.

A catedral de Lugo, na imaxe, é unha das dúas catedrais da provincia, xunto coa catedral de Mondoñedo.

A croa do castro de Viladonga, en Castro de Rei, é un dos miles de castros que ten a provincia.

A provincia sitúase no nordeste de Galicia, e ocupa 9.856 km². Segundo o IGE, no ano 2015 vivía unha poboación de 339 386 habitantes, cunha densidade de poboación duns 34,43 hab/km².

Limita ao norte co mar Cantábrico, ao oeste coa provincia da Coruña, ao sur coa provincia de Ourense, e ao leste, co Principado de Asturias e coa provincia de León.

Rías

As rías da provincia de Lugo forman parte das Rías Altas. De oeste a leste son:

• Ría do Barqueiro, desembocadura do río Sor, límite das provincias de Lugo e A Coruña.
• Ría de Viveiro, desembocadura do río Landro, ó norte de Viveiro.
• Ría de Foz, desembocadura do río Masma, ó este de Foz.
• Ría de Ribadeo, desembocadura do río Eo, límite entre Galicia e Asturias.

Illas

As illas máis importantes da costa lucense son:

• Illa Coelleira, na boca oriental da ría do Barqueiro, no concello do Vicedo.
• Illa Ansarón, no concello de Xove.
• Os Farallóns, en fronte de San Cibrao, no concello de Cervo.
• Illa Pancha, na punta nordeste do concello de Ribadeo, no extremo occidental da saída da ría de Ribadeo.

Cabos

Entre os numerosos cabos e puntas que hai na provincia debido a súa costa irregular, destacan:

• Punta Roncadoira, no concello de Xove.
• Punta de Morás, no concello de Xove.
• Cabo de San Cibrao, no concello de Cervo.
• Punta dos Castros, no concello de Cervo.
• Cabo Burela, no concello de Burela.

Ríos

O principal río que a percorre é o Miño, que tamén acada a provincia de Ourense e fai de linde entre a provincia de Pontevedra e Portugal, desembocando no océano Atlántico. Na cornixa cantábrica ten moitos pequenos ríos. O afluente do Miño é o Sil, que, doutra banda, cómpre dicir que resulta un atractivo turístico amais de polos canóns e a súa riqueza vinícola, tamén polo encadramento no que se atopa, a chamada Ribeira Sacra, que abrangue o sur da provincia de Lugo e máis o norte da de Ourense.

• Río Miño, nace na serra de Meira e desemboca no océano Atlántico no límite galaico-portugués. Atravesa a provincia de norte a sur, e fai de fronteira nunha parte do seu percorrido coa provincia da Coruña.
• Río Sil, nace no Bierzo e desemboca no río Miño. Na maior parte do seu percorrido pola provincia fai de límite coa provincia de Ourense.
• Río Landro, nace na serra do Xistral e desemboca na ría do Barqueiro.
• Río Ouro, nace na serra do Xistral e desemboca no mar Cantábrico.
• Río Masma, nace na serra da Toxiza e desemboca na ría de Foz.
• Río Eo, nace en Baleira e desemboca na ría de Ribadeo. Foi declarado en 2007, Reserva da Biosfera pola UNESCO.
• Río Ladra, nace na Terra Chá e desemboca no río Miño.
• Río Narla, nace nos montes do Corno de Boi e desemboca no río Miño.
• Río Anllo, nace na serra do Xistral e desemboca no río Miño.
• Río Lea, nace na serra do Monciro e desemboca no río Miño.
• Río Neira, nace na serra do Portelo e desemboca no río Miño.
• Río Navia, nace nos Ancares e desemboca en Navia (Asturias).
• Río Cabe, nace no Incio e desemboca no río Sil.
• Río Lor, nace no Courel e desemboca no río Sil.

Encoros

Hai 28 encoros na provincia, entre os que destacan:

• Encoro de Belesar, no río Miño ó seu paso polos concellos de Guntín, Páramo, Portomarín, Paradela, Taboada, Chantada e O Saviñao. Ten 655 hm³ de capacidade.
• Encoro de Salime, no río Navia ó seu paso por Negueira de Muñiz. Ten 266 hm³ de capacidade.
• Encoro de Santo Estevo, no río Sil ó seu paso polos concellos de Sober, Nogueira de Ramuín, Parada de Sil e A Teixeira. Ten 213 hm³ de capacidade.
• Encoro dos Peares, no río Miño ó seu paso polos concellos do Saviñao, Chantada, Carballedo e Pantón. Ten 182 hm³ de capacidade.
• Encoro de Vilasouto, no río Mao ó seu paso por Vilasouto, no concello do Incio. Ten 21 hm³ de capacidade.
• Encoro de Sequeiros, no río Sil ó seu paso por Sequeiros, no concello de Quiroga. Ten 11 hm³ de capacidade.
• Encoro de San Martiño, no río Sil ó seu paso polos concellos de Quiroga, Larouco, A Rúa de Valdeorras e Petín. Ten 10 hm³ de capacidade.
• Encoro do Covo, no río Covo ó seu paso polo Castelo, no concello de Cervo. Ten 6 hm³ de capacidade.
• Encoro de San Xoán, no concello de Guitiriz. Ten menos de 1 hm³ de capacidade.

Para unha lista completa, véxase Lista de encoros de Galicia.

Lagoas

Na provincia de Lugo hai varias lagoas situadas na Terra Chá:

• Lagoa de Cospeito, no concello de Cospeito.
• Lagoas de Pedroso, no concello de Begonte.
• Lagoas de Bardancos, no concello de Castro de Rei.
• Lagoas de Reboredo, no concello de Vilalba.
• Lagoa de Carballosa, no concello de Cospeito.
• Lagoa de Denune, no concello de Begonte
• Lagoa de Abelleiras, no concello de Cospeito.
• Lagoa de Seixas, no concello de Cospeito.

Sistemas montañosos

Os sistemas montañosos máis importantes da provincia son:

• Serra dos Ancares, facendo fronteira con León e Asturias, co pico da Pena Rubia (1.822 m) como altura raíña. Foi declarado en 2006, Reserva da Biosfera pola UNESCO.
• Serra do Courel, ó norte do río Sil, tamén en fronteira coa provincia de León, co monte Faro (1.606 m).
• Serra do Xistral, entre a A Mariña de Lugo e a Terra Chá, co Cadramón (1.056 m) e O Xistral (1.032 m) como puntos máis altos.
• Serra do Faro, co monte Cantelle (1.222 m) fronteira entre Lugo e Pontevedra.
• Cova da Serpe, co pico do mesmo nome (841 m) entre Lugo e A Coruña.

Demografía

Concellos máis poboados

Comarcas e concellos da provincia de Lugo

Demografía

Gráfico da evolución da poboación da provincia dende 1900 ata 2015:

Patrimonio

Zonas protexidas

Na provincia de Lugo hai varias zonas protexidas, aínda que non hai ningún parque nacional nin natural.

• Praia das Catedrais
• Terras do Miño
• Río Eo, Oscos e Terras de Burón
• Os Ancares Lucenses e Montes de Cervantes, Navia de Suarna e Becerreá

Economía

Comunicacións

Estradas

• A-6 (e N-VI): Arteixo-A Coruña-Lugo-Ponferrada-Astorga-Benavente-Medina del Campo-Madrid.
• A-8 (e N-634): Santiago de Compostela-Vilalba-Ribadeo-Xixón-Santander-Bilbao-Donostia.
• CG-2.1: Lalín (AP-53)-Chantada-Monforte de Lemos
• CG-2.2 en construción entre Sarria e Monforte: Nadela (A-6) - Sarria - Monforte de Lemos
• N-120 (futura A-76): Logroño - Burgos - León - Ponferrada - Monforte de Lemos - Ourense - Vigo
• N-540 (futura A-56): Lugo - Guntín (N-547) - Chantada - Ourense
• N-547 (futura A-57): Santiago de Compostela - Arzúa - Melide - Palas de Rei - Guntín (N-540)
• N-640: Vilagarcía de Arousa - A Estrada - Lalín - Monterroso - Lugo - Meira - A Pontenova - A Veiga - A-8
• N-642: Ferrol - Ortigueira - Viveiro - Burela - Foz

Ferrocarril

Na provincia de Lugo hai tres liñas de tren en funcionamento:

• A Coruña-Palencia (ADIF) por Guitiriz, Rábade, Lugo, Sarria, Monforte e Quiroga.
• Vigo-Monforte de Lemos (ADIF)
• Ferrol-Oviedo (FEVE) por Viveiro, Burela, Foz e Ribadeo.

Transporte Aéreo

• Aeródromo de Rozas, en Castro de Rei.
• Aeródromo de Vilaframil, en Ribadeo.
• Aeródromo de Monforte, en Monforte de Lemos.
• Heliporto Costa Norte, en Viveiro.

Comarcas

Comarca	Capital	Concellos
Os Ancares	Becerreá	Becerreá, Baralla, Cervantes, Navia de Suarna, As Nogais, Pedrafita do Cebreiro
Chantada	Chantada	Carballedo, Chantada, Taboada
A Fonsagrada	A Fonsagrada	Baleira, A Fonsagrada, Negueira de Muñiz
Lugo	Lugo	Castroverde, O Corgo, Friol, Guntín, Lugo, Outeiro de Rei, Portomarín, Rábade
A Mariña Central	Mondoñedo	Alfoz, Burela, Foz, Lourenzá, Mondoñedo, O Valadouro
A Mariña Occidental	Viveiro	Cervo, Ourol, O Vicedo, Viveiro, Xove
A Mariña Oriental	Ribadeo	Barreiros, A Pontenova, Ribadeo, Trabada
Meira	Meira	Meira, Pol, Ribeira de Piquín, Riotorto
Quiroga	Quiroga	Folgoso do Courel, Quiroga, Ribas de Sil
Sarria	Sarria	O Incio, Láncara, Paradela, O Páramo, Samos, Sarria, Triacastela
Terra Chá	Vilalba	Abadín, Begonte, Castro de Rei, Cospeito, Guitiriz, Muras, A Pastoriza, Vilalba, Xermade
Terra de Lemos	Monforte de Lemos	Bóveda, Monforte de Lemos, Pantón, A Pobra do Brollón, O Saviñao, Sober
A Ulloa	Monterroso	Antas de Ulla, Monterroso, Palas de Rei

Concellos

As comarcas da provincia de Lugo divídense en 67 concellos (Galicia ten 313).

Véxase tamén

Outros artigos

• Lista de concellos de Lugo
• Provincias de España

Ligazóns externas

• Deputación de Lugo