Canabarro: Diferenzas entre revisións
m Arranxos varios |
Sen resumo de edición |
||
| Liña 11: | Liña 11: | ||
O principio de funcionamento do canabarro é o seguinte: a auga almacenada fíltrase polos [[Porosidade|poros]] da arxila e en contacto co ambiente seco exterior (característica do clima mediterráneo) se evapora, producindo un arrefriado (2,219 [[Joule|kilojoules]] por gramo de auga evaporada). A clave do arrefriado está, polo tanto, na evaporación da auga exudada, xa que esta, para se evaporar, tira parte da [[enerxía térmica]] da auga almacenada dentro da vasilla.<ref>[http://www.ecoterra.org/articulos82es.html Botijos contra el cambio climático (2007-2008).]</ref> |
O principio de funcionamento do canabarro é o seguinte: a auga almacenada fíltrase polos [[Porosidade|poros]] da arxila e en contacto co ambiente seco exterior (característica do clima mediterráneo) se evapora, producindo un arrefriado (2,219 [[Joule|kilojoules]] por gramo de auga evaporada). A clave do arrefriado está, polo tanto, na evaporación da auga exudada, xa que esta, para se evaporar, tira parte da [[enerxía térmica]] da auga almacenada dentro da vasilla.<ref>[http://www.ecoterra.org/articulos82es.html Botijos contra el cambio climático (2007-2008).]</ref> |
||
Nalgunhas rexións, antes de usalo por vez primeira, ''cura-''se deixándoo durante un par de días cheo de auga e cun pouco [[anís]]. En zonas de litoral, para'' |
Nalgunhas rexións, antes de usalo por vez primeira, ''cura-''se deixándoo durante un par de días cheo de auga e cun pouco [[anís]]. En zonas de litoral, para ''curar'' o barro introdúcense algúns cantos mariños pola boca de carga, déixanse en auga uns días e enxáuganse ben para que non quede resaibo a sal. |
||
== Notas == |
== Notas == |
||
Revisión como estaba o 10 de xaneiro de 2019 ás 21:44
Un canabarro[1] ou porrón[2] (en español:botijo) é un recipiente de barro cocido poroso empregado para conservar a auga fresca, de ventre amplo e cunha anga na parte superior, unha boca para enchelo e unha biquela para beber[3]. En olaría defínese como vasilla de corpo esferoide, unha anga na súa parte superior, e con dous ou máis buracos. Polo xeral chámase boca ao máis largo -polo que se enche-, e biquela ou bico ao outro, que produce un fino chorro ideal para beber sen demasiado refugallo.
O porrón é un obxecto típico da cultura mediterránea. Sendo habitual no sur de Francia, Castela, Aragón e o terzo sur da península (Estremadura, A Mancha, Levante e Andalucía), menos común nas zonas húmidas da península.
O exemplar máis antigo aparecido na península ibérica pertence á cultura argárica e foi achado na necrópole de Puntarrón Mozo (Beniaján), próxima á capital da rexión murciana, en cuxo museo arqueolóxico se conserva; peza importante na historiografía da cerámica por se tratar dunha 'obra pechada', cun só orificio de 2 cm e a anga colocada na parte superior; a medida do porrón é de 11 x 9,5 cm.[4]
Funcionamento
O principio de funcionamento do canabarro é o seguinte: a auga almacenada fíltrase polos poros da arxila e en contacto co ambiente seco exterior (característica do clima mediterráneo) se evapora, producindo un arrefriado (2,219 kilojoules por gramo de auga evaporada). A clave do arrefriado está, polo tanto, na evaporación da auga exudada, xa que esta, para se evaporar, tira parte da enerxía térmica da auga almacenada dentro da vasilla.[5]
Nalgunhas rexións, antes de usalo por vez primeira, cura-se deixándoo durante un par de días cheo de auga e cun pouco anís. En zonas de litoral, para curar o barro introdúcense algúns cantos mariños pola boca de carga, déixanse en auga uns días e enxáuganse ben para que non quede resaibo a sal.
Notas
- ↑ DRAG
- ↑ VV. AA. (2012) Dicionario de alimentación e restauración, Santiago de Compostela, Termigal. Xunta de Galicia. Real Academia Galega
- ↑ DRAG
- ↑ Historia y arte en la cerámica de España y Portugal. De los orígenes a la Edad Media. Les Puntxes. ISBN 978-84-611-3612-4.
- ↑ Botijos contra el cambio climático (2007-2008).
