Leninismo

Coñécese como leninismo o conxunto de teorías políticas, económicas e filosóficas desenvolvidas polo líder bolxevique Vladimir Ilich Lenin dentro do marxismo.

Historia e características

O leninismo é basicamente a continuación do marxismo. O marxismo afirma que a clase obreira debe actuar contra a burguesía e o capital para instaurar o socialismo, e o leninismo di como facelo, creando unha "asociación" dos traballadores máis conscientes sobre a situación do proletariado, que sería un Partido Comunista, o cal organizaría a loita. Unha das achegas máis importantes de Lenin foi na cuestión da organización comunista. Dicía que a loita económica do proletariado só o levaría a adquirir unha ideoloxía sindicalista e que a conciencia marxista e revolucionaria debían ser introducidas dende fora. Ademais, propoñía que a clase obreira, para levar a cabo a súa actividade revolucionaria, debería contar cun destacamento de vangarda que dirixira a súa loita, o Partido Comunista. Segundo Lenin, os obxectivos do partido só poderían ser alcanzados cunha forma de organización disciplinada coñecida como centralismo democrático. O Leninismo mantén que o imperialismo é o estado máis alto do capitalismo, e que o capitalismo só se pode vencer ao capitalismo a través dos medios revolucionarios (calquera intento de reformar o capitalismo está destinado ao fracaso). Lenin cría na destrución do Estado capitalista a través da revolución proletaria, e en substituír a ese Estado pola ditadura do proletariado, un sistema de democracia dos traballadores, no que os traballadores terían o poder político a través de consellos chamados soviets).

A teoría de Lenin sobre o imperialismo tiña como obxectivo mellorar a obra de Karl Marx explicando un fenómeno que Marx non predicira: o Capitalismo que se converte nun sistema global, Marx describírao como un sistema nacional). No medio desta teoría do imperialismo está a idea de que as nacións capitalistas avanzadas intentan evitar a revolución forzando que a súa sobreprodución entre nos mercados coloniais e explotando os recursos destas colonias. Isto permitía ás nacións capitalistas industrialmente avanzadas manter contentos ao seus traballadores, en parte tamén a través da creación dunha aristocracia obreira. Como resultado o capitalismo sería dirixido por ese sector privilexiado, representado polos partidos socialdemócratas, ata o punto de que a revolución non ocorrería nas nacións máis avanzadas, como Marx previra, senón no Estado imperialista máis débil: Rusia.

Se a revolución só se pode levar a cabo nun país subdesenvolvido isto comporta un problema serio: ese país non será capaz de desenvolver un sistema socialista, na teoría marxista o socialismo é o estadio que sucede ao capitalismo, antes de chegar ao comunismo), porque o capitalismo aínda non seguiu o seu curso completo nese país, e porque os poderes estranxeiros intentarán acabar coa revolución a calquera custo. Para solucionar este problema Lenin propón dúas posibles solucións:

1. A revolución sucede nun país subdesenvolvido desata unha revolución nun país capitalista desenvolvido, por exemplo, Lenin esperaba que a Revolución Rusa provocara unha revolución en Alemaña. O país desenvolvido establece o socialismo e axuda ao subdesenvolvido a facer o mesmo.
2. A revolución ten lugar en numerosos países subdesenvolvidos ao mesmo tempo ou nunha sucesión rápida; os países subdesenvolvidos xúntanse nun estado federal capaz de intimidar ás potencias capitalistas e establecer o Socialismo. Esta era a idea orixinal durante a fundación da Unión de Repúblicas Socialistas Soviéticas (URSS).

O socialismo non pode sobrevivir só nun país pobre e subdesenvolvido. Por iso, o Leninismo avoga pola revolución mundial nunha forma ou outra.

Correntes leninistas

O termo leninismo ou, a miúdo, marxismo-leninismo foi empregado por ideoloxías distintas para autodefinirse, cada unha das cales recoñece as súas raíces históricas no Leninismo: stalinismo, maoísmo e trotskismo.

As teorías de Lenin foron unha fonte de controversia dende a súa implantación, tendo críticos tanto na esquerda política (socialdemócratas, anarquistas, e incluso outros marxistas como luxemburguistas ou consellistas como na dereita con liberais, conservadores, fascistas ou anticomunistas).

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Marcel Liebman on Lenin and democracy (en inglés)
• An excerpt on Leninism and State Capitalism from the work of Noam Chomsky (en inglés)